انواع سایز کابل برق | کاربردها و بررسی کامل + جدول

انتقال و توزیع این انرژی حیاتی، بدون استفاده از کابل‌های برق امکان‌پذیر نیست. تنوع در کاربرد و نیازهای مختلف، منجر به تولید کابل‌های برق با سایزها و مشخصات گوناگون شده است. انتخاب سایز مناسب کابل برق، در زمان خرید کابل از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا به طور مستقیم بر ایمنی، کارایی و طول عمر سیستم الکتریکی تاثیر می‌گذارد.

در این مقاله، به بررسی انواع سایز کابل برق، نحوه سایز بندی و کاربرد هر یک از آنها خواهیم پرداخت. همچنین، به نکاتی پیرامون انتخاب سایز مناسب کابل، با توجه به شرایط و نیازهای مختلف اشاره خواهیم کرد.

کابل برق چیست؟

کابل برق مجموعه‌ای از یک یا چند هادی است که توسط یک عایق الکتریکی پوشانده شده است. هادی‌ها معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم هستند و عایق از موادی مانند پلاستیک یا لاستیک ساخته می‌شود. کابل‌های برق برای انتقال و توزیع برق در مصارف مختلف از جمله ساختمان‌ها، صنایع، و شبکه‌های برق استفاده می‌شوند.

معرفی انواع کابل برق

کابل‌ها بر اساس متریال‌های مختلف، ولتاژ‌ها، عایق‌ها و سایزهای مختلف در دسترس هستند، هرکدام با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود.

۱٫ بر اساس جنس هادی:

– کابل‌های مسی: از مس به عنوان رسانا استفاده می‌کنند و برای انتقال انرژی با ولتاژ‌های مختلف مناسب هستند .

– کابل‌های آلومینیومی: این کابل‌ها از آلومینیوم به عنوان رسانا استفاده می‌کنند و برای انتقال انرژی در فاصله‌های بزرگ و با ولتاژ‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۲٫ بر اساس ولتاژ:

– کابل‌های کم ولتاژ: برای انتقال انرژی با ولتاژ زیر ۱۰۰۰ ولت استفاده می‌شوند، معمولاً در منازل، مکان‌های تجاری و صنعتی استفاده می‌شوند.

– کابل‌های بالا ولتاژ: برای انتقال انرژی با ولتاژ بالای ۱۰۰۰ ولت و برقی بیش از یک کیلوولت استفاده می‌شوند، اغلب در ایستگاه‌های تولید برق و انتقال طولانی فاصله برق مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۳٫ بر اساس نوع عایق:

– کابل‌های PVC: این کابل‌ها از عایق PVC استفاده می‌کنند که مناسب برای محیط‌های داخلی است.

– کابل‌های سیلیکونی: با عایق سیلیکون، مقاوم در برابر دما و شرایط آب و هوایی سخت، مناسب برای محیط‌های بیرونی و شرایط سخت می‌باشند.

۴٫ بر اساس سایز کابل:

– کابل‌های نازک: برای کاربردهای کم توانی و نیازهایی که به حجم کمی انرژی نیاز دارند.

– کابل‌های ضخیم: برای انتقال انرژی با حجم بالا و نیازهای صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شوند.

با توجه به این معیارها، انتخاب مناسب‌ترین نوع کابل برق برای هر پروژه و نیاز مشتری امری حیاتی است و در ادامه بیشتر به مبحث سایز سیم و کابل می‌پردازیم.

AWG چیست؟

AWG مخفف عبارت “American Wire Gauge” است و به عنوان یک استاندارد متداول برای اندازه‌گیری قطر یا سایز کابل برق استفاده می‌شود. این استاندارد در ایالات متحده و کشورهای دیگری که از سیستم اندازه‌گیری این کشور استفاده می‌کنند، رایج است.

با استفاده از استاندارد AWG، اندازه قطر کابل برق به شکل شماره‌های مختلف بیان می‌شود. به این ترتیب، عدد کوچکتر برای قطر کابل بزرگتر است.

AWG استفاده می‌شود در:

۱٫ اندازه‌گیری کابل‌های مسی و آلومینیومی: برای کابل‌هایی که در صنایع الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌شوند، مانند کابل‌های برق خانگی، صنعتی و اتومبیلی.

۲٫ کابل‌های اتصالات و اتصالات فیبر نوری: همچنین AWG در برخی از صنایع ارتباطاتی نیز استفاده می‌شود.

۳٫ سیم‌های طراحی PCB: در طراحی مدارهای چاپی، اندازه سیم‌های اتصالات (یا تراشه‌ها) با استفاده از AWG معمول است.

AWG به عنوان یک استاندارد جهانی برای اندازه‌گیری قطر کابل برق استفاده می‌شود و به عنوان یک راهنمای مفید برای انتخاب مناسبترین سایز کابل برق برای هر کاربرد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع سایز کابل برق

انواع سایزهای کابل برق به صورت استاندارد با استفاده از مقیاس AWG (American Wire Gauge) یا میلیمتر مربع (mm²) تعریف می‌شوند. این اعداد به معنای مساحت مقطع مفتول مسی یا آلومینیومی در هر کابل هستند. برخی از انواع رایج سایزهای کابل برق عبارتند از:

۱٫ AWG 10 (5.26 mm²): برای بارهای سنگین و انتقال انرژی با ولتاژ بالا استفاده می‌شود.

۲٫ AWG 12 (3.31 mm²): برای بارهای متوسط و کاربردهای صنعتی و خانگی مناسب است.

۳٫ AWG 14 (2.08 mm²): برای بارهای متوسط و کاربردهای داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۴٫ AWG 16 (1.31 mm²): برای بارهای کمتر و کاربردهای محدودتر، مانند نورپردازی و الکتریکال الکترونیک، مناسب است.

۵٫ AWG 18 (0.823 mm²): برای بارهای بسیار کم و کاربردهای الکترونیکی و کابل‌های مخابراتی استفاده می‌شود.

اینها تنها چند مثال از انواع سایزهای کابل برق هستند و می‌توانند بسته به نیازهای خاص پروژه‌ها تغییر کنند. همچنین، در برخی مناطق دیگر جهان، مقیاس‌های دیگری مانند میلیمتر مربع (mm²) نیز استفاده می‌شود که سایزهای متناسب با آنها به کار می‌روند.

آشنایی با ساختار کابل های برق

کابل‌های برق، ساختاری پیچیده و تکنیکی دارند که برای انتقال انرژی الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شوند. این ساختار بسته به نوع و کاربرد کابل ممکن است متفاوت باشد، اما در کل دارای عناصر اصلی زیر است:

۱٫ روکش خارجی (Outer Jacket): این لایه بیرونی کابل از جنس موادی مانند PVC، پلی‌اتیلن یا مواد مقاوم دیگر ساخته می‌شود و به عنوان حفاظت در برابر خراشیدگی، رطوبت، حرارت و شرایط محیطی آب و هوا عمل می‌کند.

۲٫ ریشه‌ها (Strands) یا مفتول‌ها (Wires): این بخش شامل مفتول‌های مسی یا آلومینیومی است که انرژی الکتریکی را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال می‌دهند. معمولاً مفتول‌ها به شکلی استاندارد (stranded) هستند که انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و از شکستن کابل جلوگیری می‌کنند.

۳٫ عایق (Insulation): این لایه بر روی هادی‌ها قرار می‌گیرد و از جنس موادی مانند PVC، پلی‌اتیلن یا کلورید پلی وینیل ساخته می‌شود. عایق وظیفه جداسازی هر مفتول از دیگری را دارد تا جلوی برقراری اتصال بین آنها و بروز شورت‌سیم را بگیرد.

۴٫ هادی (Conductor): این قسمت نقش اصلی در انتقال جریان الکتریکی دارد. هادی معمولاً از مس یا آلومینیوم است که بر اساس نوع کابل و مقدار جریان الکتریکی مورد استفاده تغییر می‌کند.

۵٫ پوشش داخلی (Inner Sheath) یا زبری (Bedding): این لایه محافظتی بین هادی و عایق خارجی است که به عنوان یک محافظ در برابر خراشیدگی و تاثیرات خارجی دیگر عمل می‌کند.

همچنین، در کابل‌های خاص مانند کابل‌های مخابراتی یا انتقال داده، لایه‌های دیگری مانند لایه‌های فشرده‌سازی (Fillers) و پوشش‌های محافظ مانند آلومینیوم فویل (Aluminum Foil) و لایه‌های شیلد (Shielding) نیز ممکن است موجود باشند که وظیفه جلوگیری از نفوذ نویز و اختلالات الکترومغناطیسی را بر عهده دارند.

انواع کابل برق براساس عملکرد

با توجه به نیازهای مختلف برق‌ کابلهای مختلفی وجود دارد که به طبقه‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در زیر انواع کابل برق بر اساس عملکرد و نوع استفاده آمده است:

۱٫ کابل برق فشار قوی (High Voltage Cable):

– کابل‌های فشار قوی یا قدرت برای انتقال بارهای بالای ولتاژ (معمولاً بالای ۱ کیلوولت) استفاده می‌شوند، مانند کابل‌های انتقال برق از ایستگاه‌های تولید به ایستگاه‌های توزیع.

۲٫ کابل برق فشار متوسط (Medium Voltage Cable):

– این کابل‌ها برای انتقال بارهای متوسط ولتاژ (معمولاً بین ۱ کیلوولت تا ۶۹ کیلوولت) استفاده می‌شوند، مانند انتقال برق در شبکه‌های توزیع شهری و صنعتی.

۳٫ کابل برق فشار ضعیف (Low Voltage Cable):

– این کابل‌ها برای انتقال بارهای با ولتاژ پایین‌تر (معمولاً زیر ۱ کیلوولت) استفاده می‌شوند، مانند کابل‌های استفاده شده در محیط‌های خانگی و تجاری.

۴٫ کابل NM-B:

– این نوع کابل‌ها معمولاً برای استفاده در ساختمان‌ها به منظور انتقال بارهای الکتریکی در دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شوند.

۵٫ کابل برق ۲۱۴:

– این کابل دو رشته با سایز ۱۴ AWG دارد که معمولاً برای انتقال بارهای کمتری استفاده می‌شود.

۶٫ کابل افشان ۲۱٫۵:

– این نوع کابل دو رشته با سایز ۱٫۵ awg دارد و برای استفاده در برق مخابراتی یا نصبات خانگی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۷٫ کابل برق ۲۱۰:

– این کابل دو رشته با سایز ۱۰ AWG دارد که معمولاً برای انتقال بارهای متوسط استفاده می‌شود.

۸٫ کابل برق ۳۱۲:

– این کابل سه رشته با سایز ۱۲ AWG دارد و برای استفاده در مدارهای روشنایی و تجهیزات الکتریکی معمولاً مناسب است.

۹٫ کابل برق مدار روشنایی (Lighting Circuit Cable):

– این نوع کابل برای اتصالات داخلی سیستم‌های روشنایی استفاده می‌شود.

۱۰٫ سایز کابل برق کلید و پریزها:

– برای نصب کلیدها و پریزها در ساختمان‌ها، معمولاً از کابل‌هایی با سایزهای کوچکتر مانند ۱۴ AWG یا ۱۲ AWG استفاده می‌شود.

۱۱٫ استانداردهای سایز کابل برق ساختمان:

– در ساختمان‌ها، استفاده از استانداردهای مختلفی برای انتخاب سایز کابل برق وجود دارد، مانند NEC (National Electrical Code) در ایالات متحده و IEC (International Electrotechnical Commission) در سراسر جهان.

بررسی انواع شماره سیم برق

همان طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم شماره‌های سایز سیم برق از مقیاس AWG (American Wire Gauge) استفاده می‌کنند و معمولاً به شکل AWG X نمایش داده می‌شوند. این شماره‌ها نشان‌دهنده اندازه فیزیکی سیم برق و مقاومت آن هستند. با افزایش شماره AWG، سایز سیم کوچکتر می‌شود.

به عنوان مثال:

– AWG 10: سیم برق بزرگتر با مقاومت کمتر

– AWG 14: سیم برق کوچکتر با مقاومت بیشتر

از طرف دیگر، کاربرد انواع شماره سیم برق به توان مورد نیاز و محیط استفاده بستگی دارد. به طور کلی، سیم‌های بزرگتر برای بارهای بزرگتر و کابل‌های طولانی‌تر استفاده می‌شوند، در حالی که سیم‌های کوچکتر برای بارهای کمتر و نصب‌های محدودتر مناسب هستند.

اما، بهتر است همیشه قبل از استفاده از هر نوع سیم برق، مقررات و استانداردهای مربوط به امنیت الکتریکی را رعایت کنید و مشاوره از متخصصان مجرب در این زمینه بگیرید.

شماره سایز سیم برق بر اساس آمپر

شماره سایز سیم برق بر اساس آمپری که می‌تواند انتقال دهد، معمولاً به عنوان مقیاس AWG (American Wire Gauge) یا mm² (میلی‌متر مربع) ارائه می‌شود. این مقادیر به طور مستقیم به توان انتقالی و مقاومت سیم بستگی دارند.

در اینجا یک راهنمای ساده برای انتخاب سایز سیم برق بر اساس آمپر مورد نیاز آمده است (این مقادیر معمولاً برای سیم‌های کابلی مسی استفاده می‌شود):

۱٫ AWG 14: معمولاً برای بارهایی که تا حدود ۱۵ آمپر نیاز دارند.

۲٫ AWG 12: برای بارهایی که تا حدود ۲۰ آمپر نیاز دارند.

۳٫ AWG 10: برای بارهایی که تا حدود ۳۰ آمپر نیاز دارند.

۴٫ AWG 8: برای بارهایی که تا حدود ۴۰ آمپر نیاز دارند.

۵٫ AWG 6: برای بارهایی که تا حدود ۵۵ آمپر نیاز دارند.

۶٫ AWG 4: برای بارهایی که تا حدود ۷۰ آمپر نیاز دارند.

۷٫ AWG 2: برای بارهایی که تا حدود ۹۵ آمپر نیاز دارند.

۸٫ AWG 1: برای بارهایی که تا حدود ۱۱۰ آمپر نیاز دارند.

۹٫ AWG 0: برای بارهایی که تا حدود ۱۳۰ آمپر نیاز دارند.

لطفاً توجه داشته باشید که این مقادیر تقریبی هستند و ممکن است بستگی به محیط و شرایط استفاده داشته باشد. همچنین، استفاده از کابل‌هایی با سایز بزرگتر نسبت به نیاز موجب کاهش افت ولتاژ و بهبود کارایی سیستم می‌شود، اما هزینه و حجم فضا را افزایش می‌دهد.

شماره کابل برق بر اساس سایز سیم ها

شماره کابل برق براساس سایز سیم‌ها معمولاً با استفاده از مقیاس AWG (American Wire Gauge) مشخص می‌شود. در این مقیاس، هر شماره AWG با مقدار خاصی از قطر سیم متناظر است. به طور کلی، عدد AWG کوچکتر به معنای سیم بزرگتر با مقاومت کمتر است و عدد AWG بزرگتر به معنای سیم کوچکتر با مقاومت بیشتر است.

مجددا اشاره میکنیم؛ یک کابل برق با شماره ۱۴ AWG دارای سیم‌های کوچک تری است که به طور کلی برای بارهای کمتر استفاده می‌شود، در حالی که یک کابل با شماره ۱۰ AWG دارای سیم‌های بزرگتری است که برای بارهای بیشتر استفاده می‌شود.

در زیر یک مقایسه از مقادیر AWG و سایز سیم‌های متناظر آورده شده است:

– AWG 14: 2.08 میلی‌متر مربع

– AWG 12: 3.31 میلی‌متر مربع

– AWG 10: 5.26 میلی‌متر مربع

– AWG 8: 8.37 میلی‌متر مربع

– AWG 6: 13.3 میلی‌متر مربع

– AWG 4: 21.2 میلی‌متر مربع

– AWG 2: 33.6 میلی‌متر مربع

– AWG 1: 42.4 میلی‌متر مربع

– AWG 0: 53.5 میلی‌متر مربع

توجه داشته باشید که مقادیر بالاتر برای سیم‌های بزرگتر (کمتر AWG) و مقادیر پایین‌تر برای سیم‌های کوچکتر (بیشتر AWG) می‌باشد.

کاربرد انواع شماره سیم برق

انواع مختلف شماره‌های سیم برق (مانند AWG) برای کاربردهای مختلفی استفاده می‌شوند، که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. در زیر به برخی از کاربردهای رایج انواع مختلف سیم برق اشاره شده است:

۱٫ AWG 14-12: این انواع سیم‌ها برای استفاده در محیط‌های خانگی و تجاری معمولاً برای نصبات روشنایی، پریزها، و کلیدهای برق استفاده می‌شوند. آن‌ها برای بارهایی با آمپر کمتر مناسب هستند.

۲٫ AWG 10-8: این انواع سیم‌ها برای بارهای بزرگتر مانند گرمایش و سیستم‌های تهویه مناسب هستند. آن‌ها معمولاً برای کاربردهای صنعتی و تجاری مناسب هستند که نیاز به آمپر بیشتری دارند.

۳٫ AWG 6-4: این انواع سیم‌ها برای بارهای بسیار بزرگتر مانند ماشین‌های برقی، انواع ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات نظامی مناسب هستند. آن‌ها برای استفاده در محیط‌های صنعتی و ساختمانی با بارهای بالا مناسب هستند.

۴٫ AWG 2-0: این انواع سیم‌ها برای بارهای بسیار بزرگ مانند انتقال برق در سیستم‌های توزیع برق و خطوط برق اصلی مناسب هستند. آن‌ها برای کاربردهای صنعتی و انتقال برق در فواصل طولانی و با بارهای بسیار بالا مناسب هستند.

همچنین، ممکن است بسته به استانداردهای محلی و ملی، کاربردهای دیگری برای هر نوع سیم برق وجود داشته باشد. در هر صورت، قبل از استفاده از هر نوع سیم برق، بهتر است مقررات و استانداردهای مربوط به امنیت الکتریکی را رعایت کرده و از متخصصان مجرب در شینانوین مشاوره بگیرید.

اهمیت سایز بندی کابل برق

سایز بندی کابل برق یکی از موارد حیاتی در طراحی، نصب و استفاده از سیستم‌های الکتریکی است. اهمیت این موضوع به دلایل زیر قابل توجیه است:

۱٫ امنیت:

– استفاده از کابل‌های برق با سایز نامناسب می‌تواند خطرناک باشد و منجر به اتلاف انرژی، افت ولتاژ، گرمایش غیرعادی، و در نهایت آتش‌سوزی یا شوک الکتریکی شود.

۲٫ کارایی:

– کابل‌های برق با سایز مناسب می‌توانند انرژی را با کمترین افت ولتاژ و اتلاف به مقصد نهایی انتقال دهند، که این امر به بهبود عملکرد و کارایی سیستم‌های الکتریکی کمک می‌کند.

۳٫ تجهیزات:

– سایز بندی صحیح کابل برق از طرف دیگر می‌تواند به تجهیزات الکتریکی کمک کند که به درستی عمل کنند. استفاده از کابل برق مناسب می‌تواند از خطر خرابی تجهیزات و دستگاه‌ها جلوگیری کند.

۴٫ تفسیر مقررات:

– در بسیاری از کشورها، مقررات و استانداردهای مربوط به سایز بندی کابل برق وجود دارد. رعایت این مقررات نه تنها از نظر امنیتی حیاتی است بلکه می‌تواند از مسائل حقوقی و جبران خسارات جلوگیری کند.

۵٫ هزینه:

– استفاده از کابل‌های برق با سایز مناسب می‌تواند از دیدگاه هزینه نیز موثر باشد. کابل‌های برق با سایز نامناسب ممکن است به موجب اتلاف انرژی و همچنین نیاز به جایگزینی و تعمیرات مکرر، هزینه‌های اضافی به همراه آورند.

در کل، انتخاب و استفاده از کابل برق با سایز صحیح می‌تواند تأثیر مهمی بر عملکرد، ایمنی، کارایی و هزینه سیستم‌های الکتریکی داشته باشد. از این رو، آنالیز دقیق نیازها، رعایت مقررات مربوطه، و مشاوره با متخصصین می‌تواند در انتخاب صحیح کابل برق بسیار کمک‌کننده باشد.

نحوه سایز بندی کابل برق

سایز بندی کابل برق بستگی به عوامل مختلفی دارد که شامل مقدار جریان الکتریکی، فاصله انتقال، نوع بار، محیط و شرایط محیطی است. در اینجا روش‌های عمومی برای سایز بندی کابل برق ذکر شده است:

۱٫ تعیین نیازمندی‌ها:

– ابتدا باید نیازمندی‌های سیستم الکتریکی را مشخص کنید، از جمله مقدار جریان الکتریکی مورد نیاز بار، ولتاژ سیستم، فاصله انتقال برق، و شرایط محیطی (مانند درجه حرارت، رطوبت و تعداد سیم‌های همزمان در کانال).

۲٫ محاسبه نیازمندی‌ها:

– با توجه به نیازمندی‌های مشخص شده، باید جریان الکتریکی مورد نیاز بار را محاسبه کنید. این می‌تواند بر اساس توان، مقدار ولتاژ، و عوامل دیگر مشخص شود.

۳٫ استفاده از جداول و استانداردها:

– بسیاری از کشورها استانداردها و جداولی برای سایز بندی کابل برق دارند. برای مثال، در ایالات متحده، NEC (National Electrical Code) شامل جدول‌هایی برای سایز بندی کابل برق بر اساس جریان الکتریکی فراهم می‌کند.

۴٫ محاسبه افت ولتاژ و انتخاب سایز:

– با استفاده از جریان الکتریکی محاسبه شده، می‌توانید افت ولتاژ در طول کابل را محاسبه کرده و سایز مناسبی را انتخاب کنید. سایزی که افت ولتاژ در آن حداقل و قابل قبول است، را انتخاب کنید.

۵٫ مراقبت از عوامل دیگر:

– علاوه بر جریان الکتریکی، سایز بندی کابل برق باید با توجه به عوامل دیگری مانند حرارت محیط، مقاومت مکانیکی، و مقاومت به آب و رطوبت انتخاب شود.

۶٫ مشورت با متخصصین:

– در صورتی که با مسائل پیچیده‌تری مواجه شوید یا نیاز به راهنمایی دقیق‌تر داشته باشید، بهتر است با متخصصین الکتریکی یا مهندسین مشاور مشورت کنید.

در نهایت، انتخاب سایز مناسب برای کابل برق از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید با دقت و با توجه به نیازمندی‌ها و استانداردها صورت گیرد.

سیم برق سایز ۰.۲۵ تا ۱۰ میلی متر مربع

سایز سیم برق که در محدوده از ۰٫۲۵ تا ۱۰ میلی‌متر مربع است، معمولاً بر اساس مقیاس متریک (mm²) مشخص می‌شود. این محدوده سایزها می‌تواند برای کاربردهای مختلفی مناسب باشد. به عنوان مثال:

سیم برق با سایز ۰٫۲۵ میلی‌متر مربع معمولاً برای کاربردهای کوچک و با توان کمتری مانند برق دستگاه‌های الکترونیکی کوچک یا اتصالات نورپردازی استفاده می‌شود.

سیم برق با سایز ۱۰ میلی‌متر مربع معمولاً برای بارهای بزرگتر و کاربردهای صنعتی یا ساختمانی مانند برق ساختمان، ماشین‌آلات صنعتی، و سیستم‌های توزیع برق استفاده می‌شود.

سیم برق ۱۶تا ۷۰ میلی متر مربع

سایز سیم برق در محدوده از ۱۶ تا ۷۰ میلی‌متر مربع به عنوان مقیاس متریک (mm²) ارائه می‌شود. این محدوده اندازه‌گیری شامل سیم‌های برق بزرگتر است که برای بارهای بزرگتر و کاربردهای صنعتی، تجاری و ساختمانی استفاده می‌شود. به طور کلی، سیم‌های با این سایزها معمولاً برای انتقال بارهای بزرگتر از چندین صد آمپر به کار می‌روند و در سیستم‌های توزیع برق، خطوط انتقال و سیستم‌های صنعتی یا ساختمانی استفاده می‌شوند.

سیم برق ۹۵ تا ۴۰۰ میلی متر مربع

سیم برق با اندازه میانگین بین ۹۵ تا ۴۰۰ میلی‌متر مربع معمولاً برای بارهای بسیار بزرگ و کاربردهایی نظیر انتقال برق در شبکه‌های بزرگ توزیع برق، اتصالات انتقال برق بین ترانسفورماتورها و ایستگاه‌های تقویت برق، و همچنین در صنایع سنگین و پروژه‌های ساختمانی بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اندازه سیم برق معمولاً برای انتقال بارهای بسیار بزرگتر از چند صد آمپر تا چند هزار آمپر مناسب است و می‌تواند در محیط‌هایی با شرایط سخت مانند دماهای بالا یا فشارهای بالا هم عملکرد خوبی داشته باشد.

سایز انواع کابل برق

انواع مختلف کابل‌های برق در بازار با اندازه‌های مختلفی آمده است. این اندازه‌ها بسته به نوع کابل، نوع سیم داخلی، و استانداردهای محلی ممکن است متغیر باشند. در زیر، چند نوع رایج کابل برق و معمولاً اندازه‌های مربوط به آن‌ها ذکر شده است:

سایز کابل جوشکاری

سایز کابل جوشکاری بستگی به نوع جوشکاری و میزان جریان الکتریکی مورد استفاده دارد. انتخاب سایز مناسب کابل جوشکاری بسیار مهم است زیرا سایز نامناسب می‌تواند به افزایش دما و افزایش افت ولتاژ در کابل منجر شود که به عملکرد جوشکاری ضربه می‌زند و حتی ممکن است خطرات ایمنی ایجاد کند. در زیر چند نمونه از اندازه‌های معمول کابل جوشکاری بر اساس جریان الکتریکی آورده شده است:

۱٫ کابل جوشکاری ۱۵۰ آمپر:

– این نوع کابل برای جوشکاری‌های خانگی و سبک معمولاً با ماشین‌های جوشکاری با توان کمتر استفاده می‌شود. معمولاً از سایز ۱۶ AWG یا ۱۴ AWG برای این کاربرد استفاده می‌شود.

۲٫ کابل جوشکاری ۲۰۰ آمپر:

– برای جوشکاری‌های متوسط و صنعتی که نیاز به توان بیشتری دارند، از کابل‌های با سایز ۱۲ AWG یا ۱۰ AWG استفاده می‌شود.

۳٫ کابل جوشکاری ۳۰۰ آمپر:

– برای جوشکاری‌های سنگین و صنعتی با توان بیشتر، کابل‌های با سایز ۸ AWG یا ۶ AWG استفاده می‌شود.

۴٫ کابل جوشکاری ۴۰۰ آمپر به بالا:

– برای جوشکاری‌های بسیار سنگین و صنعتی با توان بسیار بالا، از کابل‌های با سایز بزرگتر مانند ۴ AWG یا ۲ AWG استفاده می‌شود.

به علاوه، برای انتخاب سایز مناسب کابل جوشکاری، معمولاً توصیه می‌شود که به دستورالعمل‌های تولید کننده ماشین جوشکاری و مواد جوشکاری دقت کنید و در صورت نیاز به مشاوره از متخصصین مجرب در این زمینه استفاده کنید.

سایز کابل اعلام حریق

کابل‌های اعلام حریق معمولاً در برابر حرارت و آتش مقاومت بیشتری دارند تا در مواقع اضطراری امکان انتقال اطلاعات و اعلام حریق را فراهم کنند. این کابل‌ها برای نصب در سیستم‌های اعلام حریق، اطفاء حریق و امنیتی استفاده می‌شوند. سایز کابل اعلام حریق معمولاً بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی مشخص می‌شود و معمولاً به صورت AWG یا میلی‌متر مربع بیان می‌شود.

انتخاب سایز کابل مقاوم در برابر حریق بستگی به موارد زیر دارد:

۱٫ نوع سیستم:

– برای اعلام حریق در ساختمان‌ها، تجاری‌سازی‌ها و صنایع مختلف از کابل‌های اعلام حریق استفاده می‌شود.

۲٫ محیط نصب:

– از کابل‌های مقاوم در برابر حرارت و آتش برای محیط‌های با شرایط خاص مانند مناطق با دمای بالا یا احتمال بروز حریق بیشتر استفاده می‌شود.

۳٫ ظرفیت بار:

– بر اساس میزان جریان الکتریکی و نیازمندی‌های سیستم، سایز کابل انتخاب می‌شود.

۴٫ استانداردهای محلی:

– در بسیاری از کشورها استانداردهای خاصی برای کابل‌های اعلام حریق وجود دارد که بر اساس آن‌ها انتخاب و نصب می‌شوند.

در کشورهای مختلف، استانداردهای متفاوتی برای کابل‌های اعلام حریق وجود دارد که باید به آن‌ها توجه شود تا اطمینان حاصل شود که کابل‌ها به طور صحیح و مطابق با مقررات نصب شده‌اند.

سایز کابل فرمان

سایز کابل فرمان بستگی به نوع و سایز خودرو و نیازهای آن دارد. کابل‌های فرمان برای انتقال سیگنال‌های کنترلی از استیک فرمان به واحد کنترلی سیستم فرمان و برعکس استفاده می‌شوند. سایز کابل فرمان معمولاً به صورت AWG (American Wire Gauge) یا به شکل متریک (میلی‌متر مربع) بیان می‌شود.

به طور کلی، سایز کابل فرمان بر اساس جریان الکتریکی کمی که از طریق آن عبور می‌یابد و نیز بر اساس فشار و استفاده‌ی خودرو تعیین می‌شود. انتخاب سایز صحیح برای کابل فرمان بسیار مهم است تا برقراری ارتباط به‌طور صحیح و بدون اختلال امکان‌پذیر باشد و خرابی‌های مختلف در سیستم فرمان از جمله افزایش فشار، گرمایش غیرطبیعی و قطع اتصالات را جلوگیری کند.

برای اطلاعات دقیق‌تر در مورد سایز کابل فرمان خودرو خود، به دفترچه راهنمای فنی خودرو یا استانداردهای مربوط به سیستم فرمان آن مراجعه کنید.

سایز کابل خودنگهدار

کابل‌های خودنگهدار (Self-supporting cables) به عنوان کابل‌هایی شناخته می‌شوند که می‌توانند بدون نیاز به ستون‌ها یا سیمانهای پشتیبانی کننده از سطح زمین به تنهایی در هوا قرار گیرند. این کابل‌ها معمولاً برای انتقال انرژی و ارتباطات در محیط‌هایی که دسترسی به سازه‌های پشتیبانی کننده مشکل است، مورد استفاده قرار می‌گیرند، مثل در ارتباطات سیار و مخابرات.

سایز کابل خودنگهدار بستگی به نیازها و استفاده‌های خاصی که برای آن مورد نظر است، متغیر است. این اندازه ممکن است بر اساس میزان جریان الکتریکی، ولتاژ، و محیط کاربرد مشخص شود. برای مثال، در برق کشوری کابل‌های خودنگهدار برای انتقال برق به مناطقی با دسترسی محدود، به خصوص در محیط‌های کوهستانی یا دشت‌های دورافتاده، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

با توجه به متغیرهای مختلف و نیازهای خاص، انتخاب سایز کابل خودنگهدار نیازمند مطالعه دقیق و بررسی شرایط محیطی و فنی موجود در هر مورد است. برای اطلاعات دقیق‌تر، به استانداردها و مقررات مربوط به انتخاب و نصب کابل‌های خودنگهدار در منطقه مورد نظر مراجعه کنید.

نحوه تشخیص سایز کابل برق

تشخیص سایز کابل برق می‌تواند از طریق چند روش مختلف انجام شود. در زیر به بررسی چند روش معمول برای تشخیص سایز کابل برق اشاره می‌شود:

۱٫ بررسی نشانه‌های چاپ شده بر روی کابل:

– بسیاری از کابل‌های برق دارای نشانه‌هایی هستند که حاوی اطلاعاتی از جمله سایز کابل هستند. این اطلاعات معمولاً در برچسب یا نشانگر کابل وجود دارد و شامل اطلاعاتی مانند AWG یا میلی‌متر مربع است.

۲٫ استفاده از کالیبراتور کابل:

– ابزارهای کالیبراتور کابل می‌توانند به شما کمک کنند تا قطر و یا مساحت مقطع کابل را اندازه‌گیری کنید. با اندازه‌گیری قطر یا مساحت مقطع کابل، می‌توانید سایز آن را تشخیص دهید.

۳٫ استفاده از جداول مقایسه سایز:

– جداولی وجود دارند که سایز کابل برق را بر اساس AWG یا میلی‌متر مربع مقایسه می‌کنند. با استفاده از این جداول و با داشتن اطلاعات مربوط به کابل (مانند جریان مورد نیاز، ولتاژ، و غیره)، می‌توانید سایز مناسب را تعیین کنید.

۴٫ مشاوره با متخصصین الکتریکی:

– در صورتی که شما نسبت به تشخیص سایز کابل مطمئن نیستید، بهتر است با متخصصین الکتریکی یا فنی مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند با توجه به نیازها و مشخصات مورد نیاز سیستم، به شما راهنمایی کنند تا سایز مناسب را انتخاب کنید.

با استفاده از این روش‌ها، می‌توانید به طور دقیق سایز کابل برق را تشخیص دهید و از نصب و استفاده صحیح آن اطمینان حاصل کنید.

محاسبه سطح مقطع کابل

برای محاسبه سطح مقطع کابل برق، ابتدا باید اندازه قطر یا شعاع کابل را اندازه گیری کنید. سپس با توجه به نوع شکل هندسی مقطع کابل، می‌توانید سطح مقطع را به شکل زیر محاسبه کنید:

۱٫ محاسبه سطح مقطع برای مدل های گرد:

اگر قطر کابل را داشته باشید، می‌توانید از فرمول زیر برای محاسبه سطح مقطع استفاده کنید:

سطح مقطع=π×(قطر به توان ۲) /۴

اگر شعاع را داشته باشید، فرمول به صورت زیر است:

سطح مقطع=π×(شعاع به توان ۲)

۲٫ محاسبه سطح مقطع برای مدل های مستطیلی یا مربعی:

اگر ابعاد کابل را به صورت طول و عرض داشته باشید، می‌توانید از فرمول زیر برای محاسبه سطح مقطع استفاده کنید:

سطح مقطع=طول×عرض

۳٫ محاسبه سطح مقطع برای مدل های مثلثی یا سایر اشکال هندسی:

اگر کابل شکل هندسی غیر مستطیلی دارد، ممکن است نیاز به استفاده از فرمول‌های خاصی باشد که بر اساس شکل هندسی مورد نظر تعیین می‌شوند.

بعد از محاسبه سطح مقطع کابل، اطلاعاتی که برای انتخاب مناسبترین سایز کابل مورد نیاز است، می‌تواند بر اساس استانداردها، نیازهای جریان الکتریکی، و فاصله انتقال باشد. در صورتی که نیاز به کمک بیشتری دارید، بهتر است با متخصصین الکتریکی مشورت کنید.

جدول سایز کابل برق

در زیر یک جدول از سایزهای استاندارد کابل برق بر اساس مقاطع مختلف آمده است. این اطلاعات بر اساس استانداردها و مقررات الکتریکی متداول در بسیاری از کشورها تهیه شده است. لطفاً توجه داشته باشید که این جدول تنها یک راهنما است و ممکن است استانداردها و مقررات محلی در کشور شما متفاوت باشند.

AWG	mm	mm2	Inch		AWG	mm	mm2	Inch
۰٫۵	۱۳٫۱۱۹	۱۳۵٫۱۰۴۹	۰٫۵۱۶۵		۲۴	۰٫۵۱۰۶	۰٫۲۰۴۷	۰٫۰۲۰۱
۰٫۴	۱۱٫۶۸۴	۱۰۷٫۱۶۴۹	۰٫۴۶		۲۵	۰٫۴۵۴۷	۰٫۱۶۲۳	۰٫۰۱۷۹
۰٫۳	۱۰٫۴۰۴	۸۴٫۹۷۰۹	۰٫۴۰۹۶		۲۶	۰٫۴۰۴۹	۰٫۱۲۸۷	۰٫۰۱۵۹۴
۰٫۲	۹٫۲۶۶	۶۷٫۳۹۹۱	۰٫۳۶۴۸		۲۷	۰٫۳۶۰۶	۰٫۱۰۲۱	۰٫۰۱۴۲
۰	۸٫۲۵۱	۵۳٫۴۴۲	۰٫۳۲۴۹		۲۸	۰٫۳۲۱۱	۰٫۰۸۰۹	۰٫۰۱۲۶۴
۱	۷٫۳۴۸	۴۲٫۳۸۴۶	۰٫۲۸۹۳		۲۹	۰٫۲۸۵۹	۰٫۰۶۴۲	۰٫۰۱۱۲۶
۲	۶٫۵۵۴	۳۳٫۷۱۹۶	۰٫۲۵۷۹		۳۰	۰٫۲۵۴۶	۰٫۰۵۰۹	۰٫۰۱۰۰۳
۳	۵٫۸۲۷	۲۶٫۶۵۳۸	۰٫۲۲۹۵		۳۱	۰٫۲۲۶۸	۰٫۰۴۰۴	۰٫۰۰۸۹۳
۴	۵٫۱۸۹	۲۱٫۱۳۶۷	۰٫۲۰۴۳		۳۲	۰٫۲۰۱۹	۰٫۰۳۲	۰٫۰۰۷۹۵
۵	۴٫۶۲۱	۱۶٫۷۶۲۶	۰٫۱۸۱۹		۳۳	۰٫۱۸	۰٫۰۲۵۴	۰٫۰۰۷۰۸
۶	۴٫۱۱۵	۱۳٫۲۹۲۶	۰٫۱۶۲		۳۴	۰٫۱۶۰۱	۰٫۰۲۰۱	۰٫۰۰۶۳
۷	۳٫۶۶۵	۱۰٫۵۴۴۳	۰٫۱۴۴۳		۳۵	۰٫۱۴۲۶	۰٫۰۱۶	۰٫۰۰۵۶۱
۸	۳٫۲۶۴	۸٫۳۶۳۲	۰٫۱۲۸۵		۳۶	۰٫۱۲۷	۰٫۰۱۲۷	۰٫۰۰۵
۹	۲٫۹۰۶	۶٫۶۲۹۲	۰٫۱۱۴۴		۳۷	۰٫۱۱۳۱	۰٫۰۱	۰٫۰۰۴۴۵
۱۰	۲٫۵۸۸	۵٫۲۵۷۷	۰٫۱۰۱۹		۳۸	۰٫۱۰۰۷	۰٫۰۰۸	۰٫۰۰۳۹۷
۱۱	۲٫۳۰۵	۴٫۱۷۰۷	۰٫۰۹۰۷		۳۹	۰٫۰۸۹۷	۰٫۰۰۶۳	۰٫۰۰۳۵۳
۱۲	۲٫۰۵۳	۳٫۳۰۸۶	۰٫۰۸۰۸		۴۰	۰٫۰۷۹۹	۰٫۰۰۵	۰٫۰۰۳۱۴
۱۳	۱٫۸۲۸	۲٫۶۲۳۱	۰٫۰۷۲		۴۱	۰٫۰۷۱۱	۰٫۰۰۴	۰٫۰۰۲۸
۱۴	۱٫۶۲۸	۲٫۰۸۰۶	۰٫۰۶۴۱		۴۲	۰٫۰۶۳۳	۰٫۰۰۳۱	۰٫۰۰۲۴۹
۱۵	۱٫۴۵	۱٫۶۵۰۵	۰٫۰۵۷۱		۴۳	۰٫۰۵۶۴	۰٫۰۰۲۵	۰٫۰۰۲۲۲
۱۶	۱٫۲۹۱	۱٫۳۰۸۳	۰٫۰۵۰۸		۴۴	۰٫۰۵۰۲	۰٫۰۰۲	۰٫۰۰۱۹۸
۱۷	۱٫۱۵	۱٫۰۳۸۲	۰٫۰۴۵۲۶		۴۵	۰٫۰۴۴۷	۰٫۰۰۱۶	۰٫۰۰۱۷۶
۱۸	۱٫۰۲۴	۰٫۸۲۳۱	۰٫۰۴۰۳		۴۶	۰٫۰۳۹۸	۰٫۰۰۱۲	۰٫۰۰۱۵۷
۱۹	۰٫۹۱۱۶	۰٫۶۵۲۳	۰٫۰۳۵۸۹		۴۷	۰٫۰۳۵۵	۰٫۰۰۱	۰٫۰۰۱۴
۲۰	۰٫۸۱۱۸	۰٫۵۱۷۳	۰٫۰۳۱۹۶		۴۸	۰٫۰۳۱۶	۰٫۰۰۰۸	۰٫۰۰۱۲۴
۲۱	۰٫۷۲۲۹	۰٫۴۱۰۲	۰٫۰۲۸۴۶		۴۹	۰٫۰۲۸۱	۰٫۰۰۰۶	۰٫۰۰۱۱۱
۲۲	۰٫۶۴۳۸	۰٫۳۲۵۴	۰٫۰۲۵۳۵		۵۰	۰٫۰۲۵	۰٫۰۰۰۵	۰٫۰۰۰۹۹
۲۳	۰٫۵۷۳۳	۰٫۲۵۸	۰٫۰۲۲۵۷

در این جدول، مقطع کابل برق به واحد میلی‌متر مربع و معادل آن در استاندارد AWG (American Wire Gauge) آمده است. این استاندارد یکی از استانداردهای رایج برای اندازه‌گیری قطر کابل برق است.

جدول محاسبه سطح مقطع نسبت به مسافت و جریان مجاز

با توجه به جدول زیر، می‌توانید محاسبه کنید که با توجه به مقدار جریان مجاز و مسافت کابل، چه سطح مقطعی از کابل برق مورد نیاز است. این محاسبات به عنوان راهنمایی برای انتخاب مناسبترین سایز کابل در نظر گرفته می‌شوند.

جریان مجاز (آمپر)	مسافت(متر)	سطح مقطع کابل (میلی‌متر مربع)
۱٫۵	۱۰	۱۰
۲٫۵	۱۰	۱۵
۴	۱۰	۲۰
۶	۱۰	۲۵
۱۰	۱۰	۳۰
۱۶	۱۰	۴۰
۲۵	۱۰	۵۰
۳۵	۱۰	۶۰
۵۰	۱۰	۷۰
۷۰	۱۰	۸۰
۹۵	۱۰	۱۰۰
۱۲۰	۱۰	۱۲۰
۱۵۰	۱۰	۱۵۰
۱۸۵	۱۰	۲۰۰
۲۴۰	۱۰	۲۵۰
۳۰۰	۱۰	۳۰۰
۴۰۰	۱۰	۳۵۰
۵۰۰	۱۰	۴۰۰
۶۲۵	۱۰	۴۵۰

این مقادیر بر اساس استانداردهای معمول و فرضی برای طول کابل و جریان مجاز تعیین شده‌اند و برای برنامه‌ریزی اولیه می‌توانند مفید باشند. اما برای موارد ویژه و در نظر گرفتن عوامل مانند نوع بار، شرایط محیطی و استانداردهای محلی، بهتر است با متخصصین الکتریکی مشورت کنید.

جمع بندی

در پایان مقاله، می‌توان به اهمیت انتخاب مناسب سایز سیم و کابل برق اشاره کرد. انتخاب صحیح سایز سیم و کابل برق بر اساس نیازها و استفاده موردنیاز، از اهمیت بالایی برخوردار است. سایز نادرست می‌تواند منجر به افزایش افت ولتاژ، بار زیاد، گرمای غیرطبیعی و حتی خطرات ایمنی شود. برعکس، انتخاب مناسب سایز کابل باعث کارکرد بهینه‌تر سیستم الکتریکی، کاهش هزینه‌های نصب و نگهداری و حفظ ایمنی کاربران می‌شود. بنابراین، مهم است که در انتخاب سایز سیم و کابل برق، به استانداردها، نیازها و مشخصات فنی هر پروژه دقت کافی را اختصاص دهیم تا از عملکرد بهینه سیستم الکتریکی اطمینان حاصل شود. برای مطالعه بیشتر درمورد انواع و کسب اطلاعات درباره کابل ها به بلاگ شینانوین مراجعه کنید.