برای مسکو نه تنها تعمیق روابط اقتصادی با تهران بلکه جلوگیری از نزدیک شدن ایران به اروپا نیز حائز اهمیت است. این نگرانی ناشی از ترس روسیه از کاهش فشار تحریم‌های غرب بر تهران است که میتواند فرصت‌های تازه‌ای را برای تهران در بازارهای اروپایی ایجاد کند و اتکای این کشور به همکاری با روسیه را کاهش دهد.
به گزارش اقتصادآنلاین، پایگاه خبری – تحلیلی “نیوز” جمهوری آذربایجان با انتشار گزارشی ضمن اشاره به اهمیت بالای امضای توافق‌نامه راهبردی بین تهران – مسکو از این توافق با عنوان “رویدادی مهم با ظرفیت بالقوه تغییر توازن قوا نه صرفا در عرصه منطقه خاورمیانه بلکه در صحنه بین المللی یاد کرده و می‌نویسد:”با این وجود، پشت بیانیه‌های دیپلماتیک جسورانه و تضمین‌های متقابل دوستی، سوالات پیچیده‌ای نهفته است. چرا این توافق اکنون ممکن شده است؟ اهداف واقعی آن چیست و آیا دو کشور می‌توانند شراکت استراتژیک اعلام شده خود را به یک همکاری پایدار و سودمند متقابل تبدیل کنند”.
ضرورت مقابله با غرب؛ نقطه اشتراک ایران و روسیه
این سایت آذربایجانی در ادامه با اشاره به تاثیر فشار‌های تحریمی غرب در نزدیک شدن ایران و روسیه به سوی یکدیگر می‌نویسد:”روسیه و ایران هر دو تحت فشار شدید غرب هستند. هر دو کشور هدف تحریم‌های سختی قرار گرفته‌اند که دسترسی آنان را به بازارهای بین المللی، مالی و فناوری محدود ساخته است. این دشمن مشترک عملا به عاملی متحدکننده تبدیل شده است و مسکو و تهران را به سمت همکاری نزدیک‌تر سوق می‌دهد. روسیه ایران را به عنوان شریک حیاتی در استراتژی خود برای مقابله با جهان غرب قلمداد می‌کند. برای مسکو نه تنها تعمیق روابط اقتصادی با تهران بلکه جلوگیری از نزدیک شدن ایران به اروپا نیز حائز اهمیت است. این نگرانی ناشی از ترس روسیه از کاهش فشار تحریم‌های غرب بر تهران است که میتواند فرصت‌های تازه‌ای را برای تهران در بازارهای اروپایی ایجاد کند و اتکای این کشور به همکاری با روسیه را کاهش دهد. برای ایران نیز مشارکت راهبردی با روسیه گامی ضروری محسوب می‌شود. این کشور با تهدیداتی از سوی اسرائیل و ایالات متحده مواجه است که هر دو احتمال اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران را رد نمی‌کنند. در بحبوحه نارضایتی داخلی از وضعیت اقتصادی و فقدان روابط گرم بین المللی ایران با دیگر کشورها، تهران قصد دارد با استفاده از اهرم حمایت مسکو، موقعیت خود را تقویت کند. برای تصمیم گیرندگان ایرانی این مشارکت، راه نجاتی به منظور تثبیت امور داخلی و توسعه استراتژی‌های جدید برای دور زدن تحریم‌های غرب است”.
ایجاد سازوکار‌هایی برای دور زدن تحریم ها؛ محور توافق راهبردی تهران – مسکو
“نیوز” آذربایجان با اشاره به این که یکی از اهداف کلیدی این توافق دوجانبه ایجاد سازوکار‌هایی برای دور زدن تحریم هاست می‌نویسد:”مسکو و تهران برنامه‌هایی را برای ادغام اقتصادهای خود از طریق ایجاد ساختار‌های تجاری مستقل از جمله استفاده از ارزهای ملی، سیستم‌های مالی جایگزین و طرح‌های مبادله اعلام کرده‌اند. با این وجود، اجرای این طرح‌ها با چالش‌های مهمی مواجه است. عدم تقارن اقتصادی بین روسیه و ایران ممکن است باعث ایجاد عدم توازن در رابطه میان دو کشور شود. اقتصاد روسیه بزرگ‌تر و متنوع‌تر است، در حالی که ایران علیرغم بهره مندی از منابع غنی نفت و گاز، با معضلات اقتصادی داخلی مانند نرخ تورم بالا و کسری بودجه دست و پنجه نرم می‌کند. چالش دیگر برای کشور‌های ثالث به منظور مشارکت در این سازوکار‌ها است. بسیاری از کشور‌هایی که می‌توانند از همکاری با مسکو و تهران سود ببرند، از تحریم‌های ثانویه غرب می‌ترسند. این واقعیت از توانایی شرکا برای اجرای پروژه‌های جاه طلبانه می‌کاهد و آن را محدود می‌کند. علاوه بر این، ایجاد سیستم‌های مالی جایگزین نیاز به سرمایه گذاری و زمان قابل توجهی دارد که ممکن است تحت فشار‌های اقتصادی فعلی دشوار باشد. همچنین، وضعیت داخلی ایران بر چشم انداز اجرای توافق راهبردی درجه‌ای از عدم اطمینان را می‌افزاید. بحران اقتصادی ناشی از تحریم‌ها با افزایش نارضایتی اجتماعی تشدید می‌شود. اگر نظام سیاسی ایران تلاشی برای کاهش محدودیت‌های سخت گیرانه اجتماعی انجام ندهد امکان بی ثباتی سیاسی در آن کشور وجود خواهد داشت. همچنین، چشم انداز خلاء قدرت در ایران میتواند وضعیت داخلی ایران و استراتژی سیاست خارجی آن کشور را در سالیان آینده پیچیده سازد”.
توافقی با هدف به حداقل رساندن خطر درگیری مستقیم ایران با غرب
این سایت آذربایجانی با اشاره به این که توافق بین ایران و روسیه برخلاف توافق روسیه با کشور‌هایی مانند کره شمالی یا بلاروس شامل کمک‌های نظامی نمی‌شود می‌نویسد:”با این وجود، این توافق حاوی تضمین‌هایی است که حمایت از طرفین ثالث را در صورت حمله به یکی از کشور‌های امضاکننده آن ممنوع می‌سازد. این بند احتمالا برای به حداقل رساندن خطر درگیری مستقیم با غرب گنجانده شده که به طور خاص در بحبوحه تشدید تنش‌ها در منطقه حائز اخمیت است. نمایندگان ایران تاکید می‌کنند که هدف از این توافق تقویت همکاری‌های دوجانبه است و تهدیدی برای کشور‌های ثالث نیست. این امر به ویژه در زمینه روابط تیره بین ایران و کشور‌هایی مانند عربستان سعودی و سایر کشور‌های خلیج فارس قابل توجه است”.
مشارکت راهبردی روسیه و ایران؛ یک گام اجباری
این سایت خبری – تحلیلی با اشاره به این که مشارکت راهبردی روسیه و ایران کماکان یک گام اجباری است می‌افزاید:” واقعیت‌های ژئوپولیتیک کنونی و نیاز به رویارویی با چالش‌های مشترک دیکته می‌شود. برای مسکو، این مشارکت فرصتی برای تقویت موقعیت خود در منطقه و نشان دادن این موضوع به جهان است که حتی تحت تحریم‌ها نیز نفوذ خود را حفظ می‌کند. برای تهران، این یک اتحاد تاکتیکی است که به مدیریت فشار بین المللی کمک می‌کند و در صورت تشدید درگیری با غرب، حمایت را تضمین می‌کند”.
آینده توافق راهبردی ایران و روسیه
این سایت با اشاره به عوامل متعدد تاثیرگذار در چشم انداز توافق مشارکت راهبردی ایران و روسیه می‌نویسد:”یکی از آن عوامل تاثیرگذار، کاهش احتمالی تحریم‌های وضع شده علیه ایران احتمالاً در چارچوب یک توافق هسته‌ای جدید است که میتواند علاقه این کشور به همکاری با روسیه را تضعیف کند. در مقابل، تشدید درگیری نظامی در منطقه میتواند اجرای پروژه‌های مشترک را به خطر بیندازد. بحران‌های داخلی احتمالی در هر دو کشور نیز می‌توانند ثبات توافق را تضعیف کند. بنابراین، مشارکت راهبردی روسیه و ایران بیشتر یک اتحاد تاکتیکی است تا یک استراتژی بلندمدت. موفقیت آن به توانایی هر دو طرف برای انطباق با شرایط متغیر و تمایل طرفین برای غلبه بر چالش‌های داخلی و خارجی بستگی دارد. در غیر این صورت، این توافق صرفاً نمادی از دورانی باقی خواهد ماند که در آن واقعیت‌های ژئوپولیتیکی اتحاد‌های جدید و گاه غیرمنتظره را دیکته می‌کنند”.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
