سخنگوی صنعت آب اعلام کرد که بارش‌ها در کشور تا نیمه خردادماه ۴۰ درصد کاهش یافته و مجموع بارندگی‌ها به ۱۴۳ میلی‌متر رسیده است. تهران، مشهد و اصفهان در شرایط قرمز آبی قرار دارند و نگرانی‌ها نسبت به بحران آب در این شهرها افزایش یافته است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مهر، عیسی بزرگ زاده سخنگوی آب در نشست خبری با اشاره به آخرین وضعیت بارش‌ها گفت: بر اساس آمار و اطلاعات تا تاریخ ۱۶ خرداد مجموع بارش‌ها ۱۴۳ میلی متر بوده که باید به ۲۳۹ میلی متر می‌رسید که ۴۰ درصد کاهش بارندگی را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: سهم اصلی بارش در زمستان است و تنها در تر فصلی بهار، کاهش بارش‌های زمستان را جبران می‌کرد که این اتفاق نیفتاد.
بزرگزاده خاطر نشان کرد: از جمله اقدامات ما در چهل و هفتمین جلسه شورای آب اقدامات مدیریت مصرف در دستور کار قرار گرفت و به صورت مصوبه ابلاغ شد.
وی ادامه داد: وضع گیلان، زنجان و مازندران از لحاظ بارشی مناسب‌تر از سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان است و این ۵ استان نزدیک به ۸۷ درصد کم بارشی داشتند و مازندران، زنجان و گیلان کم بارشی نداشتند.
به گفته این مقام مسئول مجموع ورودی تمامی مخازن آبی کشور مجموع از ابتدای سال آبی تا کنون بیش از ۲۱ میلیارد متر مکعب بوده که سال گذشته به ۳۶ میلیارد متر مکعب می‌رسید و نشان دهنده کاهش ۴۲ درصدی ورودی سدها است. همچنین پرشدگی سدها ۵۱ درصد است.
سخنگوی صنعت آب خاطر نشان کرد: تهران وضعیتی دارد که شهروندان باید به دنبال مدیریت مصرف بروند و این به معنای تلاش نکردن ما نیست زیرا تهران منبع ندارد و تنها یکی دو خط انتقال آب وجود دارد.
وی ادامه داد: نباید به مردم اطمینان خاطر نادرست داد زیرا زمانی که از موضوعی اطلاع داشته باشیم امکان مدیریت مصرف جمعی وجود دارد.
به گفته این مقام مسئول در ۲۳ استان و ۴۳ شهرستان تنش آبی وجود دارد که برای تأمین آب انها بودجه‌ای را دریافت کردیم اما تأمین راه چاره نیست و باید مدیریت مصرف به صورت جدی تر دنبال شود.
وی در رابطه با برخورد با مشترکان پر مصرف گفت: بیشتر مشترکان پر مصرف قشر مرفه جامعه هستند و این افزایش تعرفه تأثیر چندانی بر رفتار آنها ندارد اما قطعی ۱۲ ساعته آب، یکی از برنامه‌های است که در نظر گرفتیم اما نمی‌توان مدت زمان بیشتری برای قطعی آب با مدت زمان بیشتری امکان پذیر نیست.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر برخورد قهری با مشترکان پر مصرف و قطعی آب انجام می‌گیرد در حالی که کنتور ساختمان‌ها به صورت مشاع است، چه تدبیری برای این مسأله در نظر گرفته شده است، گفت: ما برخلاف برق کنتورهای آب مشاع است و باید در درون ساختمان مدیریت شود و مدیر ساختمان مدیریت مصرف را کنترل کند.
وی در رابطه با دریافت آب از هیرمند و دوستی خاطر نشان کرد: از هیرمند ۱۱۹ میلیون متر مکعب آب دریافت کردیم که تفاوت معناداری با سهم ما دارد و در رابطه با سد دوستی ورودی خوبی نداشته‌ایم و در حال رایزنی با ترکمنستان برای تأمین آب هستیم.
وی با اشاره به شرایط نگران‌کننده برخی سدهای کلیدی کشور بیان داشت: مجموع ۱۳ سد مرتبط با دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته ۳۸ درصد کاهش ذخیره دارند. در تهران نیز شرایط سدهای امیرکبیر، لار، طالقان، لتیان و ماملو مطلوب نیست؛ سد امیرکبیر ۵۱ درصد عقب‌ماندگی و سد لار تنها ۸ درصد پرشدگی دارد.
بزرگزاده افزود: سد طالقان با وجود اینکه تا پیش از این شرایط نسبتاً بهتری داشت، اکنون از سال قبل نیز عقب‌تر است. سدهای لتیان و ماملو نیز به‌طور میانگین ۳۴ درصد کاهش و ۲۵ درصد پرشدگی دارند.
بزرگزاده خاطرنشان کرد: تهران، مشهد و اصفهان به‌عنوان سه شهر بزرگ کشور به‌طور ویژه نیازمند توجه در سیاست‌گذاری‌های مصرف آب هستند. خراسان رضوی، خوزستان، فارس، کرمان، بوشهر، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، استان مرکزی و تبریز نیز از جمله مناطقی‌اند که باید در مدیریت منابع آبی‌شان بازنگری و برنامه‌ریزی جدی صورت گیرد.
وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار مهر مبنی بر وضعیت تغییر الگوی کشت طراحی دقیق برنامه و الگوی کشت هنوز جای کار دارد و آنطور که باید به اثر بخشی برسد نرسیده و این اقدام بسیار مهم بوده و مجلس به صورت جدی این مسأله را دنبال می‌کند زیرا در برنامه هفتم توسعه بر این موضوع نیز تاکید شده است و جهاد و کشاورزی این مسأله را دنبال می‌کند.
سخنگوی صنعت آب با اشاره به تناقض میان بحران آب تهران و روند ساخت‌وساز در این شهر، به نبود هماهنگی بین نهادها انتقاد کردند. سخنگوی صنعت آب در پاسخ به این دغدغه‌ها گفت: واقعیت این است که تهران دیگر ظرفیت تأمین آب جدید را ندارد. منابع آبی فعلی تهران شامل آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی در وضعیت شکننده‌ای قرار دارند، با این حال شهرک‌سازی و مهاجرت به تهران ادامه دارد. این تناقض ناشی از عدم عدالت فضایی در توزیع فرصت‌ها و اشتغال است.
وی با اشاره به رشد سالانه ۲.۵ درصدی جمعیت در تهران و برخی شهرک‌های اطراف آن مانند پرند، بومهن، رودهن و پردیس افزود: ما نمی‌توانیم به ساکنان این مناطق آب ندهیم. ولی مسئول کنترل مهاجرت یا توزیع فضایی جمعیت، وزارت نیرو نیست. این مسئله نیازمند سیاستگذاری کلان و بین‌بخشی است. تا زمانی که در شهرهای کوچک فرصت شغلی و رفاه فراهم نشود، جمعیت به تهران مهاجرت می‌کند و ما نیز مجبور به تأمین آب برای آنها هستیم.
بزرگزاده خاطر نشان کرد: میزان برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی کشور بیش از ۱۵ میلیارد مترمکعب است که در برخی برآوردها به ۱۷ میلیارد مترمکعب نیز می‌رسد. از این میزان، حدود نیمی از طریق چاه‌های فاقد مجوز و نیم دیگر از طریق چاه‌های دارای مجوز اما با برداشت مازاد انجام می‌شود.
سخنگوی صنعت آب کشور توضیح داد: با وجود اجرای اقداماتی همچون انسداد چاه‌ها، نصب کنتورهای هوشمند و فعالیت بیش از ۸۰۰ اکیپ گشت و بازرسی، این اقدامات بدون ارائه راهکار معیشتی جایگزین برای کشاورزان، کارایی کافی نداشته‌اند. سیاست صرفاً برخوردی و قهری، بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی، موفق نخواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: به همین منظور، دولت سیزدهم طرح‌هایی مانند «بازار بهره‌وری» را آغاز کرده که به‌صورت پایلوت در دو دشت در حال اجراست و در پنج شهر دیگر نیز طرح‌های مشابهی برای کاهش هدررفت آب در دست اجراست. در بخش صنعت نیز اقدامات مشابهی برای ارتقاء بهره‌وری آغاز شده است.
بزرگزاده، یکی از راهکارهای کلیدی در کاهش برداشت‌های غیرمجاز را استقرار حکمرانی محلی با مشارکت فعال مردم، به‌ویژه کشاورزان دانست و افزود: بر اساس برنامه هفتم توسعه، قرار است تصدی‌گری در امور مربوط به برداشت و مدیریت آب به تشکل‌های محلی سپرده شود.
وی در خاتمه توضیح داد: در ۸۹ دشت کشور که علی‌رغم آنکه تنها ۱۶ درصد از دشت‌های کشور را شامل می‌شوند اما ۶۶ درصد برداشت غیرمجاز را به خود اختصاص داده‌اند، این طرح‌ها با اولویت پیگیری می‌شوند. قراردادهای واگذاری وظایف به تشکل‌های آب‌بران و نحوه تعامل با آنها در حال تدوین و نهایی‌سازی است و به‌زودی وارد مرحله اجرا خواهد شد.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
