کشور ما مدت زمان زیادی است که با بحران آب مواجه است. بحرانی که اگر فکری به حال آن شود، ممکن است زندگی تمام ما به پایان برسد.
مصرف آب در کشور ما به ویژه در فصل تابستان، افزایش چشمگیری پیدا می‌کند و این افزایش تا حدی بالا می‌رود که از سوی شرکت آبفا، هشدارهایی مبنی بر کاهش مصرف و صرفه جویی صادر میشود. اما راهکار چیست؟ تنها راهکار کاهش مصرف در فصل تابستان با وجود گرمای شدید است؟
این مایع حیات، نقش پر رنگی در زندگی ما دارد و برای ادامه زندگی لازم است اما شاهد آن هستیم که کشور ما مدت زمان زیادی که با بحران آب مواجه است. بحرانی که اگر فکری به حال آن شود، ممکن زندگی تمام ما به پایان برسد. البته که نمی‌شود تمام تقصیرات را گردن مسئولان انداخت اما اندکی از این بحران آب هم گردن مسئولان است که در ادامه این گزارش به آن می‌پردازیم.
مشکل کم آبی که در کشورمان ایجاد شده است، در دنیا سابقه طولانی دارد. باید گفت، کشورهای بسیاری در طول سالیان گذشته، با این بحران دست و پنجه نرم کرده‌اند اما تنها کشورهایی موفق به کنترل این بحران شده‌اند که اقدام به مدیریت منابع آبی کرده و از وخیم شدن اوضاع جلوگیری کرده‌اند. برخی از کشورها مانند امریکا که پیش‌بینی میشود طی دهه آینده درگیر بحران کم آبی شود، از هم اکنون، سیاست‌های مقابله با این بحران را آغاز کرده است اما گویا در کشور ما، ابتدا باید بحران پیش بی‌آید، سپس فکری برای برطرف کردن آن بکنند. خوب است در چنین مواردی بتوانیم از کشورهای دیگر الگوبرداری کنیم تا شاید قبل از بحران بتوانیم کشور را نجات دهیم.
کرج همچنان مشکل قطعی آب دارد
بعد از حادثه‌ای که برای جاده چالوس اتفاق افتاد و ایجاد مشکلات بزرگی در آبرسانی، شاهد آن هستیم که آبرسانی در بخش‌های مختلفی از استان کرج، همچنان با مشکل مواجه است. مردم این استان، اعلام کرده‌اند که مشکل افت فشار دارند و حتی در بسیاری از محله ها، آب به طور کامل قطع شده است.
چند روز پیش نیز، مدیریت بحران فرمانداری کرج از پیش‌بینی تانکرهای آبرسانی در صورت قطعی آب در این شهرستان خبر داد. همچنین سرپرست فرمانداری ویژه کرج نیز از افزایش تعداد ناوگان‌های آبرسانی در مناطق مختلف شهر کرج که با قطعی آب مواجه‌اند، خبر داد. مردم در بسیاری از نقاط کرج، آب را به سختی تامین می‌کنند و گفته‌اند که روزانه به مدت چند ساعت، با قطعی آب مواجه هستند. یکی از همین محله ها، کیانمهر کرج است.
اهالی محله کیانمهر کرج در پیامی اعلام کرده‌اند: ما ساکن کوچه شقایق واقع در محله کیانمهر در شهرستان کرج استان البرز هستیم. ۳ روز است که آب این منطقه قطع شده و آب نداریم هرچی هم به ۱۲۲ زنگ می‌زنیم به ما می‌گویند مخزن خالی شده است. حدود ۲۰۰ متر بالاتر از ما همه آب دارند، ولی برای محله ما قطع شده است. به خدا خیلی سخت است برای آب آشامیدنی، آب معدنی تهیه می‌کنیم برای شستشو از آب پارک محل استفاده می‌کنیم، خواهش می‌کنم اطلاع رسانی کنید.
سایر اهالی محله‌های کرج نیز، در پیام هایی، اطلاع داده‌اند که چند روزی میشود با مشکل قطع آب مواجه هستند و تلفن‌های شرکت آبفا پاسخگوی شکایت آنها نیست. همچنین اطلاع داده‌اند که تانکرهای آبرسانی در ساعات مشخصی به محله‌ها نمی‌آیند و یا به طور کل هیچ تانکر آبرسانی در مناطقی که آب آنها قطع شده است حضور پیدا نکرده‌اند.
چرا بحران آب داریم؟
کشور ما از لحاظ جغرافیا، در یک منطقه کم بارش قرار گرفته است و همین کمبود بارش‌ها سبب شده است تا آب سدها به میزان کافی نرسد. سدهای کشور از نظر حجم آب در شرایط مناسبی قرار ندارند و اگر همین وضع ادامه پیدا کند، در آینده‌ای نزدیک ممکن است شاهد بحرانی بزرگ باشیم. لازم به ذکر است که ذخیره آب در سدهای ۵گانه تهران در مقایسه با سال گذشته حدود ۵۰ میلیون متر مکعب کاهش یافته است. همچنین بنا بر آمار منتشر شده از ابتدای سال آبی جاری( مهرماه) تاکنون ۱۹۴ میلی‌متر بارش ثبت شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ۲۷ درصدی بارش‌ها را نشان می‌دهد.
اما مسئولان تا چه اندازه می‌توانند در پیشگیری از این بحران تاثیرگذار باشند؟ هدایت آب‌های سطحی به منابع زیر زمینی، یکی از مهم‌ترین اقدامات در زمان بارش باران است که باید گفت اقدامات مناسبی در این زمینه صورت نگرفته است. هدایت آب‌های سطحی در زمان بارش میتواند حجم آب‌های زیر زمینی را افزایش داده تا در مواقع لزوم با کمبود و قطع آب مواجه نشویم. می‌توان گفت که بیش از ۹۰ درصد آب‌های سطحی در اثر تابش نور خورشید تبدیل به بخار می‌شوند. مسئولان اگر فکری به حال هدایت این آب‌ها کنند، میشود گفت که بحران در حوزه آب کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
برداشت بی‌رویه از آب‌های زیر زمینی یکی دیگر از اقداماتی است که سبب میشود بحران آب افزایش پیدا کند. برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی باعث بروز مشکلاتی همچون پایین آمدن سطح سفره‌های آب زیرزمینی، افزایش هزینه آب، کاهش سطح تامین آب، فشردگی خاک، کاهش کیفیت آب و نشست زمین میشود. بسیاری از کارشناسان جهانی در حوزه آب، آب‌های زیرزمینی را با پول موجود در حساب‌های بانکی مقایسه می‌کند. این کارشناسان مطرح کرده‌اند که اگر سرعت برداشت پول از بانک بیشتر از سرعت سپرده‌گذاری در آن حساب باشد در نهایت با مشکل موجودی حساب رو به رو خواهیم شد و به همین صورت اگر سرعت برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی بیشتر از سرعت جایگزینی و ذخیره مجدد آب باشد مشکلات حیاتی طولانی مدتی به بار خواهد آمد.
کلام آخر
استفاده بی‌رویه، شست و شو غیر اصولی، باز گذاشتن بیش از حد شیر آب و همچنین استحمام‌های طولانی مدت، از دیگر عواملی است که بر تنش‌های بحران آب در کشور دامن می‌زنند. بسیاری از ما بدون آنکه توجهی به این سرمایه بزرگ داشته باشیم، آب را بیش از حد استفاده می‌کنیم. زمانی که با مشکل افت فشار و قطع آب مواجه می‌شویم، متوجه خواهیم شد که چقدر آب ارزشمند است. البته تمام تقصیرات بر گردن ما نیست. باید گفت در این مشکل، هم مسئولان و هم شهروندان به یک میزان سهم دارند.
- نویسنده: گسترش نیوز
