روابط بین ایالات متحده و کشورهای آسیایی در دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ با توجه به جناح‌های مختلف رقیب در دولت او چه شکلی خواهد داشت؟ باید منتظر غیر قابل پیش بینی بودن و نوسان‌های زیادی در این‌باره باشیم.
به گزارش اقتصادآنلاین، بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید بحث‌های گسترده‌ای را در پایتخت‌های آسیایی در مورد بهترین نحوه مدیریت روابط آن کشورها با ایالات متحده به راه انداخته است. در برخی کشورها از جمله هندوستان، اعتماد و خوش بینی مبتنی بر روابط نزدیک “نارندرا مودی” با ترامپ در دوره نخست ریاست جمهوری او وجود دارد. در کشورهای دیگر، از جمله در تایوان، براساس نظرات ترامپ در ماه‌های اخیر نگرانی‌هایی ایجاد شده است. اگرچه واضح است که دولت ترامپ شعار “نخست آمریکا” را پذیرفته است، با این وجود، مشخص نیست که این شعار در عمل چه معنایی خواهد داشت.
دو دیدگاه متفاوت در قبال سیاست خارجی درون کابینه ترامپ
سایت تحلیلی “ثینک چاینا” که به تحلیل مسائل چین و آسیا می‌پردازد با اشاره به دو دستگی دیدگاه میان مقام‌های دولت دوم ترامپ در مورد قدرت ایالات متحده می‌نویسد:”یک گروه که “مارکو روبیو” وزیر خارجه و “مایک والتز” مشاور امنیت ملی رهبری آن را برعهده دارند به طور سنتی از تلاش‌ها به منظور احیای مجدد اولویت جهانی ایالات متحده حمایت می‌کند. به نظر می‌رسد گروه دیگری که شخص “ترامپ” و “جی دی ونس” معاونش آن را رهبری می‌کنند، رویکرد محدودتری نسبت به تعاملات بین المللی را ترجیح می‌دهند. هر دو گروه ادعا خواهند کرد که استراتژی “نخست آمریکا” را از طریق قدرت دنبال می‌کنند، با این وجود، پیامد‌های سیاستگذاری هر یک از آن دو گروه برای متحدان و دشمنان ایالات متحده اساسا متفاوت خواهد بود”.
دیدگاه گروه اول؛ انتقاد از عدم تمایل بایدن به استفاده از قدرت آمریکا
این سایت در ادامه با اشاره به این که گروه اول در کابینه ترامپ سیاستگذاری‌های بایدن را ضعیف توصیف کرده و به عقب نشینی آشفته آمریکا از افغانستان، تلاش برای مهار اسرائیل، ناتوانی در جلوگیری از حمله روسیه به اوکراین و سطوح هزینه‌های دفاعی که قادر به رسیدگی به چالش‌های مرتبط چین، روسیه، ایران و کره شمالی نیستند اشاره می‌کنند، می‌نویسد:”این طیف خواستار افزایش عمده در هزینه‌های دفاعی آمریکا هستند. آنان معتقدند این کار ایالات متحده را قادر می‌سازد تا نقش رهبری قوی‌تری در آسیا، اروپا و خاورمیانه را برعهده گیرد. آنان عموماً اذعان دارند که متحدان ایالات متحده باید کارهای بیشتری انجام دهند، اما معتقدند که این متحدان پیش از آن که بتوانند مسئولیت بیشتری را برای مناطق خود بر عهده بگیرند به زمان نیاز دارند تا خود را با شرایط تنظیم کنند”.
گروه دوم در کابینه ترامپ چگونه فکر می‌کنند؟
این سایت در ادامه به دومین گروه مشاوران حلقه اطراف ترامپ پرداخته که به مهار و بازدارندگی باور دارند و معتقدند ایالات متحده بیش از اندازه در سیاستگذاری‌های پیشین توسعه یافته و نیازمند بازگرداندن تعهدات به سطحی پایدارتر است.
این سایت می‌افزاید:”این طیف باور دارند که ایالات متحده منابع کافی برای فعال شدن در همه نقاط جهان را در اختیار ندارد، بنابراین، متحدان ایالات متحده باید در مناطق با اولویت پایین‌تر گام بردارند. به طور خاص، آنان اشاره می‌کنند که واشینگتن باید دفاع از میهن و قاره آمریکا و بازدارندگی چین را در اولویت قرار دهد. این بدان معناست که از نظر آن طیف، ناتو باید اقدامات بیشتری برای بازدارندگی در برابر روسیه انجام دهد در حالی که کره جنوبی باید اقدامات بیشتری برای بازدارندگی در برابر کره شمالی انجام دهد. بسیاری از اعضای این طیف از حفظ حضور آمریکا در خاورمیانه و در عین حال واگذاری برخی مسئولیت‌ها به اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس برای بازدارندگی در برابر ایران حمایت می‌کنند”.
نبرد بین این دو طیف در چهار سال آینده جریان خواهد داشت
“ثینک چاینا” در ادامه اشاره می‌کند که دولت ترامپ به طور همزمان در چهار سال پیش رو هر دو دیدگاه را بازتاب خواهد داد، با این وجود، این موضوع باعث ایجاد تنش در موضوعات کلیدی خواهد شد از جمله این که آیا آمریکا باید از اوکراین حمایت کند؟ این حمایت باید چگونه باشد؟ آیا باید برخی از نیرو‌های آمریکایی را از اروپا و کره جنوبی خارج کرد؟ آیا باید از تایوان حمایت کرد؟ یا آن که حمایت بی معناست؟ چه سطحی از بودجه برای هزینه‌های دفاهی ایالات متحده مناسب است؟ به نظر می‌رسد ترامپ به صورت متناوب به سوی هر یک از دو دیدگاه پیش‌تر ذکر شده برای ارائه پاسخ به این پرسش‌ها نوسان خواهد داشت.
اختلاف نظر بر سر نحوه مدیریت تعاملات اقتصادی با چین
این سایت با اشاره به این که “دونالد ترامپ” درباره نحوه مدیریت تعامل اقتصادی بین المللی، به ویژه با چین دو دیدگاه بسیار متفاوت پیش‌تر ذکر شده را خواهد شنید، می‌نویسد:” تیم امنیت ملی عموماً از سیاستگذاری‌های سخت گیرانه‌تر در مورد چین حمایت می‌کند که طیفی از مسائل از تایوان تا فناوری و ظرفیت مازاد صنعتی را در بر می‌گیرد. با این وجود، بسیاری از مشاوران اقتصادی ترامپ می‌خواهند از یک درگیری اقتصادی بزرگ با چین که می‌تواند اقتصاد آمریکا را مختل کند یا به کسبوکارهای آمریکایی و قیمت سهام آنان آسیب برساند، اجتناب ورزند. مقام‌های ارشد امنیت ملی و اقتصادی ترامپ، به ویژه “اسکات بسنت” وزیر خزانه داری و “هوارد لوتنیک” وزیر بازرگانی، از تعرفه‌ها برای اعمال تغییر در رفتار اقتصادی چین استقبال کرده‌اند. آنان احتمالا از توصیه “باب لایتیزر” مذاکره‌کننده تجاری ارشد ترامپ برای اعمال تعرفه بر طیف گسترده‌ای از محصولات چینی (احتمالاً در کنار تعرفه جهانی) پیروی خواهند کرد. آنان احتمالا به دنبال مرحله دوم توافق تجاری خواهند بود که ترتیباتی که دو طرف در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ انجام دادند را گسترش خواهد داد. با این وجود، چهره‌های تندرو در حوزه امنیت ملی خواهان عدم توافق تجاری میان آمریکا و چین خواهند بود و می‌خواهند ترامپ تعرفه‌های بالاتری را برای جدا کردن بیشتر دو اقتصاد وضع کند. آنان با توجه به اقتصاد در حال سقوط چین، واشنگتن را دارای اهرمی بر پکن خواهند دانست و از این رو از اعمال محدودیت‌های سرمایه گذاری خارجی در شرکت‌های چینی حمایت می‌کنند”.
مشاوران غیر رسمی از جمله ایلان ماسک نمی‌خواهند اقتصاد آمریکا و چین از هم جدا شوند
این سایت در ادامه گزارش خود با اشاره به این که مشاوران غیررسمی ترامپ از جمله افرادی، چون “ایلان ماسک”، “استفان شوارتزمن”، “جان پالسون” و “جف یاس” که همگی میلیاردر و کارآفرین هستند احتمالا نظرات شان تاثیرگذار خواهد ماند و تلاش برای جدا کردن اقتصاد آمریکا و چین از یکدیگر را متوقف خواهند کرد می‌نویسد:”آنان در مورد پیامد‌های شدید اقتصادی ناشی از تعرفه‌های بالا هشدار داده و جانب احتیاط را رعایت می‌کنند. آنان معتقدند فشار بر شرکت‌های چینی مانند “بایت دنس” (صاحب پلتفرم تیک تاک) تاثیرات مخربی بر اقتصاد ایالات متحده برجای خواهد گذاشت. آنان تاکید خواهند کرد که جداسازی دو اقتصاد ایده‌ای نه عاقلانه و نه امکان پذیر است. به طور خلاصه، بسیاری از چهره‌های نزدیک به ترامپ به ویژه در طیف ذکر شده، در مجامع مالی و تجاری نیویورک به دنبال نرم‌تر کردن رویکرد توصیه شده توسط اعضای کابینه ترامپ هستند”.
راه دشوار ترامپ در میانه درگیری بین دو گروه از مشاوران
“ثینک چاینا” با اشاره به این که درگیری بین این دو گروه پیش‌تر در انظار عمومی با انتقاد “ماسک” از “بسنت” رخ داده، معتقد است که این اختلافات احتمالا زمانی بدتر خواهد شد که ترامپ در مورد نحوه برخورد اقتصادی با چینی‌ها با تصمیمات دشواری مواجه شود.
این سایت می‌افزاید:”نتیجه نهایی ترکیبی از سیاستگذاری‌های مورد حمایت هر دو طرف خواهد بود. تندرو‌های حوزه امنیت ملی و اقتصادی شاهد وضع تعرفه‌ها خواهند بود، مشاوران میانه روتر این تضمین را دریافت خواهند کرد که بسیاری از شرکت‌ها از معافیت برخوردار خواهند شد. رهبران چین از شرکت‌های آمریکایی درخواست کمک خواهند کرد و شرکت‌های چینی از شرکت‌های لابی‌گر آمریکایی برای محدود کردن خسارت استفاده خواهند کرد. همانند مورد تیک تاک، “شی جین پینگ” رئیس جمهور چین گاهی اوقات از نفوذ خود بر ترامپ به منظور کسب امتیاز استفاده می‌کند. چنین اقداماتی در مورد شرکت فناوری چینی ZTE در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ موفقیت آمیز بود. هر دو گروه مشاوران تاثیرگذار باقی خواهند ماند، بنابراین، هیچ یک از آنان از سیاستگذاری‌های اقتصادی دولت ترامپ به طور کامل راضی نخواهند شد”.
ترامپ باید شخصا درباره بسیاری از مسائل مهم آسیا تصمیم گیرنده باشد
“ثینک چاینا” اشاره می‌کند که نتیجه مجموعه دیدگاه‌های رقیب در میان حلقه مشاوران ترامپ آن خواهد بود که ترامپ باید شخصا انتخاب کند تا چه حد در زمینه وضع تعرفه‌ها پیش برود و یا آن که در نهایت مرحله دوم معامله تجاری با چین را انجام دهد یا خیر. او همچنین باید تصمیم بگیرد که چگونه استقرار نظامی ایالات متحده در آسیا را نسبت به اروپا یا خاورمیانه در اولویت قرار دهد. بنابراین، درک غرایز شخص ترامپ برای ارزیابی سیاستگذاری‌های احتمالی او امری حیاتی خواهد بود. با این وجود، این وضعیت غیر قابل پیش بینی بودن را نیز تشدید می‌کند. رهبران آسیایی باید با این موضوع سازگار شده و در چهار سال آینده رویکرد انعطاف پذیرتری را از خود در مواجهه با ایالات متحده نشان دهند.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
