فرسودگی دستگاه ها و قطعات در حوزه نفت و گاز، مشکلات بسیار زیادی را به همراه داشته و در آینده می تواند بسیار خطرناک باشد. بحث فرسودگی قطعات حوزه نفت جدی گرفته نشود، در آینده ایران از کشور صادرکننده نفت به واردکننده تبدیل خواهد شد.
تکنولوژی و به کارگیری دستگاه ها و قطعات پیشرفته می تواند نقش بسیار مهمی را در شکوفایی اقتصاد داشته باشد. بهره گیری از تکنولوژی های به روز دنیا و همچنین قطعات و دستگاه های پیشرفته، می تواند در حوزه نفت که مهم ترین بخش درآمد زایی کشور است تاثیر مثبت داشته باشد. همانطور که درجریان هستید، کشور ما به علت اعمال تحریم های نفتی، قادر به استفاده و وارد کردن تجهیزات و فناوری های جدید نیست و به همین دلیل در بحث حفاری های جدید و استخراج بیشتر نفت و گاز، از سایر کشورهای دارای تکنولوژی، عقب مانده ایم. ایران با دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، باید بتواند تولید خود را افزایش دهد، اما به علت فرسوده بودن دستگاه های صنعتی، این استخراج محدود شده است.
تعمیرات قطعات و جایگزینی دستگاه های جدید با فرسوده به همراه بهره گیری از تکنولوژی های نوین، می تواند میزان استخراج ما را افزایش و جایگاه ایران را درکنار کشورهای دارای قدرت در بحث انرژی قرار دهد؛ اما این تحریم ها سبب شده است تا همچنان کار خود را با دستگاه ها و قطعات فرسوده انجام دهیم. کارشناسان بسیاری عقیده دارند که صنعت نفت و گاز ما، نیازمند تکنولوژی و سرمایه گذاری است و اگر این موضوع پیگری نشود، احتمال دارد تا چند سال آینده، صنعت نفت کشور، درگیر یک بحران جدی شود. البته سرمایه بدون تکنولوژی معنایی ندارد و باید تزریق پول در جهت تهیه تکنولوژی های جدید باشد.
تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا، صنعت نفت کشور را چند سالی عقب انداخته است و اکنون باید به فکر آن بود تا با کشورهای دارای تکنولوژی وارد مذاکره شویم تا بتوانیم این نیاز داخلی را برطرف کنیم. این منافع ملی کشور است که صنعت نفت را توسعه دهیم تا بعد از آن بتوانیم تولید را گسترش و با یک بازاریابی حساب شده، مشتریان خود را افزایش دهیم و یا به همین چین که عمده خریدار نفت کشور است، نفت بیشتری بفروشیم. پس همه چیز آمیخته در تکنولوژی و دستگاه های جدید برای پیشرفت در صنعت نفت و گاز است.
بسیاری از منابع ما در بحث نفت و گاز، بعد از آنکه افتتاح می شوند به علت نبود تکنولوژی و سرمایه، نیمه کاره رها شده و مدت ها به حال خود می مانند. دستگاه های فرسوده، یکی از عوامل این موضوع است و باید فکری به حال آن کرد که در غیر این صورت، صنعت نفت ما فلج خواهد شد. همین موضوع در بحث گاز هم وجود دارد و به ترتیب، گریبان گیر بنزین شده است. کارشناسان عقیده دارند که برای تعمیرات و نوسازی این دستگاه های فرسوده به ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز است تا بتوانیم برای چند سال به تولید امیدوار باشیم. اما کافی نخواهد بود و مسئولان باید فکری به حال واردات قطعات و تکنولوژی های روز دنیا کنند. دولت باید بستری فراهم کند تا بخش خصوصی، امکان سرمایه گذاری داشته باشد و بدون آنکه بخواهد ریسک کند، پول را به حوزه نفت وگاز کشور، تزریق کند.
اما به علت آنکه دولت می خواهد به تنهایی مالک نفت کشور باشد، به بخش خصوصی کم تر اهمیت می دهد. فرسودگی تجهیزات پالایش و استخراج می تواند بسیار خطر آفرین باشد و خدایی ناکرده جان بسیاری از افراد مشغول به کار در این صنعت را بگیرد. فرسودگی دستگاه ها و تجهیزات استخراج و پالایش، می تواند کشور را درگیر عقب ماندگی کند و از کشورهای دارای نفت و گاز که کم تر از ما منابع دارند عقب بمانیم. البته عقب هم مانده ایم. فرسودگی دستگاه ها و تجهیزات، یعنی فروش کم تر نفت و آسیب اقتصادی.
یکی دیگر از مواردی که کمبود تکنولوژی و فرسودگی تجهیزات در آن احساس می شود، استخراج از میادین مشترک نفت و گاز است. ایران دارای میادین مشترک با کشورهایی است که همزمان به استخراج نفت و گاز مشغول هستند و کمبود تکنولوژی و فرسودگی، سبب شده است تا سهم استخراج ما کم تر از سایرین باشد. در بحث میدان آرش، ما با عربستان و کویت دارای میدان مشترک هستیم و به علت بکارگیری این کشورها از تکنولوژی و جدید ترین دستگاه ها، میزان استخراج آن ها چند برابر ایران است. در سایر میادین مشترک هم وضعیت به همین منوال است و نبود تکنولوژی بلای جان شده است. البته نمی توان نقش تحریم ها را درنظر نگرفت، اما می شود، اقداماتی انجام داد تا از مسیرهای دیگر نسبت به واردات تکنولوژی و دستگاه های روز دنیا، حرکتی مثبت انجام شود. باید توجه داشت که به دلیل تکنولوژی و نبود قانون در این امر، همسایگان به ویژه در پارس جنوبی از این ضعف ایران، نهایت بهره را برده و جایگاه خود را در بازار جهان تحکیم بخشیده‌اند.
می توان نتیجه گرفت که فرسودگی دستگاه های استخراج نفت و گاز کشور، بلای جان شده و در طولانی مدت ممکن است نفت را فلج کند. سرمایه درکنار تکنولوژی یکی از مهم ترین موضوعات است که دولت باید به بخش خصوصی اهمیت بیشتری دهد تا شاید کمی از مشکلات برطرف شود. تعمیر و نوسازی قطعات و دستگاه های این حوزه، یعنی درآمد بالا و فروش نفت و در ادامه تحول اقتصادی برای کشور. آقایان مسئول، تا دیر نشده اقدامی کنید تا صنعت نفت بیش از این آسیب نبیند.
کشورهای دارنده ذخایر نفت، تولید بسیار بالایی دارند و در جدول زیر می توانید این کشورها و رتبه ایران را مشاهده کنید.
در بحث بنزین هم ماجرا به همین صورت است. اصلا یکی از دلایل اصلی ناترازی بنزین را می توان کمبود پالایش دانست. البته نقش خودروهای فرسوده را هم نمی توان نادیده گرفت اما اگر تولید بنزین در کشور افزایش پیدا کند، ناترازی هم از بین خواهد رفت.
- نویسنده: گسترش نیوز
