با آنکه نرخ ارز مدتی است ثابت و سیر نزولی را می پیماید اما برخلاف این سیاست، قیمت ها به دلیل نبود نظارت در بازار همچنان صعودی است به طوری که مردم آثار کاهش نرخ ارز را در سفره خود نمی بینند.
بازار؛ اسدالله خسروی: نرخ ارز در حالی کاهشی شده و مدتی است زیر ۵۰ هزار تومان ثابت مانده است که مردم اثرات این کاهش قیمت را در معیشت خود حس نمی کنند، زیرا قیمت خیلی از کالاهای اساسی برخلاف افت دلار در بازار افزایش یافته است. مرغ بالای ۱۰۰ هزار، گوشت کیلویی حدود نیم میلیون تومانی، تن ماهی ۸۰ هزار تومان، بطری شیر ۳۴ هزار تومان، نوشابه ۲۵ هزار تومانی، پنیر کیلویی ۳۰۰ هزار و افزایش شدید هزینه خدمات در کنار سیر صعودی وسایل و لوازم خانگی، قطعات خودرو و …نمونه ای از رشد قیمت ها است در شرایطی که نرخ ارز شرایط آرام و بازار بی تنشی را سپری می کند. حالا سئوال خیلی ها از مسئوالان این است؛ چرا بازار به حال خود رها شده و در زمانی که یک سنت به نرخ ارز افزوده می شود، قیمت ها فورانی در بازار افزایش می یابد اما اکنون که نرخ ارز کاهشی است تغییری در بهای کالاها آنگونه که متناسب با افت نرخ ارز باید کاهشی شود، اتفاق نیفتاده و چه بسا افزایشی نیز شده است؟
ارز نیمایی ارزانی که سهم تک تک افراد جامعه است برای واردات کالاهای اساسی یا تامین مواد اولیه کارخانه ها به تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی اختصاص می یابد ولی ماحصل آن که بایستی کالا با قیمتی ارزانتر به دست مردم برسد، همچنان با نرخ ارز آزاد تهیه می شود
دلار پایین آمد، قیمتها بالارفت!
از طرفی ارز نیمایی ارزانی که سهم تک تک افراد جامعه است برای واردات کالاهای اساسی یا تامین مواد اولیه کارخانه ها به تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی اختصاص می یابد ولی ماحصل آن که بایستی کالا با قیمتی ارزانتر به دست مردم برسد، همچنان با نرخ ارز آزاد باید تهیه شود؟. در چنین شرایطی نقش نهادهای کنترل کننده و نظارتی در بازار چیست و چرا اقدام قابل توجهی در برخورد با واردکنندگانی که ارز ارزان می گیرند و کالاهای وارداتی را با نرخ ارزآزاد به فروش می رسانند، همچنین گرانفروشان بخصوص برخی برندهای صنایع تولیدی صورت نمی گیرد، به طوری که اکنون خیلی ها در پی گرانی شیر و مواد لبنی از سر ناچاری این کالای مغذی و مهم سلامت محور را از سفره های خود کم و یا حذف کرده اند.
به هر حال اگر نرخ ارز ثابت است چرا قیمتها در بازار بی ثبات بوده و مردم هر روز شاهد رشد قیمتها هستند؟ افزایش قیمتی که نشان می دهد تخصیص ارز نیمایی جز برای منافع واردکنندگان و فعالان اقتصادی اثر خاصی در زندگی مردم ندارد و افت نرخ ارز نیز به دلیل بی تاثیر آن در کاهش نرخ کالاها در بازار، دلخوش کننده نیست، آنطور که اخیرا رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مسئولان دولتی را زیر سئوال برده که چرا ارز ارزان در اختیار واردکنندگان قرار می گیرد اما در بازار مردم باید شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی با نرخ دلار آزاد باشند.
جالب است که چرا نمایندگان مجلس مدتهاست نسبت به گرانی ها بی توجه اند اما اکنون طرفدار مردم شده اند در حالی که کمر کم درآمدها بخصوص قشر متوسط جامعه زیر باز گرانی ها خم شده است
بی تاثیر کاهش نرخ ارز بر افت قیمت کالاها در بازار
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره بی تاثیری کاهش نرخ ارز در افت قیمتها و ورود برخی نمایندگان مجلس به این قضیه، اظهارداشت: تعجب من از برخی نمایندگان این است که چرا پس از ماهها حالا به فکر مردم افتاده اند و از وضعیت معیشت مردم به دلیل ناکارآمدی های مدیریتی دولت دفاع می کنند. آیا آنها طی چند ماه گذشته واقعا خریدی در بازار انجام نداده و یا از وضعیت قیمتها که روز به روز در حال افزایش است، بی خبرند!؟ البته بنده به جرات می گویم؛ نمایندگان مجلس اولین افرادی هستند که با آگاهی کامل و اطلاعات دقیق، به درستی می دانند که علت گرانی ها چیست و چرا نظارتی در بازار صورت نمی گیرد، اما خیلی به این مسئله ورود نمی کنند.
وی با بیان اینکه همه می دانند که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تورم افزایش و قیمت ها بشدت در بازار بالار فته است، گفت: جالب است که چرا نمایندگان مجلس طی این مدت نسبت به این موضوع بی توجه بوده اند و اکنون طرفدار مردم شده اند در حالی که کمر کم درآمدها بخصوص قشر متوسط جامعه زیر باز گرانی ها خم شده است. البته دولت قبل از اجرای حذف ارز ترجیحی اعلام کرد که با اجرای این طرح تورم آنچنانی رخ نمی دهد و کالایی متاثر از این اقدام گران نمی شود اما اینگونه نشد به طوری که الان هزینه های زندگی به دلیل رشد تورم و کم ارزش شدن پول به گونه ای است که اغلب مردم دو شیفته کار می کنند باز هم نمی توانند رفاه نسبی را داشته باشند.
سئوال اینجاست وقتی بخش عمده ارز ارزان نیمایی به واردات کالا های اساسی و بخش تولید برای وردکردن مواد اولیه تعلق می گیرد، چرا باید قیمتها به این شکل افزایش یابد و مردم برای تهیه نیازهای خود با کالاهایی با با نرخ ارز آزاد در بازار مواجه شوند؟
۱۰ درصد از کل حجم ارز در بازار آزاد معامله می شود
بغزیان به رشد نرخ ارز بدنبال حذف ارز ترجیحی در کشور اشاره کرد و افزود: این قضیه بازار را به هم ریخت و قیمت دلار را تا مرز ۶۰ هزار تومان افزایش داد، ارزی که متقاضیان آن در بازار آزاد، فقط ۱۰ درصد هستند در حالی که ۹۰ درصد از حجم ارز موجود در بازارهای رسمی به تجار، بازرگانان، بخش تولید و بنگاههای اقتصادی اختصاص می یابد، حال سئوال اینجاست وقتی بخش عمده ارز ارزان نیمایی به واردات کالا های اساسی و بخش تولید برای وردکردن مواد اولیه تعلق می گیرد، چرا باید قیمتها به این شکل افزایش یابد و مردم برای تهیه نیازهای خود با کالاهایی با با نرخ ارز آزاد در بازار مواجه شوند؟.
این کارشناس اقتصادی علت آشفتگی بازار و رشد قیمت ها را علاوه بر ناهماهنگی بین دستگاهها و سازمانهای دولتی در مدیریت درست بازار، نبود نظارت دقیق بر قیمتها عنوان کرد و اظهارداشت: بانک مرکزی در تامین نرخ ارز کارنامه قابل قبولی دارد اما پس از آن به دلیل نبود نظارت بر چگونگی مصرف و رصد ارزهایی که به بخش تولید و تجارت اختصاص می یابد آنگونه که کالاها در بازار با قیمت مناسب به دست مردم برسد متاسفانه کنترل دقیقی صورت نمی گیرد، در چنین شرایطی فقط تخصیص ارز به تنهایی کاری را به پیش نمی برد چرا که بانک مرکزی فقط توانسته است نیازهای ازی را تامین و مانع از جهش رشد نرخ ارز در بازار شود. این در حالی است که اکنون گوش بازار به کاهش نرخ ارز بدهکار نیست و قیمتها برخلاف کاهش نرخ ارز همچنان افزایشی است.
فرزین در مدیریت نرخ ارز و ثبات بخشی بازار به خوبی کار می کند و عملکردی مثبتی دارد اما نسبت به تبعات تخصیص ارز به گونه ای که افزایش قیمتی در بازار رخ ندهد، تنهاست، در این میان جای تعجب است که چرا هماهنگی های بین دستگاهی برای ساماندهی وضعیت قیمت ها در بازار به چشم نمی خورد
عملکرد مثبت بانک مرکزی در تثبیت نرخ ارز!
وی افزود: فرزین در مدیریت نرخ ارز و ثبات بخشی بازار به خوبی کار می کند و عملکردی مثبتی دارد اما نسبت به تبعات تخصیص ارز به گونه ای که افزایش قیمتی در بازار رخ ندهد، تنهاست، در این میان جای بس تعجب است که چرا همکاری و هماهنگی های بین دستگاهی برای ساماندهی وضعیت قیمت ها در بازار به چشم نمی خورد. نمونه آن کاهش قیمت خودرو است که همه می دانند وضعیت به چه شکلی است، به طور مثال، قیمت خودرو کاهش یافته است اما نرخ قطعات یدکی در بازار بشدت در حال افزایش است و کسی هم پاسخگو نیست، این مسئله در بخش لبنیات هم صدق می کند چرا که تولید کنندگان شیر برای تهیه نهادهای دامی ارز ارزان می گیرند اما قیمت شیر و فرآوردهای لبنی همچنان بالا و در حال افزایش است.
بنا به این گزاش، محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز اخیرا با حمله به سیاست های دولت در خصوص وضعیت بازار ارز گفت؛ “باید پرسید که با توجه به اینکه چند ماه از زمان استفاده دولت از سیاست نرخ ارز ترجیحی دوم که هیچ تفاوتی با نرخ ارز ترجیحی دولت قبل ندارد، میگذرد، همچنین با توجه به اینکه تمامی کالاهای اساسی با نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته می شود پس چرا باید مرغ کیلویی ۱۱۰ هزار تومان و گوشت کیلوی ۴۰۰ هزار تومانی باشد؟ تاکید وی به مسئولان این است که باید تغییراتی در سیاستهای ارزی به نفع مردم و کشور اتخاذ شود”.
اظهارات دیر هنگام پور ابراهیمی در خصوص آشفتگی بازار ارز و تبعات تخصیص ارز نیمایی به کالاهای اساسی آنگونه که اثری بر کاهش قیمت ها در بازار نگذاشته در حالی مطرح است که با تثبیت نرخ ارز و افت قیمت آن اما کالاها در بازار همچنان گران و گرانتر می شوند و جامعه نیز هیچ سودی از تخصیص ارز ارزان که به واردکنندگان و بخش تولید اختصاص می یابد تا کالاها با قیمت مناسب به دست مردم برسد نبرده است.
- نویسنده: تحلیل بازار