خراسان جنوبی با بیش از ۳۰۰ روز آفتابی و سرعت باد تا ۳۳ کیلومتر بر ساعت، ظرفیت بالایی برای تولید انرژی‌های تجدیدپذیر دارد؛ اما پروژه مهم نیروگاه بادی ۵۰ مگاواتی درح به دلیل مشکلات تأمین مالی و نوسانات ارزی، در مسیر تکمیل با تأخیر جدی مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، خراسان جنوبی که سال‌ها به عنوان یکی از قطب‌های معدن و ذخایر زیرزمینی کشور شناخته می‌شد، امروز با شرایط اقلیمی و جغرافیایی ویژه خود، فرصت بی‌نظیری برای تبدیل شدن به یکی از مراکز تولید انرژی‌های تجدیدپذیر ایران یافته است. این استان علاوه بر برخورداری از بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال، در حوزه بادهای موسوم به «بادهای ۱۲۰ روزه سیستان» نیز یکی از مناطق بادخیز کشور محسوب می‌شود که ظرفیت مناسبی برای توسعه انرژی بادی دارد.
ظرفیت‌های بادی و جغرافیای انرژی‌خیز
خراسان جنوبی با دالان‌های بادخیز متعدد در شهرستان‌های مرزی مانند سربیشه، نهبندان، درمیان، آفریز قائنات و فردوس، یکی از مناطق مستعد کشور برای احداث نیروگاه‌های بادی است. سرعت باد در برخی مناطق این استان به ۳۳ کیلومتر بر ساعت رسیده که بسیار بالاتر از میانگین جهانی ۲۳ کیلومتر بر ساعت برای بهره‌برداری اقتصادی از انرژی باد است.
منطقه مرزی «درح» شهرستان سربیشه به دلیل قرار گرفتن در مسیر بادهای ۱۲۰ روزه و بادهای هرات، یکی از بهترین حوزه‌های بادخیز استان به شمار می‌آید. این ظرفیت باعث شد پروژه احداث نیروگاه بادی ۵۰ مگاواتی در این منطقه کلید بخورد.
شروع پروژه نیروگاه بادی درح
عملیات اجرایی این نیروگاه از خرداد ۱۳۹۹ آغاز شد و شامل ۲۰ توربین بادی ۲٫۵ مگاواتی است که مجموع ظرفیت تولید برق آن به ۵۰ مگاوات می‌رسد. سرمایه‌گذاری اولیه پروژه بیش از ۶۰ میلیون یورو برآورد شده که ۷۰ درصد آن توسط شرکت مپنا و ۳۰ درصد توسط شرکت تأمین آتیه کارکنان صنعت برق خراسان تأمین شده است. این پروژه علاوه بر تولید برق پاک، بیش از ۶ هزار نفر روز اشتغال مستقیم در دوره ساخت ایجاد کرده و پس از بهره‌برداری نیز ۲۵ نفر به صورت مستمر در آن فعالیت خواهند داشت.
روند پیشرفت و مشکلات مالی
با وجود شروع پرانرژی پروژه، روند اجرای نیروگاه با مشکلاتی مواجه شده است. نخستین توربین بادی در مهرماه ۱۴۰۱ نصب شد و تا مرداد ۱۴۰۳، چهار توربین با ظرفیت ۱۰ مگاوات به مرحله آزمایش رسیدند. اما برای تکمیل فاز نخست، نیاز به ۵ میلیون یورو تسهیلات ارزی وجود دارد که کمبود آن روند بهره‌برداری را به تأخیر انداخته است.
محمدعلی ضامن، مدیرعامل شرکت انرژی‌های تجدیدپذیر خراسان، اعلام کرده پیشرفت پروژه باوجود کمبود حمایت مالی به ۸۵ درصد رسیده ولی بدون تزریق نقدینگی کافی، بهره‌برداری کامل با مشکلات مواجه خواهد شد.
علت اصلی مشکلات؛ نوسانات ارزی و وابستگی به تجهیزات خارجی
بیش از ۷۰ درصد تجهیزات مورد نیاز از خارج کشور وارد می‌شود و نوسانات شدید نرخ ارز و تحریم‌ها باعث شده تأمین مالی و تجهیزات به چالش کشیده شود.
جواد میرزاجانی، فرماندار سربیشه نیز اعلام کرده علی‌رغم پیگیری‌ها، مشکلات ارزی همچنان مانع اصلی پیشرفت پروژه است و این موضوع توجیه اقتصادی اجرای پروژه را کاهش داده است.
اهمیت نیروگاه بادی درح در تامین انرژی منطقه
این نیروگاه علاوه بر تأمین برق مورد نیاز استان، می‌تواند مازاد تولید را به افغانستان صادر کند که در شرایط کنونی، اهمیت بالایی در اقتصاد منطقه و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی دارد. بهره‌برداری کامل این نیروگاه می‌تواند گامی بلند برای پایداری انرژی و توسعه اقتصادی خراسان جنوبی باشد.
پیامدهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در استان
توسعه نیروگاه درح، با ایجاد اشتغال و جذب سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در حوزه انرژی پاک، می‌تواند به الگویی برای سایر استان‌های شرق کشور تبدیل شود و همچنین نقش مهمی در کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا کند.
راهی که باید هموار شود
ظرفیت‌های خراسان جنوبی برای تبدیل شدن به قطب انرژی‌های تجدیدپذیر فراهم است، اما بدون حمایت مالی و تسهیلات ارزی لازم، این ظرفیت‌ها تنها بالقوه باقی می‌مانند. با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و سیاست‌های کلان کشور، مسئولان باید با تسریع در تخصیص منابع مالی، موانع اجرای پروژه‌های مانند نیروگاه بادی درح را رفع کنند تا این طرح ارزشمند هر چه سریع‌تر به بهره‌برداری کامل برسد و گام مهمی در جهت امنیت انرژی و توسعه منطقه برداشته شود.
انتهای پیام/ ۲۵۸
- نویسنده: تسنیم tasnimnews
