در جهان امروزی نیروی برق بهعنوان پرکاربردترین و اصلی‌ترین نیرو جهت تأمین انرژی در صنایع مختلف است و تجهیزات مربوط به برق بیش از پیش موردتوجه قرار گرفتهاند. بدون استفاده از این نیرو، زندگی روزمره انسان امروزی دچار مشکل میشود. از روشنایی یک چراغ گرفته تا فعالیت کارخانههای بزرگ و عظیم در گرو این نیرو است. یکی از […]
در جهان امروزی نیروی برق بهعنوان پرکاربردترین و اصلی‌ترین نیرو جهت تأمین انرژی در صنایع مختلف است و تجهیزات مربوط به برق بیش از پیش موردتوجه قرار گرفتهاند. بدون استفاده از این نیرو، زندگی روزمره انسان امروزی دچار مشکل میشود. از روشنایی یک چراغ گرفته تا فعالیت کارخانههای بزرگ و عظیم در گرو این نیرو است. یکی از مهمترین کاربردهای نیروی برق، کاربرد آن در صنعت است، جایی که برق با جریان بالا مورداستفاده قرار میگیرد. برای اینکه این جریان بالا در صنعت و حتی در کاربردهایی مثل برق ساختمان و برجها، باعث خرابی و از بین رفتن سیستمها و تجهیزات گرانقیمت نشود، از تجهیزات برق صنعتی مانند کلید اتوماتیک و کلید مینیاتوری استفاده میکنیم. در ادامه قصد داریم به مقایسه کلید اتوماتیک و کلید مینیاتوری، ساختار، عملکرد و تفاوت‌های آنها پردازیم.
چرا از کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری استفاده میکنیم؟
حتماً تا به حال اصلاح اتصالی و پریدن فیوز را شنیدهاید. اگر بخواهیم نگاهی تخصصیتر داشته باشیم، باید بگوییم که هنگامی که سیستم دچار مشکلاتی مانند اضافه بار، اتصال کوتاه و… میشود، این کلیدها جریان را قطع میکنند و در قامت یک بریکر عمل میکنند. در واقع از وسایلی مانند کلید محافظ جان، کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری جهت مدیریت وسایل الکتریکی استفاده میشود و این کلیدها قادرند با تغییر وضعیت (قطع یا وصل) جریان الکتریکی باعث تغییر وضعیت مدار شوند و سیستم را از یک بحران نجات دهند. این دسته از کلیدها در انواع مختلفی تولید شده و به بازار عرضه میشوند که هر یک از آنها دارای ویژگیها و مشخصات مختلفی است. علاوه بر آن برخی از کلیدها با توجه به شرایط محیطی طراحی میشوند. به طور مثال، برخی از این کلیدها برای استفاده در محیطهای گرم و مرطوب طراحی شدهاند تا در معرض رطوبت و گرما دچار خرابی و چالش نشوند.
کلید اتوماتیک چیست؟
کلیدهای اتوماتیک را میتوان به چهار دسته کلید اتوماتیک کامپکت (MCCB)، کلید اتوماتیک هوایی (ACB)، کلید محافظ موتور (MPCB) و کلید محافظ جان (RCCB) تقسیمبندی کرد. همانطور که در بخش قبل و بهعنوان ایده اصلی استفاده از کلیدها بیان کردیم، هدف استفاده از کلید اتوماتیک حفاظت از سیستم در زمانی است که خطراتی مانند افت ولتاژ بیش از حد، اضافه بار، اتصال مدار باز، اتصال کوتاه و جریان بازگشتی رخ میدهد.
با توجه به قابلیت خودکار بودن این کلیدها، در شرایطی که مدار به حالت عادی خود باز گردد، کلید اتوماتیک به حالت وصل باز میگردد و مدار به عملکرد خود ادامه خواهد داد. در صورتی که از کلید اتوماتیک در سیستم استفاده نکرده باشید و چنین شرایطی رخ دهد، تابلو برق، موتور و یا سایر اجزای سیستم شما دچار مشکلی جدی خواهند شد و برای جبران این اتفاق باید متحمل هزینههای زیادی شوید. یکی از مهمترین ویژگیهای کلیدهای اتوماتیک قابلیت قطع بار آنهاست و این ویژگی سبب شده تا بتوان از این نوع کلیدها در مدارات فشار قوی و فشار متوسط استفاده کرد.
کلید مینیاتوری چیست؟
کلید مینیاتوری (MCB) که مخفف Miniature Circuit Breaker است، بهعنوان یک کلید الکترومکانیکی خودکار شناخته میشود که میتواند از موتور، تابلو برق و… در برابر خطرات اتصال کوتاه، اضافه بار و… محافظت کند. این کلید مینیاتوری به دلیل خودکار بودن فرایند میتواند با رفع خطر، مدار را به حالت قبلی باز گرداند. این دسته از کلیدهای غیرقابل تنظیم به شکل حرارتی یا مغناطیسی عمل میکنند. برخی از افراد کلیدهای مینیاتوری را شبیه به فیوزها در نظر میگیرند، در حالی که برخلاف فیوزها که یکبار مصرف هستند و پس از قطع مدار باید تعویض شوند، کلیدهای مینیاتوری پس از قطع یا وصل مدار به عملکرد خود ادامه میدهند. دستهبندی کلیدهای مینیاتوری به ترتیب زیر است:
کلیدهای مینیاتوری تیپ B
کلیدهای مینیاتوری تیپ C
کلید مینیاتوری تیپ D
کلید مینیاتوری تیپ K
کلیدهای مینیاتوری تیپ Z
مقایسه کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری
جریان قطع
اولین تفاوت مهم میان کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری، محدوده جریان قطع آنهاست. محدوده جریان قطع کلیدهای مینیاتوری از ۰٫۵ آمپر شروع میشود و به ۶۳ آمپر ختم میشود. برخلاف کلیدهای مینیاتوری که جریان قطع محدود و فشار پایینی دارند، رنج جریان قطع کلیدهای اتوماتیک در محدوده ۱۶ تا ۱۶۰۰ آمپر قرار دارد.
قابلیت تنظیم جریان محافظت و جریان قطع
همانطور که اشاره شد، کلیدهای اتوماتیک برخلاف کلیدهای مینیاتوری دارای قابلیت تنظیم جریان محافظت و جریان قطع هستند. معمولاً در زیر کلید اتوماتیک، یک عقربه جهت تنظیم جریان عملکرد کلید قرار گرفته که با استفاده از آن شما میتوانید شرایط حفاظت حرارتی و مغناطیسی را تعیین نمایید. جریان محافظت و جریان قطع کلیدهای مینیاتوری ثابت است و قابلیت تنظیم ندارد. از این رو اگر قصد خرید کلیدهای مینیاتوری را دارید، حتماً پیش از خرید جریان قطع کلید را بادقت بررسی کنید.
قدرت قطع
به ماکزیمم جریان مؤثری که کلید میتواند قطع کند، قدرت قطع میگویند. حداکثر قدرت قطع کلیدهای مینیاتوری کمتر از ۱۵kA است، در حالی که قدرت قطع کلیدهای اتوماتیک معمولاً بیش از ۲۵kA است.
نوع حفاظت
برخلاف کلیدهای مینیاتوری که تنها دارای قابلیت حفاظت مغناطیسی هستند، کلیدهای مغناطیسی هم از حفاظت مغناطیسی و هم از حفاظت حرارتی برخوردارند.
عملکرد در حالت خطا
کلیدهای اتوماتیک سه‌حالته هستند و در صورت بروز خطا به‌جای اینکه در حالت خاموش قرار بگیرند، در حالت خطا قرار میگیرند و شما میتوانید متوجه مشکل در سیستم خود شوید. کلیدهای مینیاتوری دوحالته هستند و در صورت بروز خطا، در حالت قطع یا OFF قرار میگیرند.
خرید کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری
حال که بیش از پیش با ویژگیها و مشخصات کلیدهای اتوماتیک و مینیاتوری آشنا شدید، میتوانید با دقت و آگاهی بیشتری دست به خرید این محصولات بزنید. پیشنهاد ما به شما این است که هنگام خرید به کیفیت محصول، برند، قیمت و مشخصات فنی آن دقت کنید تا خریدی موفق را رقم بزنید. یکی از اقداماتی که میتواند به شما کمک کند تا محصولی باکیفیت را با قیمتی مناسب خریداری کنید، انتخاب فروشگاه معتبر و خرید از آن است. آرتا الکتریک یکی از تخصصیترین و باسابقهترین فروشگاههای محصولات روشنایی و برق صنعتی است که میتواند به شما در انتخاب و خرید این محصولات کمک کند.
- نویسنده: گسترش نیوز
