مرکز آمار ایران جزئیات بیشتری از وضعیت بازار کار کشور در فصل پاییز منتشر کرده که نشان میدهد استان تهران کمترین و سیستان و بلوچستان بیشترین نرخ بیکاری را در این دوره تجربه کرده است. حال، اگر این شاخص را با نرخ تورم در فصل پاییز ترکیب شود، میتوان دید بهتری نسبت به وضعیت معیشت و اشتغال ساکنان یک استان پیدا کرد. از این منظر، در پاییز ۱۴۰۳، استان مازندران در مطلوبترین شرایط و استان لرستان در بدترین شرایط قرار گرفته است.
تورم و بیکاری دو شاخص کلیدی در ارزیابی سلامت اقتصادی هر منطقه هستند که ترکیب آنها تصویر جامعتری از وضعیت معیشت و رفاه جامعه ارائه میدهد. تورم، قدرت خرید مردم را تحت تاثیر قرار میدهد و بیکاری، درآمد و امنیت شغلی را نشان میدهد. زمانی که این دو شاخص با هم تحلیل شوند، میتوان فهمید آیا رشد اقتصادی به بهبود زندگی مردم منجر شده یا خیر.
ترکیب تورم و بیکاری میتواند سناریوهای مختلفی ایجاد کند که هر کدام تاثیرات متفاوتی بر اقتصاد و زندگی مردم دارند. سناریوی مطلوب زمانی است که تورم پایین و بیکاری کم باشد؛ این وضعیت نشاندهنده یک اقتصاد سالم و پایدار است که در آن قدرت خرید مردم حفظ شده و فرصتهای شغلی کافی وجود دارد. استانهایی که در فصل پاییز نرخ بیکاری کمتر از ۸.۵ درصد و تورم کمتر از ۸ درصد داشتهاند، در این دسته قرار گرفتهاند. در مقابل، سناریوی نامطلوب زمانی رخ میدهد که هم تورم بالا باشد و هم بیکاری زیاد؛ این وضعیت که به آن «رکود تورمی» میگویند، فشار زیادی بر معیشت مردم وارد میکند، زیرا هم درآمدها کاهش مییابد و هم هزینهها بهشدت افزایش پیدا میکند.
بین این دو حالت، سناریوهای دیگری نیز ممکن است رخ دهد. مثلا تورم پایین همراه با بیکاری بالا میتواند نشاندهنده رکود اقتصادی باشد، جایی که تقاضا برای کالاها و خدمات کم است و کسبوکارها تمایلی به استخدام ندارند. از سوی دیگر، تورم بالا همراه با بیکاری پایین ممکن است نشاندهنده رشد اقتصادی سریع اما ناپایدار باشد، جایی که افزایش درآمد منجر به افزایش تقاضا و بهدنبال آن باعث افزایش قیمتها شده، اما این رشد ممکن است به دلیل فشارهای تورمی در بلندمدت آسیبزا باشد.
کدام استانها بهترین شرایط را داشتند؟
از ابتدای فصل پاییز امسال تا پایان آن، سطح عمومی قیمتها ۷.۷ درصد افزایش یافتهاند. همچنین، در این دوره نرخ بیکاری برابر با ۷.۲ درصد بوده است. در مقایسه با وضعیت استانها، ترکیب نرخ تورم و بیکاری کل کشور در شرایط مطلوبی بوده است. سه استان مازندران، خراسان جنوبی و تهران بهلحاظ نرخ تورم و بیکاری در پاییز امسال در مقایسه با سایر نقاط کشور در وضعیت مطلوبتری بهسر میبردند.
استان مازندران در فصل پاییز تورم ۶.۲ درصدی و نرخ بیکاری معادل ۴.۷ درصد را تجربه کرده که باعث شده این استان در مطلوبترین وضعیت قرار گیرد. پس از آن، استان خراسان جنوبی قرار دارد که نرخ تورم و بیکاری آن بهترتیب ۶.۵ و ۴.۷ درصد بوده است. استان تهران نیز در فصل پاییز از منظر این دو شاخص در شرایط مناسبی بوده، چرا که تورم فصلی آن ۶.۶ درصد و نرخ بیکاری آن از همه استانها کمتر و معادل ۴.۵ درصد بوده است. بهطور کلی، یک سوم از استانهای کشور در این دستهبندی قرار داشتهاند.
استانهای رده میانه
تقریبا نیمی از استانهای کشور در فصل پاییز در شرایط میانی قرار گرفتهاند. ۱۱ استان در فصل پاییز نرخ تورم بالا و بیکاری پایین تجربه کردهاند. بهطوریکه، استان ایلام بالاترین تورم فصل پاییز را با ۱۰.۸ درصد تجربه کرده، ولی در مقابل نرخ بیکاری آن نسبتا پایین و معادل ۵ درصد بوده است. همانطور که گفته شد، این ویژگیها نشاندهنده رشد اقتصادی ناپایدار است.
همچنین، ۴ استان در پاییز امسال نرخ بیکاری بالا و نرخ تورم پایین داشته یا در رکود اقتصادی بهسر میبردند. بهعنوان مثال، استان سیستان و بلوچستان کمترین نرخ تورم را با ۶ درصد و بالاترین نرخ بیکاری را با ۱۲.۵ درصد داشته است.
منبع:
اکوایران
امیر خیرخواهان
- نویسنده: گسترش نیوز