اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ نیز نتوانست از سایه سنگین واردات عبور کند. با وجود رشد صادرات غیرنفتی، تراز تجاری کشور همچنان منفی ماند و طلای خام، ذرت دامی و موبایل در صدر فهرست اقلام وارداتی ایستادند؛ فهرستی که نشان می‌دهد واردات کالاهای مصرفی و اساسی همچنان نبض اقتصاد را در دست دارند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تابناک، اقتصاد ایران سال ۱۴۰۳ را هم مانند سال‌های قبل با کسری تراز تجاری سپری کرد و واردات همچنان از صادرات پیشی گرفت. این وضعیت همچنان تبعات منفی بر شاخص ارزی کشور در میان‌مدت و بلندمدت خواهد داشت.
طبق اعلام گمرک، حجم تجارت خارجی کشور در سال ۱۴۰۲ به ۱۵۳ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار رسید و تراز تجاری کشور با کسری بی‌سابقه‌ای به منفی ۱۶ میلیارد و ۹۵۰ میلیون دلار رسید. با این حال، دولت چهاردهم در طول هفت ماه گذشته تلاش‌هایی برای تسهیل صادرات و بازگشت ارزهای صادراتی انجام داد. نتیجه این اقدامات، کاهش کسری تراز تجاری در سال ۱۴۰۳ بود، اگرچه همچنان در پایان سال تراز تجاری کشور منفی ماند.
ترازی تجاری همچنان منفی است!
در سال ۱۴۰۳، حجم تجارت غیرنفتی ایران به ۱۳۰ میلیارد دلار رسید. در این بین، صادرات غیرنفتی کشور به ۵۷ میلیارد و ۸۴۴ میلیون دلار رسید، در حالی که واردات کالا به کشور به ۷۲ میلیارد و ۳۷۵ میلیون دلار رسید. مقایسه این ارقام با سال ۱۴۰۲ نشان‌دهنده افزایش ۱۵.۶۲ درصدی در صادرات و ۸.۲۲ درصدی در واردات است. این نشان می‌دهد که در شرایط سخت اقتصادی، کشور هنوز توانسته است در بخش صادرات رشد نسبی را تجربه کند. این میزان صادرات و واردات نشان می‌دهد که در پایان سال گذشته، تراز تجاری به منفی ۱۴ میلیارد و ۵۳۱ میلیون دلار رسیده است که نسبت به سال ۱۴۰۲، کمی بهبود داشته است.
صادرات محصولات پتروشیمی که یکی از بخش‌های مهم صادرات غیرنفتی ایران است، در سال گذشته ۶۱ میلیون و ۶۴۴ هزار تن برآورد شد. معادل ارزی این صادرات ۲۴ میلیارد و ۹۱۴ میلیون دلار بود که نسبت به سال گذشته ۲۸ درصد افزایش داشته است. این افزایش نشان‌دهنده پتانسیل‌های بالقوه این صنعت است که در صورت بهره‌برداری بیشتر، می‌تواند به بهبود تراز تجاری ایران کمک کند.
مقاصد صادراتی؛ چین و عراق در صدر
طبق گفته رئیس کل گمرک، عمده کالاهای صادراتی ایران در سال گذشته شامل گاز طبیعی، پروپان مایع شده و بوتان مایع شده بودند. مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران نیز شامل چین (۱۴ میلیارد و ۸۵۴ میلیون دلار)، عراق (۱۱ میلیارد و ۹۴۱ میلیون دلار)، امارات (۷ میلیارد و ۲۰۱ میلیون دلار)، ترکیه (۶ میلیارد و ۸۸۹ میلیون دلار)، پاکستان (۲ میلیارد و ۴۲۳ میلیون دلار)، افغانستان (۲ میلیارد و ۴۱۴ میلیون دلار) و هند (۱ میلیارد و ۸۹۹ میلیون دلار) بودند.
سه کالایی که رکورد واردات را زدند
در بخش واردات، طلا به اشکال خام با ۸ میلیارد و ۵۱ میلیون دلار، ذرت دامی با ۲ میلیارد و ۹۷۸ میلیون دلار و تلفن‌های همراه هوشمند با ۲ میلیارد و ۴۰۲ میلیون دلار به عنوان سه قلم عمده وارداتی شناخته شدند. دیگر کالا‌هایی که در رتبه‌های بعدی قرار دارند، شامل کنجاله سویا، دانه سویا و انواع کشنده‌ها می‌شوند.
در زمینه واردات، مهم‌ترین کشورهای طرف معامله با ایران شامل امارات متحده عربی (۲۱ میلیارد و ۹۸۱ میلیون دلار)، چین (۱۹ میلیارد و ۳۲۵ میلیون دلار)، ترکیه (۱۲ میلیارد و ۴۷۴ میلیون دلار) و آلمان (۲ میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار) بوده‌اند.
با تمام تلاش‌ها برای بهبود وضعیت تجاری، تراز تجاری همچنان منفی است. به گونه‌ای که واردات بیشتر از صادرات همچنان یکی از چالش‌های بزرگ اقتصادی کشور و نظام ارزی است که به فشار بر بازار ارز و ایجاد ناترازی اقتصادی می‌انجامد. برای بهبود شرایط، نیاز است تا سیاست‌های اقتصادی و تجاری کشور در سال جاری به گونه‌ای طراحی شود که صادرات بتواند از واردات پیشی بگیرد و تراز تجاری به سمت مثبت حرکت کند.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
