این اختلاف فاحش بین حداقل دستمزد و سبد معیشت، باعث شده است که بسیاری از کارگران در زیر خط فقر زندگی کنند. در حال حاضر، سبد حداقل معیشت برای یک خانوار ۳.۳ نفری در تهران حدود ۱۸ میلیون تومان است. اما حداقل دستمزد یک کارگر در سال ۱۴۰۳ حدود ۷ میلیون تومان است.
به گزارش نبض بازار،تا زمانی که این مشکل حل نشود، معیشت بسیاری از کارگران در خطر خواهد بود.در سال‌های اخیر، به دلیل افزایش تورم، سبد حداقل معیشت به طور قابل توجهی افزایش یافته است. اما حداقل دستمزد کارگران به تناسب سبد معیشت افزایش نیافته است.یکی از معیارهای اصلی برای تعیین حداقل دستمزد، سبد حداقل معیشت خانوار است. سبد حداقل معیشت شامل اقلام خوراکی و غیرخوراکی ضروری برای زندگی یک خانوار با حداقل امکانات رفاهی است.
با وجودی که طی یکی دو ماه اخیر جلسات متعددی با حضور نمایندگان کارگروه کارگری، دولت و کارفرمایی برای بررسی جزئیات تعیین سبد معیشت و حداقل دستمزد کارگران سال آینده برگزار شده است، اما گویا نمایندگان دولت و کارفرمایی خیلی راغب به افزایش میزان دستمزد کارگران متناسب با نرخ تورم موجود آنگونه که مد نظر نماینده کارگروه کارگران در این شورا برای سال آینده است نیستند.
به طوری که در برگزاری تمام این جلسات، نماینده کارگروه کارگری در انجام مذاکرات فشرده، متحمل فشار‌های زیادی از سوی دو طرف مقابل برای تعیین رقم مناسب و منطقی دستمزد کارگران و به کرسی نشاندن حرف خود در جلسات این شورا بوده، اما با توجه به برخی نظر‌ها و مخالفت‌هایی از سوی دیگر اعضای شورای عالی کار در زمینه جزئیات چگونگی تعیین سبد معیشت و دستمزد کارگران، متاسفانه هنوز تصمیمی قاطع و درستی راجع به چنین مسئله مهمی اتخاذ نشده است.
البته رویه چانه زنی برای تعیین دستمزد واقعی کارگران در سال آینده با توجه به تغییر رویکردی که در تصمیم گیر‌ها اعضای شورای عالی کار بخصوص در بین اعضای کارگروه نمایندگان کارگری هم اکنون ایجاد شده است، فرق می‌کند. به طوری که همه نمایندگان و کارشناسان این کارگروه در شورای عالی کار، صلاحیت برای دفاع از حقوق کارگران را در شورای عالی کار به یک نفر داده اند و دیگر، چون سال‌های گذشته نمایندگان کارگری در این شورا چند نفر نیستند.تعیین حداقل دستمزد متناسب با سبد حداقل معیشتحال که روز‌های پایانی سال در حال سپری شدن است و کارگران چشم انتظار تصمیمی درست از سوی اعضای شورای عالی کار برای تعیین رقم مناسب دستمزد، متناسب با نرخ تورم آنگونه که طی سال آنها با رقم منطقی مزد بتوانند از یک زندگی شرافتمندانه با رفاه نسبی برخوردار شوند، نشسته اند، ولی متاسفانه برخی اظهار نظر‌ها از سوی برخی راجع به تعیین دستمزد کارگران همچون تعیین حقوق کارمندان دولت با رقمی مضاعف تر، نگرانی‌هایی را برای قشر کارگری ایجاد کرده است که مبادا رقم دستمزد‌ها در سال ۱۴۰۳ نیز باز همچون سالجاری تعیین و به تصویب اعضای شورای عالی کار برسد چرا که جامعه کارگری در سالی که در حال گذراندن آن هستیم به دلیل رقم دستمزد پایین در مقابل رشد نرخ تورم و گرانی‌ها متحمل فشار بسیار سختی بودند، زیرا فاصله بین دخل و خرج برای این قشر به قدری عمیق است که خیلی‌ها حتی توان تامین ملزومات اولیه زندگی خانواده خود را ندارند.در چنین شرایطی آخرین جلسه بررسی تعیین حداقل دستمزد کارگران پس از جلسات مکرر در کمیته‌های مزد و شورا عالی کار برای سال آینده، پنج شنبه ۲۴ اسفند برگزار شد، اما طبق اظهارات نماینده کارگروه کارگران در این شورا هیچ پیشرفتی در تعیین حداقل دستمزد و سبد حداقل معیشت با وجود اختلافات موجود طی مذاکرات انجام شده صورت نگرفت و این جلسه نیز نتیجه‌ای را در بر نداشت. علیرضا میرغفاری با اشاره به اینکه امیدواریم در این دو سه روز پایانی سال درباره تعیین حداقل دستمزد کارگران به نتیجه برسیم، اظهار داشت: گروه کارگری در شورای عالی کار به صورت دو به یک (طرف کارفرمایی و دولت در برابر گروه کارگری) فشار سنگینی وجود دارد و مذاکرات به سختی پیش می‌رود. اما نظر نماینده کارگران در قدم اول تعیین حداقل مزد متناسب با سبد معیشت کارگران برای سال آینده باید کمتر از ۱۵ میلیون تومان نباشد.متاسفانه توجه چندانی به سبد معیشت کارگران در شورای عالی کار نمی‌شودجلسات تعیین دستمزد برای کارگران مبتنی بر کارکارشناسی و برگرفته از اصول قواعد و قوانین فنی و تخصصی نیست. این موضوع نشان دهنده آن است که برای این کار مهم یعنی تعیین دستمزد میلیون‌ها نفر اقدام درستی که جنبه ملی دارد انجام نمی‌شود از طرفی نیز با رویکر‌های مسئولانه و تحقیقاتی همچنین توجه به مفاد قانونی به چنین مسئله‌ای پرداخته نمی‌شود به همین دلیل بخش عمده‌ای از جمعیت کشور یعنی قشر کارگری از قدرت خرید بسیار پایینی در طول سال برخوردارند.
نمایندگان کارگری بر تامین معیشت کارگران متناسب با نرخ تورم را از اعضای شورای عالی کار مطالبه می‌کنند تا کارگران بتوانند طی سال با رقمی مناسب از یک زندگی شرافتمندانه برخوردار شوند افزود: متاسفانه توجه چندانی به سبد معیشت کارگران نمی‌شود و دولت با ارقام و آمار‌های وارونه همچنین تغییر رویه ها، چون بحث تامین کالری و … منبع کمتری را مبنا قرار می‌دهد به همین دلیل است که نمایندگان کارگری از چنین ایده‌هایی عصبانی هستند چرا که آنها در محاسبات سبد معیشت بررسی‌های دقیقی دارند، ولی دولت در کنار نمایندگان کارفرمایی نسبت به این موضوع بی اعتنا هستند.حداقل دستمزد کارگران کمتر از ۱۵ میلیون با خط فقر ۲۵ میلیونی جفا به قشر کارگری استکارگران در شورای عالی کار خیلی اجازه اظهار نظر ندارند و در جلسات تعیین دستمزد در حاشیه قرار می‌گیرند چرا که دولت در کنار نمایندگان کارفرمایی در شورای عالی کار به عنوان بزرگترین کارفرما در کشور به خوبی از موضع خود دفاع می‌کند از طرفی، چون تعیین حقوق کارمندان نیز در دست دولت است، بنابراین تلاش می‌کنند که رقم دستمزد کارگران نیز تقریبا همچون کارمندان در نظر گرفته شود و خیلی افزایشی نشود. به طور مثال دولت حداقل حقوق را ۹ و نیم تا ۱۰ میلیون تومان در ماه گذاشته است و توافقات لازم نیز با مجلس در این زمینه انجام شده است. رقمی که اگر برای کارگران نیز به همین منوال باشد قطعا جفا به حقوق قشر کارگری است.
زمانی که رقم خط فقر بیش از ۲۵ میلیون تومان در ماه و نرخ تورم ۴۵ درصد است، سبد معیشت کارگران نیز باید ۲۵ میلیون تومان در نظر گرفته شود، اما همانطور که می‌بینید دولت و نمایندگان او در شورای عالی کار در کنار کارفرمایان توجه‌ای به این موضوع نمی‌کنند. این در حالی است که برخلاف نظر دولت که وعده کاهشی شدن تورم را می‌دهد، شواهد بیانگر آن است با توجه به ایجاد تورم انتظاری سالانه در کنار رشد قیمت ارز همچنین تاثیر گذاری مسائل سیاسی و بین المللی تورم در سال آینده نه تنها کاهشی نمی‌باشد بلکه افزایشی پیش بینی می‌شود.بنا به این گزارش، طی امروز و فردا رقم دستمزد کارگران برای سال آینده در شورای عالی کار تعیین و مطابق قواعد هر ساله به تصویب می‌رسد، اما معلوم نیست که زور نمایندگان کارگروه کارگری در این شورا در مقابل نمایندگان کارفرمایی و دولت برای رقمی مناسب و منطقی به آنها می‌رسد، یا خیر؟ این در حالی است که طبق محاسبات کارشناسی شده میزان رقم معیشت کارگران ۲۵ میلیون تومان است.
- نویسنده: نبض بازار
