توهین شبک یک به اهل سنت، موجی از اعتراضات اجتماعی، مذهبی و سیاسی را به همراه داشت و از سوی اقشار مختلف مردم و علمای اهل سنت محکوم شد.
به گزارش اقتصادآنلاین، در روز چهارشنبه سوم اردیبهشت ۱۴۰۴، بخش ضبط‌شده‌ای از برنامه «سیمای خانواده» از شبکه یک سیما پخش شد که در آن مطالبی توهین‌آمیز نسبت به عقاید اهل سنت مطرح شد. این اقدام که در قالب یک آیتم ضبط‌شده و بدون مناسبت خاصی پخش شد، موجی از اعتراضات اجتماعی، مذهبی و سیاسی را به همراه داشت و از سوی اقشار مختلف مردم و علمای اهل سنت محکوم شد.
سابقه توهین به اهل سنت در صداوسیما
این نخستین بار نیست که چنین محتوایی از رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شود؛ بلکه در سال‌های گذشته نیز بارها شاهد پخش مطالب اهانت‌آمیز، تفرقه‌افکن و خارج از چارچوب وحدت اسلامی بوده‌ایم. از جمله در سال ۱۳۹۸ که اظهارات توهین آمیز به اهل سنت توسط یکی از مداحان در برنامه زنده شبکه پنج سیما، موجی از اعتراضات را برانگیخت و به عزل مدیر شبکه و چند مقام دیگر انجامید. اما مشکل فقط در یک مداح یا یک آیتم نیست. بلکه در الگوی تکرارشونده‌ای از بی‌توجهی یا حتی برخورد‌های گزینشی و جناحی نسبت به عقاید دیگر مذاهب اسلامی‌ست
واکنش اهل سنت به توهین شبک یک
امام جمعه اهل‌سنت ارومیه در واکنش به توهین شبکه یک اعلام کرد: این عمل را به شدت محکوم می‌کنیم. توهین به خلیفه اول، ابوبکر صدیق (رضی‌الله‌عنه)، که از صحابه جلیل‌القدر پیامبر اکرم (ص) است، عملی برخلاف اصول وحدت اسلامی و ارزش‌های دینی است که رسانه ملی موظف به ترویج آن‌هاست. این اقدام نه تنها احساسات میلیون‌ها مسلمان سنی‌مذهب را جریحه‌دار کرد، بلکه به تلاش‌های بی‌وقفه امت اسلامی برای حفظ همبستگی و انسجام در برابر دشمنان مشترک خدشه وارد نمود. چنین خطایی، آن هم از رسانه‌ای که باید مروج اخوت و برادری باشد، غیرقابل توجیه و به فرموده سازمان صداوسیما «خطایی نابخشودنی و مشکوک» است. در عین حال، با تقدیر و تشکر از اقدام قاطع و به‌موقع جناب آقای پیمان جبلی، رئیس محترم سازمان صداوسیما، که با عزل مدیر گروه تولید و مدیر پخش شبکه یک و معرفی هشت نفر از عوامل این برنامه به دستگاه قضایی، گام مهمی در راستای صیانت از وحدت اسلامی و احترام به مقدسات همه مذاهب اسلامی برداشتند، مراتب سپاس خود را ابراز می‌داریم.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان و استاندار این استان در پیام مشترک اعلام کردند: برخورد سریع و قاطع صداوسیما در عزل و معرفی عوامل خاطی به مراجع قضایی به عنوان نمادی از دغدغه و پایبندی صادقانه به مقوله وحدت جامعه مسلمین، گرچه جای تقدیر و تشکر دارد اما توقع می‌رود با اتخاذ تدبیر مناسب از تکرار موارد مشابه جلوگیری شود و دستگاه قضایی نیز مجازات و برخورد بازدارنده را در دستور کار قرار دهد و نتیجه آن را به اطلاع عموم برساند تا دیگر شاهد تکرار این موارد نباشیم.
عوامل این برنامه که در شرایط حساس کنونی و اهمیت انسجام جامعه مسلمین به ویژه در رابطه با مسائل فلسطین، مرتکب چنین خطای نابخشودنی شده‌اند، خواسته یا ناخواسته مزدوران دشمنان اسلام هستند و برخورد جدی با آنها می‌تواند تاثیر مهمی در پیشگیری از موارد مشابه داشته باشد.
واکنش فعالان رسانه‌ای، سیاسی و مقامات رسمی به توهین شبک یک
فعالان رسانه‌ای، سیاسی و مقامات رسمی با انتشار توییت‌هایی خواستار برکناری، پیمان جبلی، رییس صداوسیما شدند.
علی قلهکی در توییتی نوشت: بودجه صداوسیما در سال جاری، ۳۵۰ هزار میلیارد تومان است! این میزان از مالیات و پول فروش نفت ایرانی‌ها خرج تشکیلات رسانه‌ای می‌شود که خروجی‌اش “توهین به مقدسات اهل سنت” و “توهین به مسئولان کشوری” ست که اخیرا با تیم ۷۰ نفری به ایران سفر داشتند؟! اگر گزارش‌های دقیق مبتنی بر ناکارآمدی تیم فعلی صداوسیما برای گرفتن “تصمیم موثر” جمع بندی نمی‌شود، خب تعطیل کنید این تشکیلات پرهزینه‌ی عریض و طویل را. هم صرفه‌جویی می‌شود و هم ملت از اختلاف‌افکنی آن خسارت نمی‌بینند!
وحید خاتمی در توییتی نوشت: توهین به مقدسات اهل‌سنت در برنامه سیمای خانواده، ضربه‌ای سنگین به اتحاد ملی و انسجام اسلامی است؛ با توجه به بی‌دقتی‌های اخیر #صداوسیما، تکرار چنین خطاهایی دیگر نمی‌تواند صرفاً یک اشتباه تلقی شود؛ این روند مشکوک و نیازمند بررسی جدی نهادهای مسئول است.
امین رجب‌خواه در توییتی نوشت: توهین آشکار #صدا_و_سیما به #اهل_سنت آن هم در زمانی‌که نیازمند وحدت حداکثری هستیم اشتباه مهلکی‌ست که باید در ابتدا از #جبلی ریاست آن سازمان خواست تا برای این اشتباه با یک خداحافظی همه را خوشحال کند.
حامد عاقل در توییتی نوشت: تابوی ۴۶ ساله‌ی جمهوری اسلامی توسط صدا و سیمای جبلی شکسته شد توهین به مقدسات اهل سنت در برنامه تلویزیونی
چخبره تو صدا و سیما؟
هاتف صالحی در توییتی نوشت: در راستای حفظ انسجام اجتماعی، کمترین اقدام، عزل، مدیر شبکه یک سیما است.
میلاد صالحی در توییتی نوشت: وقتی تو #صداوسیما با اون‌همه ناظر و فیلتر، باز هم توهین به مقدسات اهل سنت پخش میشه، دیگه بحث اشتباه سهوی نیست؛ اینا انتخاب‌شده و حساب‌شده‌ست یه روز تحریف، یه روز توهین؛ اسم اینا اشتباه نیست، اسمش #نفوذه وقتی تریبون ملی میشه ابزار اختلاف‌افکنی، یعنی یه جایی کار جدی می‌لنگه
مهرزاد دانش در توییتی نوشت: ۱- تمسخر مقام سعودی (پریروز) ۲- تلفن به مقام یمنی که بابت سفر سعودی‌ها به تهران ناراحت باشد. (دیروز) ۳- توهین علنی به خلیفه اول اکثریت مسلمانان جهان (امروز) احیانا فکر نمی‌کنید این زنجیره غریب مستلزم برخورد با خود رئیس رسانه باشد و نه صرفا توبیخ یا برکناری چهار تا مدیر خرد؟
محمدرضا مهاجر در توییتی نوشت: اتفاقاتی که اخیرا در صداوسیما افتاد اگر در یک روزنامه، خبرگزاری یا پایگاه خبری یا حتی در اکانت یک فعال رسانه‌ای افتاده بود چه نتیجه‌ای برای مالکین آن داشت؟ احتمالا کمترین اتفاق، توقیف رسانه بود!
سکینه سادات پاد در توییتی نوشت: در روزهای اخیر، صداوسیما که می‌بایست تبلور وحدت در عین کثرت ایران عزیز باشد، پر از اشتباهات، خطاهای سمی و ضد انسجام و منافع ملی شده است. جلسه فوری شورای موضوع اصل ۱۷۵ قانون اساسی و اصلاح اساسی این رکن ملی، براساس این ظرفیت قانونی، ضروری است.
واکنش صداوسیما به توهین شبک یک
سازمان صداوسیما با اقدامی فوری نسبت به حذف ویدیو از پلتفرم‌های رسمی، عزل مدیران مسئول و معرفی هشت نفر از عوامل تولید به مراجع قضایی اقدام کرده است. همچنین پخش مستندهایی با محوریت وحدت اسلامی در ساعات بعد از حادثه، تلاشی در جهت کنترل تبعات اجتماعی و مذهبی این خطا بوده است.
پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما به توهین به مقدسات اهل سنت در سیمای خانواده واکنش نشان داد. او نوشت: «فتنه افکنی در جامعه اسلامی هیچ مدافعی در بین مسلمانان واقعی اعم از شیعه و سنی ندارد. در شرایطی که حماسه غزه عالی ترین جلوه های همبستگی و خون شریکی بین سنی و شیعه را به نمایش گذاشته است و نصرالله و نیلفروشان و سنوار پرچم اتحاد اسلامی را بالاتر از همه دورانها به اهتزاز درآورده اند.»
توهین به عربستان در صداوسیما
کمتر از یک هفته پس از سفر تاریخی وزیر دفاع عربستان و احتمال بهبود روابط ایران عربستان، صداوسیما در برنامه محسن افشانی، وزیر امور خارجه عربستان را مورد تمسخر قرار داد و در برنامه‌ای که مورد انتقاد فراوان قرار گرفت ضمن یک مصاحبه خیالی به تکرار مواضع تفرقه افکنانه پرداخت.
چرا اتفاقات تکرار می‌شود؟
چرا این اتفاقات تکرار می‌شوند؟ پرسش اصلی اکنون این است: چگونه آیتمی با چنین محتوای آشکارا توهین‌آمیز، از میان فیلترهای نظارتی متعدد عبور می‌کند و پخش می‌شود؟ آیا این تنها یک «خطای سهوی» است یا نشانه‌ای از «نفوذ» و سیاست‌گذاری‌های مسئله‌دار درون سازمان؟ وقتی همزمان با بهبود روابط دیپلماتیک ایران و کشورهای منطقه‌ای چون عربستان، شاهد پخش برنامه‌هایی هستیم که محتوایی تحقیرآمیز یا تفرقه‌آفرین دارند، این شائبه تقویت می‌شود که برخی افراد یا جریان‌ها عامدانه به دنبال برهم زدن آرامش داخلی و تخریب روابط خارجی کشورند.
جمع‌بندی ماجراهای این‌چنینی در صداوسیما، دیگر در حد «اشتباه فردی» قابل توجیه نیست. آنچه در برنامه سیمای خانواده رخ داد، ادامه روندی‌ست که پیش‌تر نیز زنگ خطر آن به صدا درآمده بود و اکنون به مرحله هشدار جدی برای وحدت ملی رسیده است. اگر امروز به‌جای اصلاح ساختاری و شفاف‌سازی دقیق، صرفاً با اقدامات واکنشی موضوع را جمع کنیم، در آینده‌ای نه‌چندان دور، باید منتظر بحرانی بزرگ‌تر باشیم.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
