وزیر امور خارجه گفت: یک چارچوب جدیدی، حالا اسمش را بگذاریم «ترتیبات جدید»، «مدالیته همکاری» یا هر تعبیر دیگری—به‌هرحال، ما نیاز داریم که این چارچوب را با آژانس تعیین کنیم.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مشرق، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه با حضور در برنامه «تهران ایران جهان» شبکه تهران, در پاسخ به نخستین سوال مبنی بر شیوه جدید تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: مجلس محترم شورای اسلامی قانون بسیار مهمی را تصویب کرد و در حقیقت همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس را موکول کرد به تصمیمات شورای عالی امنیت ملی. یعنی هرگونه همکاری با آژانس از این پس باید از مسیر شورای عالی امنیت ملی و با تصویب آن انجام شود.در رابطه با برنامه هسته‌ای‌مان، باید بگوییم که آژانس عملکرد خوبی نداشته، به‌خصوص در چند ماه اخیر گزارشی تهیه کردند، قبل از جنگ که این گزارش زمینه‌ساز یک قطعنامه در شورای حکام شد. قطعنامه بدی بود و ایران را متهم کردند به مسائلی که خودشان هم می‌دانند، درست نبود و شاید مربوط به بیست سال قبل بود. مثلاً مدعی هستند که چیزهایی اتفاق افتاده یا نیفتاده است.
عراقچی ادامه داد: مهم‌تر اینکه وقتی این حمله یا تجاوز، به‌هرحال غیرقانونی و وحشیانه، به تأسیسات هسته‌ای ما صورت گرفت—تأسیساتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اصولاً وظیفه‌اش حفاظت از آن‌هاست و همکاری با کشورها در حوزه صلح‌آمیز است و تأسیسات ما همگی ثبت‌شده در آژانس و تحت نظارت آن بودند، و بازرسان آژانس به‌طور مرتب بازرسی داشتند، این تأسیسات مورد حمله قرار گرفت. این بزرگترین نقض قوانین بین‌المللی است، یک نقض واقعاً نابخشودنی در حوزه روابط بین‌الملل.
وی با اشاره به اینکه آژانس و مدیرکل آن امتناع کردند حتی از محکوم‌کردن این حملات، گفت: اکنون آژانس می‌داند و آقای مدیرکل باید بداند که شرایط کاملاً جدیدی ایجاد شده. هم قانون مجلس را داریم، و هم شرایط روی زمین تغییر کرده. چند تأسیسات هسته‌ای ما مورد حمله و بمباران واقع شده‌اند و صدماتی دیده‌اند. خب، طبیعی است که به هر دو دلیل، هم به خاطر تغییرات میدانی و هم به خاطر قانون مجلس، باید یک دوران جدید در روابط با آژانس آغاز شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: با توجه به این واقعیات، نیاز است که یک چارچوب جدید برای همکاری با آژانس تدوین شود. چارچوب قبلی قطعاً پاسخگو نیست. یک چارچوب جدیدی، حالا اسمش را بگذاریم «ترتیبات جدید»، «مدالیته همکاری» یا هر تعبیر دیگری—به‌هرحال، ما نیاز داریم که این چارچوب را با آژانس تعیین کنیم. و سپس بر اساس این چارچوب، همکاری‌های ما با آژانس تنظیم خواهد شد.
عراقچی با تاکید بر اینکه در این چارچوب، قانون مجلس مدنظر قرار می‌گیرد، گفت: اینکه مجلس گفته همکاری فقط از طریق شورای عالی امنیت ملی انجام شود، یک امر کلیدی خواهد بود. و همان‌طور که عرض کردم، واقعیات میدانی هم مهم است. اینکه می‌گویم واقعیت میدانی، یعنی ما هیچ سابقه‌ای نداریم از اینکه تأسیسات هسته‌ای بمباران شده باشند.
وی افزود: اکنون سؤال از آژانس این است؛ اگر تو می‌خواهی از تأسیسات هسته‌ای ما بازدید کنی، این تأسیسات بمباران شده‌اند. به ما بگو چگونه می‌خواهی بازدید انجام بدهی؟ آیا برای بازدید از یک تأسیسات بمباران‌شده، پروتکلی وجود دارد؟ قانون، قاعده، آیین‌نامه‌ای برای آن وجود دارد؟ اگر این قاعده هست—حالا اسمش را بگذاریم آیین‌نامه—باید مشخص شود. با توجه به درخواست‌هایی که آژانس داشته، ما بر اساس قانون مجلس شورای اسلامی، از معاون مدیرکل آژانس دعوت کرده‌ایم که به تهران بیاید، برای بحث درباره همین چارچوب.
عراقچی تصریح کرد: او برای بررسی و ارزیابی هم نمی‌آید. ما چنین اجازه‌ای را نه داده‌ایم و نه خواهیم داد. ولی ایشان می‌آید تا گفتگو کنیم که از این پس، همکاری‌های ایران با آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز با چه قاعده و با چه ترتیباتی صورت خواهد گرفت. با توجه به قانون مجلس، آنها درخواست‌هایشان را چطور باید ارائه بدهند؟ شورای عالی امنیت ملی چگونه آنها را بررسی خواهد کرد و چگونه پاسخ خواهد داد؟ این ترتیبات باید تنظیم شود.
اگر توانستیم به توافق برسیم در خصوص این چارچوب، همکاری‌های ما بر اساس آن آغاز خواهد شد. و طبیعی است که تا زمانی که به این چارچوب نرسیده‌ایم، باید گفتگوها ادامه یابد. زمان سفر ایشان قطعی شده. یک زمان پیشنهادی ارائه شده و در حال تنظیم نهایی آن هستیم. هنوز صددرصد قطعی نشده، ولی بازه زمانی آن مشخص است.
به‌طور مستمر در حال رایزنی و مشورت با چین و روسیه هستیم
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص روابط با چین و روسیه گفت: چین و روسیه دو قدرت عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند که ما روابط عمیق و دیرینه‌ای با آنها داریم. حوزه همکاری‌های ما با این دو کشور بسیار وسیع است. با هر دو کشور توافقات درازمدتی برای همکاری منعقد کرده‌ایم که چشم‌انداز همکاری‌های دوجانبه را در بلندمدت روشن می‌سازد. با چین یک توافق ۲۵ ساله امضا کرده‌ایم و با روسیه نیز چند ماه پیش یک توافق ۲۰ ساله به امضا رسید.
وی افزود: در طول یک سال گذشته، جناب دکتر پزشکان دو بار به روسیه سفر کرده‌اند؛ یک‌بار برای شرکت در اجلاس سران بریکس که در شهر غازان روسیه برگزار شد، و بار دیگر در قالب یک سفر دوجانبه به مسکو، که در جریان آن، توافقی که پیش‌تر اشاره شد به امضا رسید. ایشان در این مدت دو بار با آقای پوتین دیدار داشته‌اند. من نیز دو بار با آقای پوتین ملاقات کرده‌ام: یک‌بار در میانه جنگ، که به مسکو رفتم و دیدار صورت گرفت، و بار دیگر پس از پایان جنگ. همچنین آقای دکتر لاریجانی نیز یک‌بار به عنوان نماینده رئیس‌جمهور به روسیه سفر کردند و پیام مقام معظم رهبری را به مقامات روسیه منتقل نمودند.
وزیر امور خارجه گفت: در خصوص چین نیز اقدامات مهمی در جریان است. جناب آقای رئیس‌جمهور قرار است در شهریورماه برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای به چین سفر کنند. روابط ما با چین و روسیه بسیار گسترده است و مشورت‌ها میان ما به‌طور مرتب و مستمر انجام می‌شود. در همین راستا، اجلاس سه‌جانبه ایران، چین و روسیه در سطح مدیرکل، حدود یکی دو هفته پیش در تهران برگزار شد. این اجلاس با هدف بررسی فنی و کارشناسی مسائل مربوط به اسنپ‌بک برگزار گردید که البته خود موضوع مستقلی دارد.
عراقچی گفت: بنابراین، ما به‌طور مستمر در حال رایزنی و مشورت با یکدیگر هستیم. مواضع چین و روسیه در جریان تهاجم اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی بسیار قاطعانه بود؛ هم در محکومیت این حملات و هم در اعلام همبستگی و حمایت از جمهوری اسلامی ایران. طبیعی است که همکاری‌های ما با این دو کشور دامنه‌های مختلفی را از گذشته در بر می‌گرفته و اکنون نیز ادامه دارد؛ چه در حوزه سیاسی، چه در حوزه اقتصادی، و چه در حوزه دفاعی. این همکاری‌ها همچنان برقرار است.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
