عوامل و متغیرهایی همچون جنگ روسیه و اوکراین و همچنین جنگ در غزه، سرنوشت و آینده‌ی حوزه‌ی اقتصاد جهانی را در هاله‌ای از ابهام و گمانه‌زنی فرو برده است. در این گزارش به نوسانات بازارهای جهانی پیرامون انرژی و طلا و دلار خواهیم پرداخت.
سال۲۰۲۳، سالی آمیخته با سردرگمی‌های متعدد برای اقتصاد جهان بود و گزارش‌های منتشر شده از منابع مختلف، اقتصاد جهانی در سال۲۰۲۴ را همانند سال۲۰۲۳ ارزیابی کرده و بنابر این تحلیل‌ها، بهتر از پیش‌بینی‌ها خواهد بود. بر این اساس اطمینان از پایان سیاستهای انقباضی در کنار عملکرد دلگرم‌کننده اقتصادهای بزرگ این چشم‌انداز را به‌وجود آورده که اقتصاد جهان از مرحله سخت عبور کرده و در حال ورود به دوره‌ای امیدبخش است. برآوردها حاکی از آن است که رشد اقتصاد جهان در سال۲۰۲۴ به ۲.۶درصد می‌رسد که از برآورد ۲.۱درصدی قبل بالاتر است. در این آستانه سال ۲۰۲۴ نگاهی به بازارهای مالی و بازار انرژی در سال ۲۰۲۳ داریم.
بازار نفت
با نظر به نوسانات قیمت شاخص‌ها، نفت برنت ۱۰ درصد و نفت(WTI) نیز به میزان ۷ درصد در سال گذشته رشد داشتند که ناشی از نگرانی‌های عرضه پس از شروع بوده است. در همین راستا، نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۱۲ سنت یا ۰.۱۷ درصد کاهش، به ۷۱.۶۵ دلار در هر بشکه رسید و قیمت نفت برنت در روز جمعه، آخرین روز معاملاتی سال، به ۷۷.۰۴ دلار در هر بشکه رسید که ۱۱ سنت یا ۰.۱۴ درصد کاهش یافت. هر دو قرارداد در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۰ درصد کاهش را تجربه کردند تا سال را در پایین‌ترین سطح پایانی سال خود از سال ۲۰۲۰، به اتمام برسانند. پیش‌بینی می‌شود که میانگین قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۴، به ۸۲.۵۶ دلار برسد که کمتر از اجماع ۸۴.۴۳ دلاری ماه نوامبر است.
با نگاهی به اقدامات اوپک، می‌توان مشاهده کرد که این سازمان با کاهش تقاضا برای نفت خام خود در نیمه‌ی اول سال ۲۰۲۴ مواجه است و این وضعیت در شرایطی اتفاق می‌افتد که سهم اوپک از بازار جهانی به پایین‌ترین سطح از زمان خروج آنگولا از گروه کاهش و حتی از دوران همه‌گیری رسیده است. در عین حال، تنش‌های پی‌درپی در خاورمیانه، نگرانی‌هایی در مورد اختلالات احتمالی عرضه در چند ماه پایانی سال ۲۰۲۳ برانگیخت که البته انتظار می‌رود. این اختلالات تا سال ۲۰۲۴ ادامه یابد. ناگفته نماند که با بروز حملاتی از جانب اسرائیل به جنوب غزه، تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه در آخرین روز سال ۲۰۲۳ تشدید شد که به نوبه‌ی خود قیمت‌ها را افزایش داد.
همچنین متوسط قیمت نفت ایران نیز در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۳ به ازای هر بشکه ۸۳.۳۱ دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۲ کاهش ۱۹.۷۸ دلاری را نشان می‌دهد. گفتنی است، متوسط قیمت نفت ایران در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۲ به ازای هر بشکه ۱۰۳.۰۹ دلار بوده است.
بازار فولاد
قیمت بسیاری از کالاهای پایه در سال ۲۰۲۴ کاهش مییابد، اما اغلب فلزات گران‌‌‌تر خواهند شد. قیمت فولاد نیز رشد خواهد کرد، اما کماکان ۳۶درصد پایینتر از اوج خود در سال ۲۰۲۱ می‌‌‌ماند. آنچه مشخص است تغییر چشم انداز پیرامون بازارهای فولاد است که در سال ۲۰۲۴ تغییر خواهد کرد.
تقاضای بین‌المللی برای فولاد در سال ۲۰۲۳ به یک میلیون و ۸۲۲ هزار تن رسیده است که در مقایسه با سال قبل ۲.۳ درصد رشد داشته است. گزارش انجمن جهانی فولاد نیز تأیید کرده است که تقاضای جهانی برای فولاد در سال ۲۰۲۴ به یک میلیون و ۸۵۴ هزار تن افزایش خواهد یافت که ۱.۷ درصدرشد نسبت به سال ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد.
بازار طلا
تحلیلگران بر این باورند که طلا طی پنج سال آینده به ۲۴۰۰ دلار در هر اونس خواهد رسید؛ این در حالی است که کشورهایی مانند روسیه به دنبال کنار گذاشتن دلار آمریکا هستند. با افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی در سراسر جهان، بانک‌های مرکزی طلای بیشتری خریداری می‌کنند. بانک مرکزی در سال ۲۰۲۲ بالاترین میزان خرید طلا را از سال ۱۹۵۰ ثبت کرد، چرا که بانک‌های مرکزی ۱۱۳۶ تن خرید کردند. البته این رکورد به دنبال دوازده سال خرید خالص طلا توسط بانک مرکزی صورت گرفت.
طلا با حفظ چشم انداز مثبت خود پس از اینکه در اوایل ماه دسامبر به قیمت ۲۱۴۸ دلار رسید، جایگاه خود را بالاتر از سطح حمایت بلندمدت ۲۰۵۰ دلاری ثبیت کرد.ذدر حال حاضر بازارها انتظار کاهش ۱۵۰ واحدی نرخ بهره را دارند، که همین امر به آتش شایعات مبنی بر صعودی بودن سال ۲۰۲۴ برای طلا دامن میزند.
به دلیل افزایش ریسک های ژئوپلیتیکی، قیمت طلا در سال ۲۰۲۳ همچنان رو به رشد باقی ماند و ادامه تنش ها در اوکراین و غزه می تواند سوخت این حرکت رو به رشد قیمت طلا را تأمین کند.
ارزش دلار
دلار تا سال ۲۰۲۴ کاهشی در حدود ۴۰ درصد ارزش یورو خواهد داشت. انتظار می‌رود که دلار آمریکا تا سال ۲۰۲۴ به دو دلار در هر یورو و ۷۵ ین به ازای هر دلار برسد. این در حالی است که برخی تحلیلگران انتظار دارند یورو تا سال ۲۰۲۲ به ۲۸/۱ دلار برسد. محاسبات انجام شده، خبر از کاهش ۹ درصدی دلار در سال گذشته دارد؛ این کاهش نرخ ممکن است منجر به فروش سهام و افزایش قیمت کالاها شود.
بازار گاز
قیمت گاز طبیعی بار دیگر در حال افزایش است، زیرا اسرائیل حمله دوم به غزه را تأیید کرده و به تنش ها در خاورمیانه می افزاید. اکنون و با پایان گرفتن سال ۲۰۲۳، گاز طبیعی ۳.۶۴ دلار به ازای هر MMBtu معامله می شود. قیمت گاز طبیعی اروپا به حدود ۵۰ یورو در هر مگاوات ساعت افزایش یافته است، زیرا معامله گران به دقت تنش های خاورمیانه را زیر نظر دارند و به دلیل درگیری های احتمالی در منطقه، ریسک را افزایش می دهند. اما علیرغم کاهش اخیر دما، ذخایر گاز اتحادیه اروپا تقریباً ۹۹ درصد پر است.
- نویسنده: گسترش نیوز
