به گزارش نبض بازار، یارانه نقدی از سال گذشته برای دهک های اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان و برای دهک های چهارم تا نهم ۳۰۰ هزار تومان بوده است.
طبق قانون بودجه ۱۴۰۲ بند (د) تبصره ۱۷ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است هر شش ماه یک بار دهک درآمدی خانوارها را بهروزرسانی کند و براساس رفتار مالی افراد و شاخصهای مختلف رفاهی تغییرات حاصل میشود.
بر این اساس، دهکهای درآمدی از بعد خانواری خارج و به صورت «نفری» دهکبندی میشوند تا فاصله دهکها رُند و ساده شود. در گام دوم نیز آنها به صورت «صدک» آورده میشوند تا تحلیل بین دهکها ریزتر و دقیقتر بررسی شوند؛ از همین رو هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و صدک میشود. با اجرای صدکبندی، ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی یارانهبگیر (حدود ۸۰ میلیون ایرانی) در این چرخه صدکبندی میچرخند.
یارانه کدام دهکها در سال ۱۴۰۳ حذف میشود؟
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به این که در بودجه ۱۴۰۳ پیش بینی شده، بانک مرکزی از مداخله ارزی ۴۶ همت درامد کسب کند، به بررسی آثار تبصره هدفمندی یارانه ها در سال جدید پرداخت.
در سال ۱۴۰۲ شاهد اجرای سیاستهای اقتصادی مختلفی از سوی برخی دستگاهها بودیم. طی این سال بانک مرکزی اعلام کرد که در حوزه ارزی سیاست تثبیت را در پیش خواهد گرفت. به صورت همزمان شاهد تداوم سیاست کنترل ترازنامه بودیم. اقدام دیگری که در این بخش انجام شد، انتشار اوراق با نرخ سود ۳۰ درصد در اواخر سال بود.
محمد حسینی مستشار دیوان محاسبات و عضو سابق کمیسیون برنامه و بودجه به تسنیم می گوید: منتظر هستیم ببینیم که در مجلس چه تغییراتی اعمال خواهد شد. ضمن اینکه دولت به دنبال حذف یارانه سه دهک است که خود آثار روانی خاص خود را دارد. ما در شناسایی افراد دچار مشکل هستیم. به طور مثال یارانه فردی را حذف میکنیم که در روستایی در جنوب کشور زندگی میکند. علت آن هم این است که به اسم این فرد ماشین وارد کشور شده است. به عبارت دیگر ما شاخص و دقت لازم در تعیین هزینه و درآمد خانوار را نداریم.
شرایط بخش درآمد و هزینه یارانهها در سال جاری بدتر نیز شده است. امسال رقم تبصره ۸ که مربوط به یارانهها است به حدود ۷۵۶ همت رسیده است. در بخش درآمدی صادرات فرآوردههای نفتی دچار تردید است. صادرات گازوئیل اصلا نداریم و قرار است که بنزین نیز وارد کنیم.
کلیات سیاستهای برنامه هفتم توسعه تصویب و ابلاغ شد و در حال حاضر باید شاهد تدوین بودجه سال ۱۴۰۳ براساس قانون برنامه باشیم. سیاستهای مالی و بودجهای که به نوعی شاکله بودجه را تشکیل میدهد باید براساس اسناد بالادستی و برنامههای توسعهای تدوین شود. اما چیزی که در عمل شاهد هستیم عدم همخوانی بین اسناد بالادستی از جمله برنامه توسعه و قانون بودجه هستیم.
قانون برنامه ششم باید تا در سال ۱۴۰۰ تمام میشد اما ما سال ۱۴۰۲ را نیز برمبنای قانون برنامه ششم به پیش بردیم. در قانون برنامه ششم بندی وجود داشت که براساس آن امکان تغییر شاخصهای تعیین شده، در بودجه سالانه براساس شرایط داخلی و خارجی وجود داشت. در سال ۱۴۰۱ که پیشبینی هزینه و درآمد بودجه ۱۴۰۲ در آن انجام شد، شرایط خاصی وجود داشت. بودجه این سال با پیشبینی تداوم تحریمها نوشته شد. در حالی که پیش از آن بودجه یک سال کشور با فرض برداشته شدن تحریمها نوشته شده بود.
در سال ۱۴۰۲ روند تداوم تحریمها در نظر گرفته شد و تنها انتخابات به عنوان یک رویداد قابل ملاحظه در سطح داخلی پیشبینی شده بود. جنگ اوکراین برای همه دنیا به ویژه در زمینه تامین کالاهای اساسی نیز میتوانست در پیشبینی منابع اثر گذار باشد. بر اساس همین موارد بود که بودجه ۱۴۰۲ تدوین شد.
با این حال بیشترین کسری منابع ناشی از دو منبع دیگر بوده است. بخش اول مربوط به رقم ۱۰۸ هزار میلیارد تومان مولدسازی در بودجه سال ۱۴۰۲ است. وصولی این رقم پیشبینی شده در حد ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است. این عدد بزرگ است و تامین منابع را با مشکل مواجه کرد. عددی نیز در خصوص واگذاری سهام و سهم شرکت در نظر گرفته شد که تحقق آن نیز کمتر از ۸ درصد بوده است. اگر به بودجه سال ۱۴۰۳ دقت کنید میبینید که به نسبت بودجه سال گذشته درآمدهای پیشبینی شده از این دو محل حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافته است.
در حوزه مولدسازی با وجود مصوباتی که اخذ شد موفق نبودیم و نتوانستیم از این طریق منابع پیشبینی شده را به دست بیاوریم. این موارد سیاستها ۱۴۰۲ ما است که محقق نشده است. اگر درآمدهای ما در مجموع به ۱۰۰ درصد نرسید علت آن مالیات نبود. حتی در حوزه نفت نیز چندان با پیشبینی فاصله نداریم.
از بین رفتن ماهیت وجودی قانون هدفمندسازی یارانهها/ رویه فعلی تاثیری در قدرت خرید مردم ندارد
حسینی: در تبصره ۱۴ ما نسبت به گذشته با مشکلات خاصی مواجه هستیم. تبصره ۱۴ از منظر بنده به عنوان کارشناس از هدف اصلی خود خارج شده است. برخی مواقع آنقدر شرایط متفاوت میشود که قانون کارکرد خود را از دست میدهد. در زمان اجرای هدفمندی بحث این بود که یارانههایی را داریم که به عدالت بین مردم توزیع نمیشود. قرار بود با این قانون فضای یارانهای را عادلانه کنیم. مقرر شد تا طبق قانون ۵۰ درصد درآمد حاصل از افزایش درآمد حاملهای انرژی به دهکهای پایین جامعه پرداخت شود تا ضریب جینی را کاهش دهد.
۳۰ درصد درآمدها را نیز به تولید اختصاص دهیم تا این حوزه نیز رونق پیدا کند و ۲۰ درصد را نیز برای جبران افزایش قیمتها به بودجه دولت بدهیم. از آن سال تا امروز به سمتی حرکت کردیم که عملا نه در افزایش قیمت حاملهای انرژی موفق بودیم و همه دولت و مجلس از آن واهمه دارند، و از سوی دیگر یارانه را به نحوی توزیع میکنیم که هیچگونه اثری در افزایش قدرت خرید مردم ندارد. اگر این رویه اصلاح نشود تنها اتلاف منابع خواهد بود.
آن هم اتلاف منابع در مسیری که تورمزا است. چرا که شما یک پول پرفشاری را به قشر ضعیف میدهید که مستقیم به جامعه تزریق میشود که برای کالاهای مصرفی هزینه میشود.
در سال گذشته نزدیک ۶۹۵ همت برای تبصره ۱۴ در نظر گرفتیم. مقرر شد که این رقم از سه منبع فروش فرآورده، صادرات فرآورده و فروش گاز تامین شود. بخش اعظم هزینهها نیز پرداخت یارانه بوده است. یکی از مواردی که وارد این بخش شد، یارانه نان و دارو بود. این یارانه پیش از آن در جدول شماره ۹ بودجه قرار داشت.
عملکرد تنها ۵۰ درصدی یارانه دارو در برابر عملکرد ۱۵۰ درصدی یارانه نان
سال گذشته در بحث پرداخت یارانه دارو موفق نبودیم. ۶۴ همت را نیز برای آن پیشبینی کرده بودیم که عملکرد آن کمتر از ۵۰ درصد بود. در حوزه نان و گندم، پیشبینی ما برای خرید تضمینی گندم حدود ۱۰۴ همت با محاسبه مالیات ارزش افزوده بود. از این رقم ما ۱۶۰ همت تخصیص دایدم. یعنی بیش از ۱۵۰ درصد بیش از رقم پیشبینی شده. ۱۰.۴ میلیون تن گندم به قیمت ۱۵ هزار تومان خریدیم.
در حقیقت یک عدد ۵۰ همتی به منابع تحمیل شد. برهمین اساس دولت مجبور شد تا یک خط اعتباری ۵۰ همتی دریافت کند و ۳۰ همت دیگر نیز بدهی ایجاد کند. قسمتی از درآمد حاصل از فروش اوراق که در پایان سال صرف جبران همین کسری در تبصره ۱۴ شد.
استعلام از طریق کد ملی یکی از سادهترین راهها برای فهم این موضوع است و افراد با وارد کردن کد ملی سرپرست خانوار میتوانند دهک درآمدی خانوار خود را تشخیص دهند.
با توجه به اینکه اعتراض مردم کماکان به مبالغ یارانهای به قوت خود باقی است، دریافتن این موضوع که افراد به کدام دهک درآمدی تعلق …
با توجه به اینکه اعتراض مردم کماکان به مبالغ یارانهای به قوت خود باقی است، دریافتن این موضوع که افراد به کدام دهک درآمدی تعلق دارند حائز اهمیت است.
استعلام از طریق کد ملی یکی از سادهترین راهها برای فهم این موضوع است؛ برای این کار افراد باید با شماره تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرند.
سایت دهک بندی یارانه؛ نحوه ورود به سامانه دهک بندی یارانه با کد ملی
آخرین تغییرات دهک بندی خانوارها بر اساس اطلاعات اقتصادی سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ در سامانه حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعمال شد که نشان دهنده دهک خانوار و وضعیت مشمول بودن یا نبود دریافت یارانه نقدی است.
بانک اطلاعاتی پایگاه رفاه ایرانیان با دسترسی به همه اطلاعات اقتصادی جامعه، روزبهروز مجهزتر میشود و بر اساس همین اطلاعات، وضعیت درآمدی خانوارها در سامانه حمایت تغییر میکند.
چه چیزهایی در این سامانه قابل مشاهده است؟
در این سامانه که مبنای پرداخت یارانه و تخصیص حمایتهای دولتی است، بهتازگی شرایط جدید اقتصاد خانوارها اعم از دهک درآمدی، مشمول بودن یا نبودن یارانه نقدی، گزارشهای کامل از حسابهای بانکی، وضعیت درآمد خانوار، مالکیت خودرو، داشتن کد بورسی و … منتشر شده است.
مبنای اطلاعات منتشر شده در این سامانه چه است؟
مبنای اطلاعاتی که در سامانه حمایت مورد استفاده قرار گرفته، اطلاعات اقتصادی خانوارها از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ است که بخش عمده آنها مربوط به حسابهای بانکی است؛ بهعبارتدیگر، با دسترسیهای ایجاد شده برای پایگاه رفاه ایرانیان، هرگونه تراکنش بانکی اعم از خرید با کارت، انتقال وجه حساب بهحساب، پایا، ساتنا و کارت به کارت در سابقه اقتصادی خانوار ذخیره میشود و همین اعداد و ارقام مبنایی برای تغییر دهک درآمدی خانوار خواهد بود.
سایت دهک بندی یارانه
خانوارها برای اطلاع از آخرین وضعیت دهک بندی خود میتوانند به سامانه حمایت به نشانی https://hemayat.mcls.gov.ir/ مراجعه کنند.
با ورود به سامانه دهک بندی خانوار امکان بررسی و پیگیری واریز یارانه معیشتی برای متقاضیان وجود دارد. سامانه جدید دهک بندی یارانه به نشانی hemayat.mcls.gov.ir است و افراد میتوانند با وارد کردن شماره ملی خود، مراحل نام نویسی در سامانه حمایت دهک بندی با کد ملی را انجام دهند.
نحوه ورود و ثبت نام در سامانه حمایت دهک بندی با کد ملی
برای ثبت نام در سایت حمایت معیشتی جاماندگان داوطلبان باید مراحل زیر را انجام دهند:
۱. ورود به سامانه حمایت به نشانی hemayat.mcls.gov.ir
۲. انتخاب گزینه «ورود به سامانه»
۳. نمایش پنجره ورود به سامانه حمایت معیشتی
۴. ثبت اطلاعات مربوط به کد ملی سرپرست خانواده و در کادر دوم شماره حساب واریز یارانه
اگر یارانه اصلی را ماهانه دریافت میکنید، اما موفق به انجام مراحل ثبت نام یارانه نشدهاید، شماره حساب یارانه خود را در این قسمت ثبت کنید. اما اگر حتی یارانه شما هم از چند سال پیش قطع شده، شماره حسابی که قبلاً یارانه معیشتی به آن واریز میشد را وارد کنید. با تکمیل اطلاعات، شما در وضعیت «خانواده تک نفره» یا «خانواده چند نفره» قرار خواید گرفت.
چنانچه با شخص دیگری از اعضای خانواده زندگی نمیکنید و سرپرستی خانواده با خودتان است، باید تیک “گزینه خانواده تک نفره” را انتخاب کنید.
۵. وارد کردن کد امنیتی و انتخاب گزینه ورود
۶. تکمیل رضایت نامه دسترسی به اطلاعات دارایی و مالی خانواده
۷. پایان مراحل ثبت نام در سامانه
منبع:اقتصاد ۲۴
- نویسنده: نبض بازار