رژیم صهیونیستی نه فقط بهدلیل ضعف نظامی، بلکه بهدلیل فقدان مشروعیت و عدم پذیرش منطقهای، قادر به تبدیلشدن به هژمون خاورمیانه نیست. تهاجم اخیر اسرائیل به ایران، بار دیگر پرده از راهبرد شکستخورده این رژیم در مسیر کسب سلطه منطقهای برداشت.
به گزارش اقتصاد آنلاین، به دلیل قدرت نظامی پوشالی رژیم صهیونیستی، این رژیم هیچگاه نتوانسته جایگاه «هژمون منطقهای» را بهدست آورد؛ جایگاهی که نه فقط قدرت نظامی، بلکه مقبولیت سیاسی و مشروعیت منطقهای را نیز میطلبد. تهاجم اخیر اسرائیل به ایران، بار دیگر پرده از راهبرد شکستخورده این رژیم در مسیر کسب سلطه منطقهای برداشت.
سلاحها کافی نیستند
رژیم صهیونیستی با بودجه دفاعی بالغ بر ۲۷.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ و دسترسی به تکنولوژیهای پیشرفته غربی، توان وارد شدن به جنگ با دشمنانش را دارد. حملات مکرر به لبنان، سوریه و اخیراً ایران، گواهی بر این موضوع است. اما آنچه اسرائیل نمیخواهد بپذیرد، این است که صرف قدرت آتش و تخریب، مساوی با سلطه پایدار نیست.
در حملات اخیر رژیم اشغالگر با همراهی آمریکا، اهدافی در تأسیسات نظامی و غیرنظامی ایران مورد هدف قرار گرفتند، اما گزارشها حاکی از آن است که سایت فردو همچنان فعال است و برنامه هستهای ایران نهتنها متوقف نشده، بلکه با سرعتی بیشتر ادامه دارد. همانگونه که استاد روابط بینالملل دانشگاه هاروارد، «استیفن والت» بیان کرده، هژمونی واقعی تنها با زور محقق نمیشود؛ بلکه نیازمند پذیرش سیاسی و مشروعیت منطقهای است.
بحران مشروعیت؛ مانعی فراتر از موشکها
اسرائیل به دلیل سیاستهای اشغالگرایانهاش، از محاصره و بمباران غزه گرفته تا شهرکسازیهای غیرقانونی در کرانه باختری و سرکوب مداوم فلسطینیان، نهتنها از سوی ملتها، بلکه حتی از سوی بسیاری از دولتهای منطقه نیز بهعنوان یک نیروی مشروع شناخته نمیشود.
کشورهایی، چون ترکیه و قطر به صراحت در برابر سلطهطلبی اسرائیل ایستادهاند. حتی کشورهایی مانند امارات و بحرین که روابط دیپلماتیک با تلآویو برقرار کردهاند، این روابط را نه از سر پذیرش هژمونی اسرائیل، بلکه به دلایل استراتژیک و تحت فشارهای غربی حفظ کردهاند. در این میان، حملات اخیر به ایران در بحبوحه مذاکرات هستهای، مشروعیت رژیم صهیونیستی را بیش از پیش زیر سؤال برده و جایگاه ایران را بهعنوان محور مقاومت تقویت کرده است.
خاورمیانه؛ میدان رقابتهای متداخل
ایجاد هژمونی در خاورمیانه، بهدلیل پیچیدگیهای بازیگران متعدد و منافع متضاد، امر بسیار دشواری است. ایران با وجود تحریمها و فشارهای نظامی، همچنان در عراق، لبنان و یمن نفوذ دارد. ترکیه با جاهطلبیهای منطقهای خود و عربستان با منابع عظیم مالی، هر دو بازیگرانی هستند که سلطه اسرائیل را برنمیتابند.
سقوط رژیم اسد در سوریه نیز نتوانست معادله قدرت را به نفع اسرائیل تغییر دهد؛ چراکه گروههای سنی مورد حمایت ترکیه بهسرعت خلأ قدرت را پر کردند. حتی در مواجهه با یک دشمن شماره یک خود یعنی ایران، اسرائیل قادر به ایجاد برتری مطلق نبوده است؛ موضوعی که در عملیات ناکام اخیر این رژیم اشغالگر بهوضوح عیان شد.
اتکای استراتژیک به غرب؛ پاشنه آشیل اسرائیل
اسرائیل بدون حمایت بیقید و شرط ایالات متحده، از نظر نظامی و دیپلماتیک، زمینگیر خواهد شد. کمک سالانه ۳.۸ میلیارد دلاری آمریکا به ارتش اسرائیل، بههمراه پشتیبانی سیاسی در سازمان ملل، بنیان قدرت رژیم صهیونیستی را تشکیل میدهد. اما همین وابستگی، آسیبپذیری بزرگی برای آن محسوب میشود.
چنانچه تغییراتی در سیاست داخلی آمریکا یا افزایش فشار افکار عمومی جهانی برای توقف نقض حقوق بشر توسط اسرائیل رخ دهد، حمایت غرب از این رژیم ممکن است کاهش یابد؛ اتفاقی که میتواند توازن قوا را بهزیان تلآویو تغییر دهد. تجاوزهای اخیر، با افزایش احتمال درگیری مستقیم ایالات متحده، خطرات راهبردی این وابستگی را دوچندان کردهاند.
پیامدهای جهانی زیادهخواهی اسرائیل
حملات اخیر به ایران نهتنها هیچ دستاورد راهبردی ملموسی برای اسرائیل نداشته، بلکه تبعات سنگینی برای منطقه و حتی جهان در پی داشته است. این حملات در حالی صورت گرفتند که ایران و قدرتهای جهانی درگیر مذاکرات هستهای بودند، و بهنوعی فرآیند دیپلماسی را مختل کردند.
از سوی دیگر، حضور ایران در تنگه هرمز و نقش آن در صادرات نفت و گاز، باعث شده اقدامات اسرائیل تهدیدی برای امنیت انرژی جهانی نیز تلقی شود. افزون بر آن، خشم ناشی از اقدامات تجاوزکارانه تلآویو، موجی از اعتراضات را در جهان اسلام برانگیخته و بیثباتی سیاسی و امنیتی را به سطح جهانی کشانده است.
اسرائیل در باتلاق
واقعیت آن است که رژیم صهیونیستی نه فقط بهدلیل ضعف نظامی، بلکه بهدلیل فقدان مشروعیت و عدم پذیرش منطقهای، قادر به تبدیلشدن به هژمون خاورمیانه نیست. ادامه سیاستهای تهاجمی، نهتنها این رژیم را به هدفش نمیرساند، بلکه آن را در باتلاقی از مقاومت منطقهای، بیثباتی جهانی و وابستگی راهبردی فرو میبرد.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین