رئیس اداره‌کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم، در تشریح روند طراحی، ساخت، قیمت‌گذاری و زمان تحویل واحدهای این مجموعه گفت: تا پایان امسال تمامی واحدها سایت ۲۲ هکتاری به متقاضیان تحویل می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، در سال‌های اخیر، تأمین مسکن به یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های مردم و دولت تبدیل شده است. طرح «نهضت ملی مسکن» از سال ۱۴۰۱ به‌عنوان مهم‌ترین برنامه عمرانی کشور در این حوزه، با هدف خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد و کاهش فاصله عرضه و تقاضای مسکن در سراسر کشور آغاز شد. در این میان، استان قم به دلیل رشد جمعیت، مهاجرت‌پذیری و محدودیت‌های طبیعی زمین، از نقاطی است که اجرای این طرح در آن اهمیت ویژه‌ای یافته است. قم با وجود وسعت اندک، با یکی از بالاترین نرخ‌های تقاضای مسکن در کشور روبه‌روست و به همین دلیل، در اجرای طرح نهضت ملی مسکن، از استان‌های پیشرو محسوب می‌شود. استان قم یکی از استان‌های پیشرو در اجرای طرح نهضت ملی مسکن به شمار می‌رود و اجرای این طرح در این استان در سال ۱۴۰۴ روند نسبتاً موفقی داشته است. بر اساس اعلام آخرین آمار، بیش از ۹۲ هزار واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن در استان در دست ساخت است که قم را در میان رکوردداران این طرح قرار می‌دهد.
پروژه‌ها در استان عمدتاً در قالب چند سایت بزرگ در دست اجرا هستند. برای مثال، سایت ۵۶۰ هکتاری به عنوان بزرگ‌ترین پروژه عمرانی دولت در کشور است که با پیشرفت فیزیکی بیش از ۶۰ درصدی در حال اجراست. سایت ۱۷ هکتاری پردیسان با پیشرفت بسیار بالا، تقریباً تکمیل شده و آماده تحویل بخشی از واحدهاست. سایت‌های دیگر از جمله ۲۲ هکتاری و ۲۷ هکتاری نیز حدود بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند. برخی پروژه‌ها شامل واحدهای آپارتمانی و ویلایی هستند و در سایت‌های طایقان و پرنیان، واحدهای ویلایی یک‌طبقه با حیاط طراحی شده‌اند تا با سبک زندگی و نیازهای محلی مطابقت بیشتری داشته باشند. در کنار ساخت واحدهای پراکنده در سطح شهر، شکل‌گیری مجتمع‌های بزرگ‌مقیاس با طراحی و زیرساخت‌های روبنایی یکپارچه، چهره جدیدی به نهضت ملی مسکن در قم بخشیده است.
یکی از شاخص‌ترین این پروژه‌ها، «سایت ۲۲ هکتاری نهضت ملی مسکن قم» در منطقه پردیسان است؛ طرحی با ۱۷۹۲ واحد مسکونی در قالب ۹۱ بلوک شش‌طبقه، بیش از ۲۲۸ هزار مترمربع زیربنا و ۹۵ هزار مترمربع محوطه‌سازی که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های ساختمانی استان شناخته می‌شود. اجرای کامل شبکه‌های آب، گاز، فاضلاب، فیبر نوری و معابر عمومی در کنار محوطه‌سازی و فضای سبز، این پروژه را به نمادی از پیشرفت در اجرای طرح‌های ملی مسکن در قم تبدیل کرده است. هم‌اکنون انتظار می‌رود تمامی واحدهای این پروژه با پیشرفت بیش از ۹۳ درصدی عملیات اجرایی، تا پایان سال جاری به متقاضیان تحویل داده شود. اقدامات حمایتی برای متقاضیان شامل واگذاری زمین، صدور اسناد مالکیت و ارائه تسهیلات بانکی است. تاکنون بیش از ۴۴ هزار سند مالکیت برای پروژه‌های نهضت ملی مسکن و طرح‌های مرتبط در استان صادر شده که زمینه بهره‌مندی متقاضیان از وام‌های بانکی و تکمیل واحدها را فراهم می‌کند. همچنین بازطراحی سازه‌ها و بهینه‌سازی طراحی واحدها باعث کاهش هزینه‌های ساخت و در نتیجه کاهش بار مالی متقاضیان شده است.
با وجود پیشرفت قابل توجه پروژه‌ها، برخی واحدها هنوز در مرحله ساخت قرار دارند، اما ۱۵ تا ۲۰ هزار واحد برنامه‌ریزی شده است که تا پایان سال ۱۴۰۴ به متقاضیان تحویل داده شوند. این موضوع نشان‌دهنده ورود فاز تحویل پروژه‌ها و آغاز سکونت برخی خانوارها در واحدهای نهضت ملی مسکن در قم است. از نقاط قوت طرح در استان می‌توان به هزینه اجرای پایین‌تر نسبت به برخی استانها و نظارت دقیق بر اجرای پروژه‌ها اشاره کرد. با این حال، چالش‌هایی نیز وجود دارد که مهم‌ترین آنها مربوط به عقب‌ماندگی برخی پیمانکاران و تأمین زیرساخت‌های خدماتی در سایت‌هاست. به طور کلی، طرح نهضت ملی مسکن در استان قم با پیشرفت چشمگیر، توجه به طراحی متناسب با سبک زندگی محلی و اقدامات حمایتی برای متقاضیان، روند موفقی را در سال ۱۴۰۴ طی می‌کند و با تکمیل پروژه‌ها و آغاز تحویل واحدها، سهم قابل توجهی در کاهش مشکلات مسکن و خانه‌دار شدن اقشار متوسط و کم‌درآمد استان خواهد داشت.
خبرنگار ما در گفت‌وگوی پیشرو با محمد اطهری، رئیس اداره‌کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم، به بررسی جزئیات فنی، مالی و اجرایی این طرح پرداخته و تلاش دارد تصویری روشن از جایگاه قم در تحقق اهداف نهضت ملی مسکن و نقش پروژه ۲۲ هکتاری در پاسخ به نیازهای اساسی شهروندان ارائه دهد.
تسنیم: روند ثبت‌نام و اجرای پروژه ۲۲ هکتاری نهضت ملی مسکن در قم چگونه آغاز شد و چه تغییراتی داشته است؟
در آغاز اجرای طرح، متقاضیان علاوه بر دارا بودن شرایط عمومی چهارگانه، می‌بایست توانایی مالی خود را نیز اثبات می‌کردند. در همین راستا، افراد واجد شرایط موظف بودند مبالغی بین ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان را در همان زمان به حساب بنیاد واریز کنند تا ثبت‌نام آنان در سامانه قطعی شود.
پس از ثبت‌نام، فرایند پالایش و دسته‌بندی متقاضیان و همچنین تأمین زمین در مراحل بعدی انجام می‌شد. با آغاز رسمی طرح «نهضت ملی مسکن»، این شیوه تا حدودی تغییر کرد و شرط واریز وجه برای متقاضیان جدید حذف شد. قرارداد مربوط به زمین ۲۲ هکتاری در اول خردادماه ۱۴۰۱ پس از طی مراحل قانونی نهایی شد و در ادامه، طراحی مجتمع‌های مسکونی شامل ۱۷۹۲ واحد در قالب ۹۱ بلوک ساختمانی آغاز شد.
طراحی شهری پروژه با لحاظ ضوابط خدماتی و فضاهای عمومی
سازمان نظام مهندسی استان، عملیات طراحی، محاسبات فنی و مراحل مربوط به واریز وجه عوارض شهرداری، بیمه و سایر الزامات قانونی را پیگیری کرده است. صدور پروانه‌های ساختمانی نیز پس از طی مراحل اداری انجام گرفت؛ به‌گونه‌ای که اولین پروانه ساختمانی در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ و آخرین پروانه مربوط به بلوک زیتون ۴۷ در تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ صادر شده است.
تسنیم: مراحل طراحی و اجرای پروژه ۲۲ هکتاری نهضت ملی مسکن در قم شامل چه گام‌های اداری و فنی است و زمان ساخت چگونه محاسبه می‌شود؟
از نظر طراحی شهری، این پروژه با در نظر گرفتن ضوابط خدماتی و همجواری‌های شهری از جمله مسجد، مدرسه و فضاهای عمومی مورد بررسی و تصویب قرار گرفته است. هرچند در این سایت، کاربری‌هایی نظیر آموزشی یا مذهبی پیش‌بینی نشده، اما ۲ پارک عمومی و فضای سبز گسترده در طرح لحاظ شده و سایر کاربری‌ها در سایت‌های مجاور دیده شده است. هم‌زمان با مراحل طراحی و اخذ پروانه، عملیات اجرایی پروژه نیز در بخش‌هایی آغاز شده است؛ به‌طوری که از اواخر سال ۱۴۰۱، برخی از مراحل عمرانی نظیر عملیات تسطیح، خاک‌برداری و اجرای اسکلت ساختمان‌ها در تعدادی از بلوک‌ها شروع شده است.
آغاز ساخت‌وساز نیازمند طی مجموعه‌ای از مراحل فنی و اداری است که پیش از شروع عملیات اجرایی باید انجام شود. این مراحل شامل تعیین ناظر از سوی سازمان نظام مهندسی، اخذ پروانه ساخت و دریافت مجوزهای مرتبط است و تنها پس از صدور پروانه می‌توان اجرای پروژه را در بازه زمانی ۲۴ ماهه آغاز کرد.
در این پروژه، ۲ شرط اصلی برای محاسبه زمان اجرا و تحویل وجود دارد؛ نخست، شروع محاسبه مهلت ۲۴ ماهه از تاریخ صدور پروانه ساخت و دوم، تأمین به‌موقع منابع مالی از سوی بانک عامل و متقاضیان. برای نمونه، پروانه ساختمانی مربوط به «زیتون ۴۷» در سال ۱۴۰۳ صادر شده و برداشت تسهیلات مربوط به آن نیز در مردادماه ۱۴۰۲ انجام گرفته است؛ بنابراین بازه زمانی ساخت از تاریخ پروانه محاسبه می‌شود.
️تحقق ۹۳ درصد پیشرفت فیزیکی در سایت ۲۲ هکتاری
برخی مصاحبه‌ها و اخبار مربوط به عملیات احداث ۱۸۰۰ واحد مسکونی در اسفندماه ۱۴۰۰ به‌اشتباه به پروژه ۲۲ هکتاری نسبت داده شده است، در حالی که پرداخت‌ها و هزینه‌های مالی پروژه و عملیات اجرایی خرداد ماه سال ۱۴۰۱ آغاز شده و قابلیت مقایسه با پروژه‌های سال‌های گذشته یا پروژه‌های یک ساله دیگر وجود ندارد. زمان ساخت یک مقدماتی دارد، ازجمله آزمایشات ژئوتکنیک که برای یک ساختمان ۶ طبقه در این حجم در نظر گرفته می‌شود در غیر این صورت نمی‌توان برای یک زمین خام نقشه و عملیات ساخت تهیه دید.
تسنیم: پیشرفت فیزیکی و وضعیت تحویل واحدهای پروژه ۲۲ هکتاری نهضت ملی مسکن در قم چگونه است و مراحل بعدی تکمیل و فروش واحدها شامل چه اقداماتی است؟
بنیاد مسکن به عنوان متولی اصلی این پروژه، مسئولیت ساخت ۸۳۰۰ واحد مسکونی را برعهده دارد که تاکنون ۲۵۱۲ واحد آن به اتمام رسیده و به متقاضیان تحویل داده شده است. بخش قابل توجهی از واحدهای احداثی در مناطق شهری و روستایی استان واگذار شده است. موضوع فعلی، مربوط به پروژه ۱۷۹۲ واحدی در قالب ۲۱ مجتمع مسکونی است که با نام‌های «زیتون ۲۷ تا ۴۷» شناخته می‌شوند. این مجموعه شامل ۹۱ بلوک مسکونی شش‌طبقه است که در مجموع دارای ۲۲۸ هزار مترمربع زیربنا و ۹۵ هزار مترمربع محوطه‌سازی است. اطهری از این طرح به عنوان یک «ابرپروژه بزرگ» یاد کرد که در مقیاس پروژه‌های ساختمانی در حال اجرای استان، جایگاه ویژه‌ای دارد.
در حال حاضر، پروژه سایت ۲۲ هکتاری به طور میانگین ۹۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. به گفته وی، آماده‌سازی و شبکه معابر عمومی این سایت به‌صورت کامل انجام شده و عملیات آسفالت‌ریزی، جدول‌گذاری و هدایت آب‌های سطحی به اتمام رسیده است. “مکیان” مسیر دسترسی به سایت نیز از سمت “خیابان ابوطالب” تکمیل شده و ورودی‌های این پروژه به‌طور کامل به شبکه اصلی متصل است. همچنین شبکه‌های آب، گاز، فاضلاب و فیبر نوری به‌طور کامل در مجموعه برقرار شده و در حال بهره‌برداری است.
تسنیم: فرآیند تحویل، انتخاب واحد و فروش اقساطی در پروژه ۲۲ هکتاری قم در چه مرحله‌ای قرار دارد و چه تعداد از واحدها تاکنون آماده یا در حال واگذاری هستند؟
در حال حاضر، ۴۸۰ واحد از مجموع ۱۷۹۲ واحد مربوط به بلوک‌های «زیتون ۲۷، ۲۸، ۲۹، ۳۲ ، ۳۳ و ۳۶» آماده و با محوطه‌سازی و فضای سبز تحویل داده شده است و ۳۲۰ واحد دیگر ازجمله «زیتون ۳۷ ، ۳۷ ، ۳۹ و ۴۰» قیمت نهایی به مردم اعلام شده و در بانک مسکن درحال انجام فروش اقساطی مسکن و سپس فروش اقساطی زمین با راه و شهرسازی هستند و متقاضیان پس از طی مراحل اداری، برای دریافت واحدهای خود اقدام می‌کنند.
جزئیات قیمت‌گذاری و نحوه تقسیط بهای زمین و واحدها
هم‌اکنون نیز ۵۲۰ واحد دیگر شامل بلوک‌های «زیتون ۴۱، ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۴۵ و ۴۶» در مرحله انتخاب واحد قرار دارند که این روند از ابتدای آبان‌ماه آغاز شده و تا پایان همین ماه به اتمام می‌رسد. طی دو ماه آینده واحدهای در حال تکمیل، پس از پایان مراحل انتخاب واحد، به شرایط تحویل خواهند رسید.
پس از اتمام مرحله انتخاب، متقاضیان برای انجام امور مربوط به فروش اقساطی تسهیلات، فروش اقساطی زمین و تسویه حساب نهایی با بنیاد مسکن معرفی می‌شوند و در همین بازه زمانی نیز عملیات نهایی تکمیل و آماده‌سازی واحدها به اتمام خواهد رسید.
تسنیم: آخرین مراحل تکمیل، قیمت‌گذاری و تحویل واحدهای پروژه ۲۲ هکتاری قم چگونه برنامه‌ریزی شده و روند فروش اقساطی و تسویه حساب متقاضیان به چه ترتیب است؟
بخش انتهایی سایت شامل ۴۷۲ واحد مسکونی در بلوک‌های «زیتون ۳۰، ۳۱، ۳۴، ۳۵ و ۴۷» است که طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده، تا پایان دی ماه آماده انتخاب واحد به متقاضیان خواهند بود و انجام سایر مراحل اجرایی نیز تا پایان سال جاری به اتمام می‌رسد. إن‌شاءالله تا پایان امسال سایت ۲۲ هکتاری به طور کامل به مردم شریف این پروژه تحویل کامل خواهد شد.
آخرین مبلغ فروش اقساطی زمین ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان تقسیط شده است. لازم به توضیح است که هرآنچه در امور مالی هزینه می‌شود قیمت تمام شده پیش‌بینی می‌شود و ربطی به بهای روز ندارد. کمااینکه این قیمت روز نیز کنترل شده است. قیمت تمام شده واحدهایی که در شهریورماه تحویل داده شده، با مشاعات و زیربنای کل ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان محاسبه شده است.
️ورود دیوان محاسبات به نظارت بر قیمت‌گذاری پروژه‌های نهضت ملی
تسنیم: نقش دیوان محاسبات در نظارت بر قیمت‌گذاری و تأیید هزینه‌های پروژه ۲۲ هکتاری قم چیست؟
دیوان محاسبات از سال گذشته برای نحوه قیمت‌گذاری یک چهارچوبی را مشخص کرد تا هزینه‌های زیربنایی کل و هزینه‌ها چطور محاسبه شود. پس از آن یک‌فرمول رسیدیم. از آن پس با هربار قیمت اعلامی دیوان محاسبات ورود کرده و بر کار ما صحه گذاشته است. پروژه‌ها با اسناد معتبر و به تفکیک بررسی شده و مورد تأیید قرار گرفته است. آخرین ورود دیوان به هزینه‌ها و مبالغ اعلامی برای پروژه شهریورماه بود که تأییده را به شورای مسکن و استانداری ارسال می‌کنند.
تسنیم: مراحل تحویل واحدها در فازهای مختلف پروژه ۲۲ هکتاری قم چگونه پیش می‌رود و متقاضیان برای دریافت واحد خود چه اقداماتی باید انجام دهند؟
فاز اول تحویل شده، فاز دوم در مرحله فروش اقساطی و مقرر شده برای تحویل واحد حاضر شودند و فاز سوم درحال انتخاب واحد هستند و فاز پایانی از دی ماه به بعد شروع بازدید، انتخاب واحد و بعد از آن تحویل خواهند داشت. مراحل نیز به این ترتیب است؛ پس از قیمت‌گذاری در شورای مسکن تصویب شد به متقاضیان آن بخش اعلام می‌شود و به بنیاد مراجعه می‌کنند، نامه بانک را تحویل می‌گیرند و پس از آن فروش اقساطی زمین را نیز دریافت می‌کنند. با آماده‌سازی این ۲ مدرک و تسویه‌حساب نهایی با بنیاد واحد خود را تحویل می‌گیرند.
️رسیدگی به نواقص واحدها در دوره تضمین پس از تحویل
تسنیم: چگونه بنیاد مسکن نقص‌ها و مشکلات واحدهای پروژه ۲۲ هکتاری را پس از تحویل پیگیری می‌کند و نقش این نهاد در اجرای طرح چه اهمیتی دارد؟
در پروژه‌های انبوه این‌چنینی قطعاً نواقصی وجود دارد، اگر نقص یا مشکلی در واحدها وجود داشته باشد، یک دوره تضمین داریم، حتی پس از سکونت نیز پیمانکار برای رفع نقص حاضر می‌شود و موظف است آن را طی زمان مشخص (بسته به میزان حجم نقص) کارشناسی برطرف سازد و چنانچه نیامد از محل سپرده‌اش پیمانکار دیگری را می‌آوریم تا رفع مشکل کند. متقاضیان می‌توانند اعتراض خود را ثبت کنند و تلاش می‌شود. بنیاد مسکن یک نهاد انقلابی است و به کمک دولت آمده است تا این طرح بزرگ را اجرایی کند تا همه مردم بتوانند خانه‌دار شوند و إن‌شاءالله مبارکشان باشد.
انتهای پیام/
- نویسنده: تسنیم tasnimnews
