در پی انتشار گزارش تورم تیرماه ۱۴۰۴ توسط مرکز آمار، نان و روغن با ثبت بالاترین نرخ تورم ماهانه در صدر جدول افزایش قیمت‌ها قرار گرفتند؛ تحلیل‌ها نشان می‌دهد بخشی از این جهش قیمتی، تحت تأثیر افزایش تقاضای هیجانی در پی جنگ ۱۲ روزه بوده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، گزارش رسمی مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف‌کننده در تیرماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که تورم ماهانه خانوار‌های کشور به ۳.۵ درصد رسیده است. شاخص کل قیمت مصرف‌کننده به عدد ۳۶۰.۲ افزایش یافته که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد ۴۱.۲ درصدی و در بازه ۱۲ ماهه منتهی به تیرماه، افزایش ۳۵.۳ درصدی را نشان می‌دهد.
تورم در حال بازگشت به سطوح قبل؟
بررسی روند تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه در نمودار رسمی مرکز آمار نشان می‌دهد که نرخ تورم از زمستان سال گذشته وارد فاز صعودی تازه‌ای شده و در ماه‌های اخیر با شتاب بیشتری در حال افزایش است. تورم نقطه‌به‌نقطه که در بهمن و اسفند ۱۴۰۳ در سطوح پایین‌تری قرار داشت، از ابتدای سال ۱۴۰۴ روندی صعودی به خود گرفته و در تیرماه به سطح نگران‌کننده‌ای رسیده است.
این بازگشت به سطوح بالاتر، آن‌هم در شرایطی که اقتصاد کشور همچنان با رکود نسبی مواجه است، می‌تواند نشانه‌ای از ورود به یک دور باطل رکود-تورمی تازه باشد؛ دوری که بیشترین فشار را بر معیشت اقشار آسیب‌پذیر وارد خواهد کرد.
گروه نان و غلات صدر نشین تورم ماهانه تیر
در میان گروه‌های مختلف کالایی، نان و غلات با ثبت تورم ماهانه ۱۶.۶ درصدی، بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند. پس از آن، روغن‌ها و چربی‌های خوراکی با ۷.۳ درصد، دخانیات با ۶.۳ درصد و قند، شکر، چای و کاکائو با ۵.۸ درصد رشد قیمت در رتبه‌های بعدی قرار دارند. (نمودار در تصویر پیوست قابل مشاهده است)
افزایش تقاضای هیجانی در پی تنش میان ایران و رژیم صهیونیستی
بررسی‌های میدانی و تحلیل ناظران اقتصادی نشان می‌دهد که بخشی از این جهش در قیمت مواد خوراکی را می‌توان ناشی از پیامد‌های جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی دانست. در روز‌های پس از آغاز این درگیری، نشانه‌هایی از افزایش تقاضای هیجانی برای اقلام اساسی از جمله آرد، نان، روغن و مواد کنسروی در سطح بازار مشاهده شد؛ موضوعی که به‌ویژه در کلانشهر‌ها و مناطق مرزی پررنگ‌تر بوده است.
برخی تحلیلگران معتقدند که ترس از تداوم جنگ و اختلال در شبکه توزیع، منجر به رفتار‌های احتکار خانگی و افزایش خرید‌های پیش‌دستانه شده است؛ امری که می‌تواند به افزایش موقت فشار تقاضا و نوسان در قیمت‌ها دامن بزند.
هشدار نسبت به آسیب‌پذیری سفره خانوار
افزایش شدید قیمت نان و روغن در حالی رخ داده که این اقلام، سهم قابل توجهی در سبد مصرفی خانوار‌های دهک‌های پایین دارند. ادامه روند کنونی می‌تواند به تشدید نابرابری و آسیب‌پذیری معیشتی اقشار ضعیف منجر شود. صاحب‌نظران تأکید دارند که در شرایط جنگی و ناپایداری منطقه‌ای، مداخلات سریع و هدفمند در بازارهای مصرفی ضروری است تا مانع از دامن‌زدن به نوسانات قیمتی از سوی سوداگران شود.
در حالی که مسئولان دولتی بار‌ها بر کنترل نرخ تورم تأکید کرده‌اند، شتاب‌گرفتن تورم ماهانه در اقلام خوراکی اساسی، زنگ خطری جدی برای امنیت غذایی و ثبات اقتصادی خانوارهاست. به نظر می‌رسد برای مقابله با آثار اقتصادی جنگ و جلوگیری از انتقال انتظارات تورمی به سایر بخش‌ها، سیاست‌گذاران باید بیش از پیش آماده عمل باشند.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
