امروزه، معضل بیکاری به یکی از چالش‌های اصلی کشور تبدیل شده که در این میان، راهکاری که باید به آن بیشتر پرداخته شود و پتانسیل عظیمی برای حل این بحران دارد، توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم دفتر جزایر خلیج فارس، توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و مهارت‌آموزی نه تنها می‌تواند مسیر اشتغال را هموار کند، بلکه به توسعه پایدار اقتصادی و افزایش بهره‌وری ملی نیز منجر می‌شود.
در بازار کار نوین، صرف داشتن مدرک دانشگاهی بدون مهارت‌های کاربردی، دیگر برای یافتن شغل کافی نیست. صنایع و کسب‌وکارها به دنبال نیروی کاری هستند که بلافاصله بتوانند وارد چرخه تولید و خدمات شوند. آموزش‌های فنی و حرفه‌ای دقیقاً همین فاصله را پر می‌کنند.
این آموزش‌ها، افراد را با مهارت‌های عملی و تخصصی مورد نیاز بازار آشنا می‌سازند و آنها را برای ورود به مشاغل مختلف آماده می‌کنند. این مسیر، به مراتب کوتاه‌تر و کاربردی‌تر از آموزش‌های صرفاً نظری است.
راه‌حل‌هایی برای تقویت هر چه بیشتر مهارت‌آموزی
برای اینکه مهارت‌آموزی به گنجینه واقعی اشتغال در ایران تبدیل شود، نیازمند یک رویکرد جامع و همه‌جانبه هستیم که از جمله مهمترین راهکارها در این مسیر می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مسئولیت‌های اجتماعی؛ شرکت‌ها و صنایع بزرگ می‌توانند نقش حیاتی در توسعه مهارت‌آموزی ایفا کنند. تخصیص بخشی از اعتبارات مسئولیت‌های اجتماعی به حمایت از مراکز فنی و حرفه‌ای و حتی ایجاد دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای خودشان، یک راهکار دو سر برد است. این کار نه تنها به تربیت نیروی کار متخصص برای آنها کمک می‌کند، بلکه نشان‌دهنده تعهدشان به توسعه جامعه نیز هست.
تسهیل دسترسی به تسهیلات و حمایت از خوداشتغالی؛ بسیاری از کسانی که دوره‌های مهارت‌آموزی را با موفقیت به پایان می‌رسانند، پتانسیل راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و خوداشتغالی را دارند. اما فقدان سرمایه اولیه، مانعی بزرگ بر سر راه آن‌هاست. دولت و نهادهای مالی باید با افزایش و تسهیل پرداخت وام‌های خوداشتغالی با سود کم و شرایط مناسب، این افراد را حمایت کنند. این کار نه تنها به ایجاد شغل کمک می‌کند، بلکه موتور محرکه اقتصادهای محلی نیز خواهد بود.
تربیت و جذب نیروی انسانی متخصص در حوزه آموزش؛ کیفیت آموزش فنی و حرفه‌ای به شدت وابسته به توانمندی و تخصص اساتید و مربیان است. در حال حاضر، بسیاری از مراکز با کمبود نیروی آموزشی متخصص مواجه هستند. برای رفع این چالش، باید مشوق‌هایی برای جذب متخصصان از صنایع مختلف به حوزه آموزش ایجاد کرد. همچنین، برنامه‌های بازآموزی و ارتقای سطح دانش مربیان فعلی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
گسترش مراکز مهارت‌آموزی به مناطق محروم و روستایی؛دسترسی ناعادلانه به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، یکی از موانع اصلی در بسیاری از مناطق کشور است. با توجه به بعد مسافت و هزینه‌های رفت‌وآمد، بسیاری از جوانان روستایی و مناطق کم‌برخوردار از این فرصت‌ها محروم می‌مانند. ایجاد مراکز فنی و حرفه‌ای سیار یا ثابت در مناطق روستایی و استفاده از ظرفیت خیرین برای ساخت و تجهیز این مراکز، می‌تواند عدالت آموزشی و فرصت‌های شغلی را به این مناطق نیز برساند و از مهاجرت به شهرها جلوگیری کند.
استفاده بهینه از منابع موجود و اهدای تجهیزات بلااستفاده ؛ بسیاری از دستگاه‌ها، شرکت‌ها و ادارات در سراسر کشور، تجهیزات و دستگاه‌های قدیمی یا خراب دارند که بلااستفاده مانده‌اند. الزام قانونی یا حتی تشویق آنها به قرار دادن این تجهیزات در اختیار مراکز فنی و حرفه‌ای، می‌تواند منبع بزرگی برای آموزش عملی کارآموزان باشد. این کار نه تنها هزینه‌های تجهیز مراکز را کاهش می‌دهد، بلکه به استفاده بهینه از منابع نیز کمک می‌کند.
سرمایه‌گذاری در حوزه مهارآموزی و بازی دو سربرد
مهارت‌آموزی تنها به معنای یافتن شغل برای جوانان نیست. این رویکرد می‌تواند به افزایش بهره‌وری نیروی کار موجود نیز کمک کند. کارگران با گذراندن دوره‌های تخصصی جدید، می‌توانند دانش و مهارت خود را به‌روز کرده و در نتیجه، به تولید باکیفیت‌تر و افزایش بهره‌وری کارخانه‌ها و شرکت‌ها منجر شوند. این یک سرمایه‌گذاری است که بازدهی آن به نفع کل جامعه خواهد بود.
با درک عمیق‌تر این مسائل و پیاده‌سازی راه‌حل‌های عملی، می‌توان امید داشت که آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، جایگاه واقعی خود را در نظام اقتصادی کشور پیدا کرده و به عنوان گنجینه‌ای بی‌بدیل برای اشتغال پایدار و توسعه ملی مورد استفاده قرار گیرند. آیا وقت آن نرسیده که به جای تأکید صرف بر مدارک آکادمیک، به سمت توانمندسازی عملی و مهارت‌محور گام برداریم؟
یادداشت از عبدالرحیم رضوانی ، ویر خبرگزاری تسنیم در جزایر
انتهای پیام/۷۵۵۸
- نویسنده: تسنیم tasnimnews
