هرچه مسائل سیاسی و تنش های منطقه باعث شد تا بازار طلا،سکه و ارز متشنج شود اما عامل اصلی رشد نرخ این کالاها ناشی ازتقاضای غیر واقعی بود که اکنون با فروکش التهاب بازار، نرخ ها مسیر کاهشی را می پیمایند.
بازار؛ گروه بانک و بیمه: رشد بی منطق و غیر واقعی قیمت سکه، ارز و طلا طی یک هفته اخیر بازار را آشفته کرد به طوری که داد نمایندگان مجلس را نسبت به بی ثباتی بازار و نبود نظارت و کنترل قیمت ها در چنین بازارهایی را درآورد. قیمت هایی که از سر هیجان به دلیل رشد میزان تقاضا در بازار سر به فلک کشیدند و نرخ دلاری که طی دو و سه ماه گذشته در کانال ۴۰ هزار تومان بود به یکباره و فقط طی چند هفته با رشدی عجیب و شگفت انگیز به مرز ۶۵ هزار تومان رسید، سکه ۲۸ میلیون تومانی نیز طی این مدت مرز ۴۴ میلیون تومان را در نوردید.
هر چند بخش عمده افزایش قیمت ها در بازار طلا و سکه طی دو سه هفته اخیر حاصل رشد بی سابقه نرخ انس جهانی است اما افزایش قابل توجه نرخ ارز و بالارفتن سطح میزان تقاضا نیز برای خرید این کالاها در بازار عوامل تاثیر گذار دیگری بودند که باعث شد قیمت طلا و سکه به اوج برسد. اوج قیمتی که به گفته فعالان بازار طلا، خریداران سکه و مصنوعات طلا در تعطیلات نوروز بخصوص چند روز اخیر به صورت چشم گیری به این بازار هجوم آورده اند و در شرایطی که قیمتها حباب گونه در حال افزیش است باز هم خریدار چنین کالاهایی هستند.
اغلب مشتریان طی روزهای گذشته به نیت اینکه سرمایه های خود را تبدیل به سکه، طلا و ارز کنند تا ارزش آن در مقابل تورم و کاهش نیابد به این بازارها ورود کرده اند، چنین رویکردی که معمولا از سرهیجان بود نرخ طلا، سکه و ارز را به شکلی عجیب و البته بی منطق صعودی کرده است
تاثیر رشد تقاضای غیر واقعی بر افزایش نرخ ارز و سکه
تقاضا برای خریدی که نمی توان آن را واقعی دانست چرا که اغلب مشتریان طی روزهای گذشته به نیت اینکه سرمایه های خود را تبدیل به سکه، طلا و ارز کنند تا ارزش آن در مقابل تورم و کاهش ارزش پول ملی افت نکند به این بازارها ورود کرده اند، چنین رویکردی که معمولا از سرهیجان و جو روانی به وجود آمده در بازار بوده است که نرخ طلا، سکه و ارز را به شکلی عجیب و البته بی منطق صعودی کرده است. طبق گفته کارشناسان عامل به هم ریختگی بازار و آشفته شدن قیمت ها فقط تقاضا بالای برای خرید نیست بلکه وجود علل و ناکارآمدی هایی است که باعث شده بازار در مواقعی به چنین روزی مبتلا شود.
هر چند مسائلی چون جنگ در منطقه بخصوص حمله صهیونیستها به دفتر کنسولگری ایران در دمشق باعث شد تا قیمت کالاهایی نظیر نفت و طلا در بازار های بین المللی افزایش و در داخل نیز قیمت سکه و دلار بر مدار رشد قرار گیرند، اما طبق گفته کارشناسان اقتصادی نبود سیاست گذاری درست برای ساماندهی بازار ارز همچنین عدم کنترل قیمت ها به شکل اصولی و کارشناسانه باعث می شود که در مواقعی کنترل بازار از دست سیاست گذاران و مسئولان اجرایی خارج شود و قیمت ها بی منطق افزایش یابند.
سیاست گذاران ارزی برای اینکه فنر قیمت ارز فشرده نشود بایستی به مرور و به شکل تدریجی قیمت ارز را متناسب با نرخ تورم طی سالهای اخیر در نظر می گرفتند و اندک اندک باشیوه ای خاص نمی گذاشتند نرخ ارز سرکوب قیمتی شود تا در صورت ورود شوک به بازار به یک باره فنر نرخ ارز در نمی رفت
چرا فنر فشرده قیمت ارز به یکباره جهید؟
ابراهیم بهادرانی، اقتصاددان و مشاور عالی رییس اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با خبرگزاری « بازار» درباره علل رشد بالای نرخ ارز و سکه در بازار طی یک هفته اخیر گفت: تردیدی نیست که شوک وارد شده به بازار در پی تنش های اخیر منطقه بخصوص حمله به ساختمان کنسولگری ایران در سوریه و احتمال وقوع جنگ در پی این رخداد باعث شد تا بازار ارز و طلا متلاطم شود و قیمت ها هیجانی افزایش یابند ولی چنانچه سیاست گذاران ارزی از قبل و طی دو سه سال گذشته زیربناهای ارزی را به درستی می چیدند و با برنامه ریزی های اصولی کارشناسانه سعی می کردند سرکوب ارزی اتفاق نمی افتد، اکنون به یک باره قیمت ارز و در پی آن طلا به این شکل افزایشی نمی شد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی در سالهای اخیر معمولا با ارز پاشی سعی داشته است قیمت این کالا در بازار به صورت تدریجی افزایش نیابد و نرخ آن را پایین نگهدارد افزود: به نظر می رسد سیاست گذاران ارزی برای اینکه فنر قیمت ارز فشرده نشود بایستی به مرور و به شکل تدریجی قیمت ارز را متناسب با نرخ تورم طی سالهای اخیر در نظر می گرفتند و اندک اندک باشیوه ای خاص نمی گذاشتند نرخ ارز سرکوب قیمتی شود تا در صورت ورود شوک به بازار به یک باره فنر نرخ ارز در نمی رفت و قیمت ها آنگونه که طی روزهای گذشته شاهد آن بودیم فورانی افزایش نمی یافت.
قیمت ارز به اندازه تورم داخلی و تورم سایر کشورهایی که با ایران مراوده اقتصادی دارند باید محاسبه و در نظر گرفته شود حال از آنجایی که نرخ تورم داخلی بیش از ۴۰ درصد است و تورم سایر کشورهای ۴ تا ۵ درصد است معمولا چنین تفاوت نرخی خود را در مواقعی چون چند روز اخیر نشان می دهد
بازار ارز چه وقت از تلاطم رها می شود
این اقتصاد اضافه کرد: بانک مرکزی در روزهای پایانی سال به جای اینکه بازار ارز را به درستی مدیریت کنند و به شرکت ها متقاضی، ارز کمتری بدهند اما اقدام به ارزپاشی و تزریق این کالا به بازار کرد تا قیمت ارز در پی رشد تقاضا بالا نرود، این در حالی است که بازار این کالای حساس سرنوشت ساز اقتصادی باید به خوبی مدیریت می شد. به طور مثال هر ساله بایستی قیمت ارز به اندازه تورم داخلی و تورم سایر کشورهایی که با ایران مراوده اقتصادی دارند محاسبه و در نظر گرفته شود حال از آنجایی که نرخ تورم داخلی بیش از ۴۰ درصد است و تورم سایر کشورهای ۴ تا ۵ درصد است معمولا چنین تفاوت نرخی خود را در مواقعی چون چند روز اخیر نشان می دهد و باعث می شود تا قیمت ارز به یکباره و با کوچکترین تلنگری بر مدار رشد قرار گیرند.
بهادرانی در ادامه افزود: ارز نیز یک کالا است که با نوسان قیمت ها دچار تغییر خواهد شد و قیمت آن در بازار با عرضه و تقاضا تعیین می شود، حال هنر سیاست گذاران ارزی و دست اندرکاران این است که چگونه بازار را به خوبی مدیریت کنند تا قیمتها بی منطق افزایش نیابد. البته دولت در راستای حمایت از مردم و جلوگیری از رشد قیمت ها در بازار سعی کرده است تا نرخ ارز در بازار تدریجی افزایشی نشود اما باید گفت؛ این سیاست بایستی مقطعی باشد نه دائمی، بنابراین به نظر می رسد بانک مرکزی با استفاده از سایر ابزارها و سیاست گذاری و برنامه ریزیهای اصولی چون کاهش نرخ تورم اقدامات خود را بکار گیرد تا قیمت ارز زمینه رشد جهشی را نداشته باشد. حسن چنین اقدامی این است که با کاهش نرخ تورم قیمت ها در بازار کاهشی و چون ارز نیز یک کالا محسوب می شود قیمت آن اگر هم کاهش نیابد حداقل متوقف خواهد شد و شوک های سیاسی و اقتصادی نیز قیمت آن را جهشی نمی کند.
از روز گذشته قیمت ها در بازار ارز، سکه و طلا تا حدودی کاهشی شده اند این موضوع بیانگر آن است که التهاب در بازار این کالاها در حال فروکش شدن است و سیر نزولی قیمت ها در روزهای |آتی بیشتر خواهد شد
سکه و ارز در سراشیبی قیمت!
بنا به این گزارش، اگر چه قیمت ارز و سکه طی چند روز گذشته و در پی شوک سیاسی به بازار بی منطق افزایش یافت اما طبق پیش بینی کارشناسان این روند ادامه دار نیست و به زودی بازار سکه، ارز و طلا در شرایط آرامی قرار می گیرند. چرا که در سال گذشته نیز تنش‌های سیاسی زیادی در کشور اتفاق افتاد اما بانک مرکزی توانست با اقداماتی اثربخش بازار را مدیریت و این شوک‌ها را کاهش دهد. حال بدون اینکه بانک مرکزی برای کنترل قیمت ها وارد عمل شود از روز گذشته قیمت ها در بازار ارز، سکه و طلا تا حدودی کاهشی شده اند، این موضوع بیانگر آن است که التهاب در بازار این کالاها در حال فروکش شدن است، بنابراین کسانی در این شرایط متضرر می شوند که طی روزهای گذشته برای کسب سود اقدام به خرید ارز و سکه با قیمت بالا کرده اند زیرا بی شک قیمت ها طی روزهای آینده کاهشی خواهد شد. نمونه آن افت قیمت ها در بازار سکه، طلا و ارز است که به شکلی تدریجی مشاهده می شود.
- نویسنده: تحلیل بازار
