سمنان- حتی مسئولان استان سمنان هم این روزها اذعان دارند که دست آلوده دلالان در بازار مسکن استان اختلال ایجاد می کند اما آیا دلالان همه ماجرای بازار آشفته مسکن هستند؟
بازار، گروه استانها: دلالی در مسکن استان سمنان آنقدر زیاد شده که دیگر صدای استاندار سمنان را نیز درآورده است شورای مسکن استان مصوب کرده که با دلالان بازار مسکن و بنگاه های غیرمجاز برخورد شود. بنگاه هایی که به قول استاندار سمنان در یک مغازه ۱۰ متری اجاره ای با یک میز و دو صندلی، در بازار مسکن اختلال ایجاد می کنند.
روش تاثیر منفی این بنگاه ها یا بهتر بگوییم بنگاه نماها یا نمادهای دلالی اینطور است که به واسطه فقدان کار کارشناسی، قیمت هایی کذایی برای رهن و اجاره و خرید مسکن و مغازه و باغ و ویلا، ارائه می کنند و از آنجا که شهرهای استان سمنان کوچک است و هر ماجرایی به سرعت دهان به دهان می چرخد، بلافاصله این قیمت های کذایی به راحتی به مراجع قیمت گذاری بدل می شود.
روش کار دلالان
اما روش کار این دلالان چیست؟ یک بنگاه دار با سابقه در این باره به خبرنگار بازار می گوید: دلالان در واقع قیمت های کذایی را به نحوی باب می کند که فروشنده و یا موجر به این باور می رسد که هر میزانی ملک او را بخرند یا اجاره کنند، بازهم کسی است که بالاتر از آن قیمت را حاضر باشد بپردازد.
محمد شعبانی بیان کرد: برای مثال فردی در محله بوستان گلهای شاهرود آپارتمانی را می خواهد به فروش برساند بنگاه های اصولی و قانون مند اعلام می کنند که بر طبق چند عامل شامل عرف بازار، رکود یا غیر رکود بودن بازار، شرایط خانه در حال حاضر، سن خانه و … این آپارتمان متری بر فرض ۲۳ میلیون تومان می ارزد مالک از آنجا که می خواهد خانه ۱۰۰ متری را دست کم سه میلیارد تومان بفروشد به دیگر بنگاه ها هم مراجعه می کند تا اینکه یکی از همین دلالان قیمت متری ۳۰ میلیون تومان را در فکر مالک می اندازد.
شعبانی بنگاه دار: اگر ۹ بنگاه بگویند که خانه متری ۲۳ میلیون تومان است و فقط یک دلال بگوید ۳۰ میلیون تومان مالک همان یک دلال را می پذیرد
وی می افزاید: حتی اگر آن مالک هیچ وقت خانه اش را هم نخرد اما همین که متری ۳۰ میلیون تومان از دهنش بگذرد، کافی است که دیگر آن خانه را نفروشد و با خود بگوید که خانه را خالی می اندازم اما ۲۳ میلیون تومان نمی فروشم زیرا او فکر می کند که قیمت اصلی خانه ۳۰ میلیون تومان در هر متر مربع است.
دلالان مثل قارچ زیاد شده اند
این بنگاه دار می گوید: اگر ۹ بنگاه بگویند که خانه متری ۲۳ میلیون تومان است و فقط یک دلال بگوید ۳۰ میلیون تومان مالک همان یک دلال را می پذیرد و این ذات معامله و تطمیع است و چه بسیار املاکی بودند که با همین قیمت های کذب متاسفانه بازار را خراب کردند و فاصله مردم با خانه خریدن را روز به روز بیشتر کردند.
شعبانی در پاسخ به این سوال که چه تعداد از این دلالان مثلا در شهری مانند سمنان یا شاهرود وجود دارد، ابراز کرد: در ابتدا تعداد اینها اندک بود مثلا در شاهرود پنج الی شش نفر بودند که همه هم می دانستند کارشان دلالی است حتی دو نفرشان بنگاه رسمی دارای مجوز هم داشتند اما متاسفانه امروز به وفور این افراد مانند قارچ روئیده و زیاد شده اند.
وی با بیان اینکه مشکل اینجا است که این افراد بدون حتی یک روز سابقه کار و آموزش و … ورود به کار کرده اند، افزود: به راحتی نمی توان جلوی این افراد را هم گرفت چرا که خودشان تابلو در مقابل درب مغازه شان نصب نمی کنند که اینجا دلالی مسکن انجام می شود لذا باید به نظر من عزم جدی برای مقابله با این افراد از سوی قوه قضائیه باشد وگرنه دولت و اصناف و صمت و … نمی توانند کاری کنند که اگر می توانستند تا امروز حداقل تعداد این دلالان افزایش نمی یافت!
مقابله با دلالان
کار دلالان تا جایی بالا گرفته که استاندار سمنان نیز نسبت به آن واکنش نشان می دهد سید محمد رضا هاشمی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه نظارت بر عملکرد بنگاه های معاملات مسکن یکی از تاکیدات ما در مجموعه استانداری سمنان است، گفت: در شورای مسکن استان سمنان مصوب شد که بر فعالیت این نوع بنگاه ها نظارت داشته و از ادامه فعالیت هایشان با هدف توازن بازار، جلوگیری شود.
هاشمی با بیان اینکه برخی استان های کشور از فعالیت بنگاه های غیرمجاز جلوگیری کرده اند، گفت: این امر در کاهش قیمت مسکن در این استان ها بسیار تاثیر گذار بوده است. از سوی دیگر باید تاکید کرد که فعالیت این بنگاه ها بر قیمت مسکن، رهن و اجاره بسیار موثر هستند لیکن نباید اجازه داد که این نوع بنگاه های سوء استفاده گر، مانند قارچ در استان رشد کنند.
هاشمی، استاندار سمنان: نباید گذاشت که عده ای با اجاره یک مغازه و به کارگیری چند میز و صندلی در بازار مسکن با قیمت های من درآوردی و بدون منشاء در بازار تاثیر منفی بگذارند
وی با بیان اینکه نباید گذاشت که عده ای با اجاره یک مغازه و به کارگیری چند میز و صندلی در بازار مسکن با قیمت های من درآوردی و بدون منشاء در بازار تاثیر منفی بگذارند، تاکید کرد: این بنگاه ها بر بازار مسکن تاثیر منفی دارند لذا جلوگیری از فعالیت این بنگاه ها در تثبیت قیمت مسکن به خصوص رهن و اجاره می تواند بسیار موثر باشد.
بازرسی از مراکز مجاز فایده ای ندارد
اجرای طرح نظارت و بازرسی ویژه مشاورین املاک در استان با حضور بازرسان اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان سمنان از اقداماتی است که در ماه های اخیر به خصوص شتاب بیشتری گرفته است اما اینکه این بازرسی ها چقدر می تواند اثرگذار باشد سوال اساسی تر است. یک فعال بازار مسکن با بیان اینکه بازرسی ها از مراکز مجاز و دارای پروانه می شود که تخلفی صورت نمی دهند، به خبرنگار بازار، می گوید: بازرسی باید در آن بنگاه هایی باشند که مجوز و شناسه ندارند نه املاکی که همه چیز حتی مجوزهایش هم قانونی است.
محمد عباسی با بیان اینکه باید مسئولان و بازرسان، از بنگاه نماها و دلالان بازرسی کنند نه از بنگاه داران، بیان داشت: یک بنگاه دار که مثلا خانه ای برای اجاره به او سپرده اند کاره ای نیست آن گروهی که دلالی حرفه ای را به صورت زنجیره ای انجام می دهند باید مورد برخورد قرار گیرند که همه هم اسامی آنها را می دانند مثلا در شهری مانند شاهرود همه می دانند که این شش هفت نفر چه کسانی هستند اما چطور صمت و دولت و فرمانداری و … نمی داند که این افراد چه دخالت هایی در قیمت گذاری ها دارند؟
وی با بیان اینکه مسئولان می گویند که نباید گذاشت این دلالان بر بازار تاثیر بگذارند! گو اینکه مسئولان ما در خواب هستند چرا که دو دهه است اصلا همین دلالان هستند که بازار املاک استان سمنان را روی انگشت شان می چرخانند. افزود: امروز افرادی هستند که بدون اجازه شان اصلا ملکی فروخته نمی شود و همه املاک دارها و مسئولان و اصناف و … هم می دانند که این افراد چه کسانی هستند و شگردهایشان چیست اما چرا اقدامی نمی شود مشخص نیست. بالغ بر ده سال است که این افراد در بازار قیمت گذاری می کنند اما کسی با آنها برخورد نمی کند.
مهمترین اثر سوء دلالی
کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه مهمترین اثر سوئی که دلالی بر بازار مسکن استان سمنان گذاشته رواج این تفکر است که اگر کسی برای فروش یا خرید ملکی سراغ یکی از این افراد برود، سود بهتری می کند یا به عبارت دیگر خانه را گران تر می فروشد یا برای خرید خانه فرصت های ارزان تری نصیبش می شود. کافی است تفکر کمک گیری از یک دلال برای انتقاع بیشتر در یک جامعه به خصوص در بین سرمایه ذاران رسوخ کند همین که لحظه از فکر یک مالک بگذرد که شاید کسی بتواند کمک کند که خانه را با قیمت بهتری بخرم! همین کافی است که بازار ملک در آن شهر آلوده شود.
سید رضا طباطبایی با بیان اینکه بدتر از آن این است که وقتی این تفکر رشد می کند جایش را به این گزاره می دهد که « معامله خوب با دلال صورت می گیرد» و این سرازیری بازار ملک در یک شهرستان و استان خواهد بود و شرایط را دیگر نمی توان مدیریت کرد، ابراز کرد: دیگر اثر سوئی که دلالی بر بازار ملک استان سمنان می گذارد قیمت های کذایی و غیر واقعی است در واقع تفاوت دلال با بنگاه دار محترم ما که در رزق حلال دارد در این است که بنگاه می گویند هر چه نرخش باشد دلال می گوید هر چه تیغ ببرد !
دلالی موضوعی است که در حوزه مسکن استان سمنان هرگز تکذیب نشده پس یعنی وجود دارد اما اختلاف نظر در کیفیت و کمیت آن است
وی با بیان اینکه این دو تفاوت فلسفه بین دلالان و بنگاه ها است و متاسفانه مسئولان اولی را رها کرده و بر دومی نظارت دارند! افزود: دلالان امروز به صورت گروهی کار می کنند برای مثال بر روی یک مجتمع کار می کنند تا بتوانند آن را با کمترین قیمت بخرند اینجا تیم دوم برای فروش آن ورود می کند و تیم سوم هم در سر اول معامله و هم در سر دوم معامله بازار گرمی می کند این گونه می شود که یک آپارتمان مثلا هشت واحدی هر متر مربع ۲۰ میلیون تومان خریدای و ۳۰ میلیون تومان فروخته می شود و هر تیم متری سه میلیون تومان سود می کند! آن هم با ملکی که اصلا یک آجر آن را هم روی هم نگذاشته اند شگفت آور اینکه مالک متری سه میلیون تومان سود می کند دلال متری ۱۰ میلیون تومان!
سیستم ما دلال پرور است
دلالی موضوعی است که در حوزه مسکن استان سمنان هرگز تکذیب نشده پس یعنی وجود دارد اما اختلاف نظر در کیفیت و کمیت آن است بنگاه داران می گویند این دلالان فساد را تا مغز استخوان بنگاه داری استان برده اند مسئولان عقیده دارند که این آش آنقدر ها هم شور نیست و دلالان عده ای قلیل هستند که می بایست با آنها مقابله کرد. بنگاه داران می گویند که ده دولت روی هم نمی توانند از عهده این دلالان بر بیایند اما دولتی ها می گویند که می توان عملکرد این دلالان را محدود کرد و از سوی دیگر مردم نباید به این افراد اقبال نشان دهند.
به نظر می رسد که این دلالان کار خودشان را هم خوب بلد هستند در واقع مالکی که فکر می کند نهایتا می تواند خانه اش را متری ۲۰ میلیون تومان بفروشد با چند ترفند و افزایش درصد فرانشیز دلال یکباره خانه اش را متری ۲۳ میلیون تومان می فروشد، قاعدتاً در سمتی می ایستد که دلال ایستاده است چون به او نفع می رساند و خانه اش را گرانتر می فروشد یا برعکس خانه ای ارزان تر برایش پیدا می کند! پس این خودش یک نوع دشواری برای مقابله با کار دلالان ایجاد می کند.
اما کارشناسان می گویند که از اساس بستر پدید آمدن دلال باید از بین برود تا خود به خود شاهد بهبود این وضعیت باشیم برخی بر این عقیده هستند که شرایط بازار مسکن امروز ما خودش دلال پرور است یعنی اختلاف قیمت ها از یک سو نابسامانی و فقدان ثبات از سوی دیگر، سبب شده تا اتفاقاً دلالان رشد کنند نه اینکه کمتر شوند. بهبود شرایط اقتصادی و ساز و کار های مناسب می تواند از میزان دلالی ها بکاهد اما تا آن موقع نه می توان از مردم توقع داشت که به این دلالان سر نزنند و نه می توان از دلالان انتظار داشت که در خانه بنشینند!
- نویسنده: تحلیل بازار