طبق اعلام بانک مرکزی، فردا دوشنبه ۲۶ آذرماه آخرین مهلت صادرکنندگان برای حضور در بازار توفقی ارز است؛ بانک مرکزی قبلاً تأکیدکرده بود که ۲۶ آذر بازار ارز تجاری (توافقی) به‌صورت کامل اجرایی می شود.
به گزارش اکوایران، از روز شنبه ۲۴ آذرماه، معاملات سامانه نیما با نرخ توافقی آغاز شد و بدین ترتیب دلار نیما به تاریخ پیوست؛ در اولین روز اجرای این سیستم، از مجموع ۷۶ میلیون دلار عرضه شده، ۳۹٫۵ میلیون دلار معامله شد که قیمت میانگین موزون این معاملات ۵۹۶٫۴۷۸ ریال بود.
بانک مرکزی در اطلاعیه ۲۶ آبان ۱۴۰۳ اعلام کرده بود، صادرکنندگان باید تا تاریخ ۲۶ آذر ۱۴۰۳ ارز حاصل از صادرات خود را از طریق بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران عرضه کنند. همچنین از اول بهمن ۱۴۰۳، صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، فولادی، نفتی و سایر محصولات مشابه باید ارز خود را از طریق بانک‌های عامل به بازار ارز تجاری منتقل کنند.
واردکنندگان نیز که تخصیص ارز معتبر از مرکز مبادله ارز و طلا دارند، باید از اول بهمن ۱۴۰۳ ارز خود را از این بازار خریداری کنند.
نحوه قیمت‌گذاری در معاملات بازار ارز تجاری
محمد آرام، معاون ارزی بانک مرکزی، پیش‌تر درباره نحوه قیمت‌گذاری در معاملات بازار ارز تجاری توضیح داده بود که قیمت‌ها در این سامانه می‌توانند در دامنه‌ای معادل ۳ درصد تغییر کنند؛ چه به سمت بالا و چه به سمت پایین و برای این تغییرات محدودیتی وجود ندارد. او این امر را به‌عنوان یک استاندارد معاملاتی رایج در بازارهای بین‌المللی معرفی کرد.
آرام افزود که هدف سیاست‌گذاران این است که نوسانات قیمت در این بازار در یک محدوده منطقی حفظ شود تا از بی‌ثباتی جلوگیری شود. وی تأکید کرد که برای حفظ تعادل در بازار، نوسانات روزانه می‌بایست در یک سطح معقول قرار گیرد، زیرا چنین نوساناتی در تمامی بازارها ممکن است رخ دهد.
فردا بازار ارز تجاری کاملاً اجرایی می‌شود
طبق اعلام بانک مرکزی، فردا -دوشنبه ۲۶ آذرماه- آخرین مهلت صادرکنندگان برای حضور در بازار توفقی ارز است. بنابراین همه معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگانی که پیش از این تحت عنوان روش واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر انجام می‌شد، از فردا در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود.
آنطور که معاون ارزی بانک مرکزی می‌گوید، بنیان این بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شده و الگوریتم کشف قیمت آن مشخص و با استاندارد بین‌المللی است و از طریق فرآیند مچینگ کشف قیمت را انجام می‌دهد. بنابراین هر روز، بر اساس میانگین موزون قیمت معاملات، قیمت نهایی و پایانی کشف می‌شود که مبنای معاملات روز بعد خواهد بود.
نگرانی ها از راه اندازی بازار ارز تجاری
اگرچه هدف از این تغییر، ایجاد شفافیت و انتقال تعیین نرخ ارز به یک بازار رسمی و شفاف است که مورد حمایت کارشناسان است، اما نگرانی‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد. یکی از نگرانی‌ها، تأثیر تغییر نرخ ارز بر واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه است؛ این در حالی است که تأمین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی در بودجه سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده و در کوتاه‌مدت ممکن است این روند به کاهش روند نزولی تورم بیانجامد. همچنین، سیاست‌های جدید در کنار تخصیص ارز ترجیحی با نرخ ۳۷۵۰۰ تومان در بودجه ۱۴۰۱، می‌تواند شوک تورمی را کاهش دهد؛ اما برای سال آینده نیاز به شفاف‌سازی بیشتر در نحوه تخصیص ارز وجود دارد.
برخی کارشناسان معتقدند که این سیاست‌ها می‌توانند تجارت کشور را بهبود بخشند و به رونق تولید داخلی کمک کنند. به گفته کارشناسان، اگرچه اجرای این سیاست نشان‌دهنده رویکردی جدید در مدیریت بازار ارز است، اما برای موفقیت آن نیاز به نظارت دقیق و اجرای تدریجی وجود دارد. در صورتی‌که با ملاحظات لازم و با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و تحریمی کشور انجام شود، این سیاست می‌تواند به ثبات اقتصادی و کاهش نوسانات ارز کمک کند.
- نویسنده: اکوایران
