این دارایی ها، شامل املاک، حساب های بانکی و سایر موارد، باید بین وراث تقسیم شود. یکی از مواردی که باید پیش از تقسیم اموال به آن توجه شود، مالیات بر ارث است. این مالیات به بخشی از دارایی های متوفی تعلق می گیرد و وراث باید آن را پرداخت کنند. آشنایی با قوانین مالیات بر ارث می تواند از مشکلات آتی جلوگیری کرده و فرآیند انحصار وراثت را تسهیل کند.
ارث چیست؟
پیش از هر چیز، باید با مفهوم ارث آشنا شویم.
مطابق ماده ۸۶ قانون مدنی و گفته یک وکیل انحصار وراثت از گروه وکلای آوا دادیار ارث با مرگ حقیقی یا فرضی متوفی تحقق پیدا می کند و دارایی های او به وراث انتقال می یابد. این دارایی ها ممکن است شامل اموال منقول و غیر منقول باشد که بعد از پرداخت بدهی های متوفی به وراث منتقل می شود.
مالیات بر ارث چیست؟
مالیات بر ارث نیز مالیاتی است که دولت از دارایی های به ارث رسیده مطالبه می کند. مطابق قانون مالیات های مستقیم، وراث باید درصد مشخصی از ارزش دارایی های متوفی را به دولت به عنوان مالیات پرداخت کنند. این مالیات بر اساس نوع دارایی و نسبت وراث با متوفی محاسبه می شود.
ضرورت پرداخت مالیات بر ارث
بدون پرداخت مالیات بر ارث، وراث نمی توانند اموال متوفی را انتقال دهند یا بفروشند. به همین دلیل، پیش از هرگونه اقدام قانونی یا حقوقی برای تقسیم دارایی ها، وراث باید مالیات بر ارث را پرداخت و مفاصاحساب مالیاتی دریافت کنند. پس از دریافت این سند، اموال متوفی به نام وراث منتقل می شود و آن ها می توانند از آن ها استفاده کنند.
تاریخچه مالیات بر ارث
نخستین قوانین مالیات بر ارث در ایران به سال ۱۳۱۶ برمی گردد. از آن زمان تاکنون، تغییرات زیادی در قوانین مربوط به مالیات بر ارث اعمال شده است. یکی از مهم ترین این تغییرات در سال ۱۳۹۵ رخ داد.
قوانین جدید مالیات بر ارث برای متوفیان بعد از این سال اعمال می شود و برای متوفیان قبل از این تاریخ، قوانین قدیم مبنای محاسبه مالیات است.
در قانون قدیم، معیار محاسبه مالیات بر اساس ارزش کل دارایی ها (ماترک) بود، اما در قانون جدید، هر نوع دارایی نرخ مالیات خاص خود را دارد.
نرخ مالیات بر ارث در قانون جدید
طبق قوانین جدید، نرخ مالیات بر ارث بر اساس نوع دارایی متفاوت است. در جدول زیر، نرخ مالیات برای برخی از دارایی های متوفی ذکر شده است:
- موجودی حساب های بانکی: ۳ درصد
- املاک مسکونی: ۵.۷ درصد
- املاک تجاری و مغازه ها: ۳ درصد
- سهام بورسی: ۵.۷ درصد
- اوراق مشارکت: ۳ درصد
- سایر اموال و دارایی ها: ۱۰ درصد
موارد معاف از مالیات بر ارث
برخی از دارایی ها و اموال از پرداخت مالیات بر ارث معاف هستند. مواردی که طبق قانون معاف هستند عبارت اند از:
- وجوه مربوط به بازنشستگی، وظیفه و دیه
- وجوه پرداختی از طرف بیمه ها یا کارفرما
- اموال وقفی
- بیمه های مختلف
- لوازم منزل متوفی
این موارد به دلیل اینکه جنبه حمایتی و ضروری دارند، از پرداخت مالیات معاف شده اند.
چه کسانی باید مالیات بر ارث را پرداخت کند؟
وارثان مسئول پرداخت مالیات بر ارث هستند. وقتی فردی فوت می کند، دارایی های او به وارثان منتقل می شود و اگر این دارایی ها از یک مقدار معین (که توسط قانون تعیین شده) بیشتر باشد، باید بخشی از آن به عنوان مالیات به دولت پرداخت شود.
نکته مهم این است که هر کدام از وارثان به نسبت سهم خود از ارث مسئول پرداخت مالیات هستند. این یعنی هر فردی که بخشی از دارایی ها را به ارث می برد، باید سهم خود از مالیات را نیز بپردازد.
موانع ارث بردن
در برخی موارد خاص، افراد ممکن است از ارث بردن محروم شوند. این موارد شامل:
- کفر: مطابق قوانین، فرد کافر نمی تواند از مسلمان ارث ببرد.
- قتل: اگر یکی از وراث به صورت عمدی مورث خود را به قتل برساند، از ارث محروم می شود.
- لعان: اگر مردی همسر خود را به زنا متهم کند و اثبات شود، فرزند و همسر از ارث محروم می شوند.
- زنازادگی: افرادی که از زنا متولد شده اند، از ارث محروم هستند.
مراحل پرداخت مالیات بر ارث
برای پرداخت مالیات بر ارث، وارثان باید مراحل مشخصی را طی کنند. این مراحل به صورت کلی شامل موارد زیر است:
- تعیین دارایی های متوفی: ابتدا باید لیستی از تمام دارایی های متوفی تهیه شود. این شامل املاک، خودروها، حساب های بانکی، و سایر اموال می شود.
- محاسبه ارزش دارایی ها: بعد از شناسایی دارایی ها، ارزش آن ها باید بر اساس قیمت روز محاسبه شود. برای این کار می توانید از مشاوران مالی یا کارشناسان رسمی دادگستری کمک بگیرید.
- محاسبه مالیات: پس از تعیین ارزش دارایی ها، مالیات بر اساس نرخ های تعیین شده توسط قانون محاسبه می شود.
- پرداخت مالیات: در نهایت، وارثان موظف به پرداخت مالیات به اداره مالیات هستند. اگر مالیات پرداخت نشود، وارثان نمی توانند دارایی های متوفی را به نام خود منتقل کنند.
چه زمان نیاز به وکیل است؟
پس از فوت فرد، تقسیم اموال معمولاً بر اساس وصیت نامه ای که قبل از مرگ تنظیم شده انجام می شود. اما گاهی افراد عادی از جزئیات قوانین ارث مطلع نیستند و ممکن است از میزان دقیق سهم الارث خود خبر نداشته باشند.
اگر فرد متوفی وصیت نامه ای تنظیم نکرده باشد، این مسئله می تواند پیچیده تر شود. در اینجا، نقش وکیل ارث بسیار مهم است.
یک وکیل با تجربه در زمینه ارث و حقوق خانواده، با آشنایی کامل با قوانین ارث و مقررات حقوقی می تواند به وراث کمک کند تا از حقوق خود دفاع کنند و از تضییع آن ها جلوگیری شود.
وکیل ارث با بررسی وصیت نامه، به اجرای صحیح آن و پرداخت بدهی های باقی مانده از متوفی اقدام می کند. پس از پرداخت بدهی ها، وکیل اموال باقی مانده را طبق قانون و با رعایت سهم الارث وراث، میان آن ها تقسیم می کند.
کلام پایانی
مالیات بر ارث یکی از مهم ترین مسائل پس از فوت یک فرد است که وراث باید به آن توجه ویژه داشته باشند.
آشنایی با قوانین مالیات بر ارث و نرخ های مربوط به هر نوع دارایی می تواند از مشکلات و تاخیرهای احتمالی جلوگیری کند.
کمک گرفتن از وکیل ارث در این فرآیند، باعث می شود تا حقوق وارثان به طور کامل حفظ شود و آن ها با اطمینان خاطر مراحل اداری را طی کنند.
وراث باید به یاد داشته باشند که پیش از هرگونه اقدام برای فروش یا انتقال اموال، باید مالیات بر ارث را پرداخت کرده و مفاصا حساب دریافت کنند.
نگین
تاریخ : 20 - اکتبر - 2024سلام مالیات بر ارث داره روز به روز میره بالا و خیلی زیاد شده.
کارشناس روابط عمومی
تاریخ : 20 - اکتبر - 2024سلام نگین عزیز ممنون که تجربه شخصی خودتون رو با ما درمیان گذاشتید.