پروتکل بیت‌کوین اردینالز (Bitcoin Ordinals) امکان ذخیره و انتشار NFT را برای اولین‌بار در سال ۲۰۲۳ در شبکه بیت‌کوین فراهم کرد. اردینال، نوآوری جذاب و پرسروصدایی بود که از همان ابتدا موافقان و مخالفان زیادی داشت. این قابلیت اجازه داد داده‌ها، صرف از نظر از نوع آنها، به‌صورت دائمی و بدون تغییر در بلاک‌چین این شبکه ذخیره شوند. اردینالز تأثیر مهمی در افزایش درآمد ماینرها داشت و ضمن ایجاد نارضایتی در بخش قابل‌توجهی از کاربران، بحث‌هایی پیرامون احتمال تغییر در مدل‌های درآمدی شبکه به وجود آورد.
به گزارش اکوایران، داده‌های وب‌سایت گلس نود نشان می‌دهد که حدود ۳۰درصد از کل درآمد ماینرهای بیت‌کوین از طریق کارمزد تراکنش‌های شبکه تأمین شده است. البته این رقم با کمی تعدیل در ۲۴ دسامبر (مصادف با ۳ دی) به ۱۵درصد کاهش یافت. بر اساس این داده‌ها، انتشار NFTهای مبتنی بر «بیت‌کوین اردینالز» رشد چشمگیری داشته که با تأثیرگذاری بر افزایش کارمزدهای شبکه، بیش از ۳۵درصد از درآمد ماینرها را تشکیل داده است.
توکن‌های غیرقابل‌تعویض، غیرمثلی یا Non Fungible Token مالکیت یک دارایی دیجیتالی یا حقیقی را در شبکه‌های بلاک‌چینی اثبات می‌کنند. اتریوم، سولانا، بایننس چین، کاردانو، ترون و بسیاری از شبکه‌های دیگر که قابلیت توسعه قراردادهای هوشمند را ارائه می‌کنند، بستر مناسبی برای ساخت و انتشار NFTها هستند. اما ما می‌دانیم شبکه بیت‌کوین اساساً به‌منظور توسعه قراردادهای هوشمند طراحی نشده! پس حتی اگر آشنایی مختصری با دنیای رمزارزها داشته باشید، احتمالاً از شنیدن خبر امکان انتشار NFT بر شبکه بیت‌کوین در اوایل سال ۲۰۲۳ متعجب شده‌اید!
بر اساس ماهیت هسته شبکه بیت‌کوین، هر واحد BTC از ۱۰۰ میلیون واحد کوچک‌تر به نام ساتوشی (Satoshi) تشکیل شده است. ایده Ordinal Theory در مورد امکان «حکاکی» داده‌ها روی ساتوشی‌ها صحبت می‌کند. کلمه Inscribe به معنی «حکاکی‌کردن نقوش روی تخته‌سنگ» است و به امکان اضافه‌کردن کد به هر کدام از واحدهای ساتوشی اشاره دارد. شاید وایت پیپر بیت‌کوین صراحتاً این امکان را منع نکرده باشد؛ اما به هر ترتیب تفسیر بخشی از جامعه، خصوصاً بیت‌کوین ماکسیمالیست‌ها از رهنمودهای ساتوشی، حکایت از تناقض داشتن این ایده با آرمان‌های اصلی شبکه دارد. به‌هرحال این قابلیت در مسیر تکمیل خود با توسعه استاندارد BRC20 راه را برای انتشار سادهٔ NFTها در شبکه بیت‌کوین فراهم کرد. توکن‌های BRC20 به کاربران اجازه می‌دهند تا NFTها را با استفاده از پروتکل اردینال با یکدیگر مبادله کنند.
در نهایت روی‌آوردن عدهٔ زیادی از هنرمندان و افرادی که صرفاً برای بررسی این قابلیت اقدام به انتشار NFTها می‌کردند، موجب افزایش حجم و پر شدن بیشتر فضای هر بلاک و درنتیجه افزایش کارمزد استخراج آنها در شبکه شد. گفتنی است دراین‌بین گروه‌هایی نیز باهدف سرگرمی و گاه با نیت مختل کردن فرایند عادی شبکه و افزایش عمومی کارمزدها، اقدام به انتشار NFTهای فاقد معنی می‌کردند.
حال تجزیه‌وتحلیل داده‌های گلس نود افزایش قابل‌توجه کارمزد استخراج تراکنش‌ها در شبکه بیت‌کوین در هفته گذشته را نشان می‌دهد. تا جایی که این کارمزدها از پاداش فعلی ۶.۲۵ واحد بیت‌کوین برای هر بلاک فراتر رفت که نشان‌دهنده تغییر احتمالی مدل‌های درآمدی استخراج‌کنندگان از روش‌های سنتی معمول، به شرایط فعلی با نقش‌آفرینی NFTها است.
به طور معمول، درآمد ماینرها ترکیبی از پاداش استخراج هر بلاک به علاوهٔ کارمزد تراکنش‌ها است. در هفته گذشته حدود ۳۰ درصد از کل درآمد آنها از طریق کارمزد تراکنش‌ها تأمین شده است. بااین‌وجود این رقم با کمی تعدیل در ۲۴ دسامبر به ۱۵ درصد کاهش یافت. داده‌های Glassnode موید این نکته است افزایش هزینه‌های کارمزد انتقال در شبکه به دلیل رشد کتیبه‌های NFT جدید است. در شرایط فعلی جامعه بیت‌کوین با این پرسش روبرو است که آیا این روند به‌تدریج تبدیل به یک جریان درآمدی مهم‌تر برای ماینرها خواهد شد؟
درک این تغییرات برای فهم پویایی صنعت استخراج بیت‌کوین امری کلیدی است و موجب بینشی روشن‌تر برای پیش‌بینی ادامهٔ مدل درآمدی فعلی یا نقش‌آفرینی بیشتر NFTها در مدل درآمدی جدید خواهد شد. در این شرایط، اگر روند کلی کاهش درآمد ماینرها به دلیل هزینه‌های بالای استخراج ادامه یابد و سهم NFTها از کل درآمد ماینرها بیشتر شود، احتمالاً شاهد حمایت بیشتر ماینرها از پروتکل اردینالز خواهیم بود. این سناریو علی‌رغم وضعیت بحث‌برانگیز کتیبه‌های NFT اردینال در جامعه بیت‌کوین محتمل است؛ چراکه جلب رضایت ماینرها به‌عنوان شیرازهٔ این صنعت اهمیت به سزایی برای تمام جامعه بیت‌کوین دارد.
- نویسنده: اکوایران
