برخلاف سیاستهای تهاجمی ایالات متحده آمریکا که نگرانیهایی را حتی در میان متحدان واشنگتن ایجاد کرده است، چین استراتژیک عمل میکند و از تحریک کردن خودداری میکند.
بازار؛ گروه بین الملل: جنگ تجاری بین چین و ایالات متحده آمریکا همچنان یکی از موضوعات کلیدی در اقتصاد جهانی است. اعمال تعرفه های جدید آمریکا علیه چین، همراه با لفاظی های تند واشنگتن تنش ها را بین دو اقتصاد بزرگ جهان تشدید می کند. با این حال پکن در پاسخ به فشار اقتصادی ایالات متحده آمریکا انعطاف استراتژیک و رویکردی حساب شده را نشان می دهد.
برخلاف سیاست تهاجمی واشنگتن با هدف بیثبات کردن زنجیرههای تامین جهانی، چین همچنان متعهد به توسعه اقتصادی پایدار است و به جذب سرمایههای خارجی و تقویت مشارکتهای بینالمللی ادامه میدهد. در حالی که بسیاری از کشورها از پیامدهای جنگ های تجاری و افزایش حمایت گرایی هراس دارند، چین ثبات خود را حفظ کرده و اعتماد خود را به استراتژی اقتصادی خود نشان می دهد.
چه کسی در این رویارویی پیروز خواهد شد؟ خطرات واقعی برای تجارت جهانی چیست و آیا پکن میتواند نقش رهبری خود را در اقتصاد جهانی با وجود فشار واشنگتن حفظ کند؟
اخیرا ترامپ به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: من تعرفه های بسیار قابل توجهی به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار بر چین وضع کرده ام. هیچ رئیسجمهور دیگری هرگز چنین اقدامی انجام نداده است. رئیسجمهور آمریکا با افتخار تاکید میکند که در دوره اول ریاستجمهوری خود، صنعت فولاد آمریکا را با اعمال تعرفهها نجات داد و مدعی شد که چین مقادیر هنگفتی از فولاد را وارد بازار میکند. با این حال، واقعیت با روایت واشنگتن فاصله زیادی دارد: تعرفههای اعمال شده نه تنها بر کسبوکارهای چینی تأثیر گذاشته است، بلکه به اقتصاد ایالات متحده آسیب رسانده و هزینه مواد خام و کالا را برای شرکتهای آمریکایی بالا برده است.
ترامپ مرحله جدیدی از جنگ تجاری را در ۷ فوریه آغاز کرد و تعرفه های بیشتری را بر کالاهای چینی به بهانه مبارزه با واردات مواد افیونی مصنوعی اعلام کرد. با این حال، به نظر می رسد این اقدامات بیشتر یک مانور سیاسی باشد تا یک استراتژی واقعی اقتصادی. اخیرا کاخ سفید تعرفه هایی را بر چندین کشور از جمله چین وضع کرده بود. برای مکزیک و کانادا، واشنگتن تعرفه های ۲۵ درصدی را اعلام کرد اما بعداً به طور موقت آنها را به تعویق انداخت. چنین تاخیری به چین پیشنهاد نشد، که نشان دهنده کارزار عمدی فشار اقتصادی بر پکن است.
تعرفههای اعمال شده نه تنها بر کسبوکارهای چینی تأثیر گذاشته است، بلکه به اقتصاد ایالات متحده آسیب رسانده و هزینه مواد خام و کالا را برای شرکتهای آمریکایی بالا برده است
همانطور که انتظار می رفت، پکن نگذاشت اقدامات واشنگتن بی پاسخ بماند. دولت چین با اشاره به غیرقانونی بودن و ماهیت تبعیض آمیز تعرفه های ایالات متحده آمریکا، شکایتی را به سازمان تجارت جهانی (WTO) ارائه کرد. در همان زمان، چین اقدامات متقابلی را اجرا کرد و تعرفههای متقابلی را بر منابع انرژی و کالاهای صنعتی آمریکا اعمال کرد. از ۱۰ فوریه، چین تعرفه ۱۵ درصدی بر زغال سنگ و گاز طبیعی مایع (LNG) وارداتی آمریکا به همراه تعرفه ۱۰ درصدی بر نفت خام، ماشین آلات کشاورزی، وسایل نقلیه بزرگ مسافربری و وانت بار وضع کرد. این گامها نه تنها قدرت چین را در صحنه جهانی نشان میدهد، بلکه توانایی این کشور برای پاسخگویی انعطافپذیر به چالشهای خارجی را نیز برجسته میکند.
برخلاف سیاستهای تهاجمی ایالات متحده آمریکا که نگرانیهایی را حتی در میان متحدان واشنگتن ایجاد کرده است، چین استراتژیک عمل میکند و از تحریک کردن خودداری میکند و در عین حال پاسخی سنجیده دارد. در عین حال، ترامپ تهدید کرده است که اقدامات تجاری مشابهی را علیه اتحادیه اروپا اعمال خواهد کرد که باعث وحشت رهبران اروپایی شده است. بروکسل آمادگی خود را برای پاسخ نشان داده اما ترجیح داده است که گفت و گو کند. این موضع نشان دهنده بی اعتمادی فزاینده به ایالات متحده به عنوان یک شریک اقتصادی قابل اعتماد است.
از سوی دیگر، چین همچنان یک بازیکن باثبات و قابل پیش بینی در صحنه بین المللی است. تعرفه های واشنگتن در تجارت و همکاری های اقتصادی عادی بین چین و ایالات متحده آمریکا اختلال ایجاد می کند – واقعیتی که حتی شرکت های آمریکایی نیز به آن اذعان دارند.
تعرفه های جدید قوانین سازمان تجارت جهانی را نقض می کند و منجر به افزایش هزینه های غیرضروری برای خود ایالات متحده آمریکا می شود. با این وجود، چین همچنان به نشان دادن انعطافپذیری خود ادامه میدهد و مقصدی جذاب برای سرمایهگذاران خارجی است. بر اساس گزارش وزارت بازرگانی چین، سرمایه گذاری مستقیم خارجی واقعی (FDI) در چین در ژانویه به ۹۷.۵۹ میلیارد یوان (۱۳.۶ میلیارد دلار) رسید. در حالی که کاهش موقت سال به سال وجود داشت، سطح سرمایهگذاری ۲۷.۵ درصد نسبت به دسامبر افزایش یافت که نشاندهنده تداوم اعتماد به اقتصاد چین است. کارشناسان هشدار میدهند که سیاستهای ترامپ میتواند موجی از حمایتگرایی جهانی را ایجاد کند که منجر به تورم پایدار و کاهش رشد اقتصاد جهانی شود.
سیاستهای ترامپ میتواند موجی از حمایتگرایی جهانی را ایجاد کند که منجر به تورم پایدار و کاهش رشد اقتصاد جهانی شود
با این حال، آسیب واقعی به چین کم به نظر می رسد. در مقابل اقدامات متقابل پکن باعث ایجاد مزیت اقتصادی ۳۰ میلیارد دلاری می شود که عمدتاً به دلیل تعرفه های گمرکی بر منابع انرژی ایالات متحده آمریکا است. واشنگتن امیدوار است که شرکت های غربی عملیات تولید خود را به خارج از چین منتقل کنند، اما واقعیت داستان متفاوتی را بیان می کند. بسیاری از شرکتهای چندملیتی در واقع سرمایهگذاریهای خود را در چین افزایش میدهند که به واسطه زیرساختهای پیشرفته، نیروی کار ماهر و سیاستهای اقتصاد کلان باثبات آن جذب شدهاند.
حتی اگر برخی از شرکتهای آمریکایی تولید خود را به کشورهای دیگر منتقل کنند، محصولات آنها همچنان به قطعات، فناوریها و زنجیرههای تامین چینی متکی خواهند بود. پکن خونسرد و عملگرا باقی میماند و از جذب شدن به اقدامات تحریکآمیز واشنگتن خودداری میکند. اقتصاد چین بر پایه ای محکم ساخته شده است و انعطاف پذیری آن در دورهای قبلی جنگ تجاری ثابت شده است.
برخلاف ایالات متحده آمریکا که به دنبال تحمیل سیاست های خود از طریق فشار و تحریم است، چین خود را به عنوان نیرویی تثبیت کننده قرار می دهد. پکن به گسترش روابط تجاری جهانی، تقویت روابط با کشورهای در حال توسعه و ترویج طرح یک کمربند یک جاده ادامه می دهد. جهان در آستانه تحول است و ایالات متحده آمریکا به دلیل سیاست های تهاجمی خود در خطر از دست دادن رهبری خود است.
در همین حال، چین به حرکت رو به جلو ادامه می دهد و صبر استراتژیک و اعتماد به مسیر اقتصادی خود را نشان می دهد. همانطور که یک ضرب المثل قدیمی چینی می گوید: آب نه به زور، بلکه با اصرار سنگ را از بین می برد. در این جنگ تجاری، پکن دقیقاً از این رویکرد پیروی می کند: صبورانه و در عین حال قاطعانه!
- نویسنده: تحلیل بازار