ایران با وجود شرایط تحریم، توانسته است تا حدودی، مشتریان سابق خود را با اعمال تخفیف های ویژه، حفظ کند.
تجارت نفت ایران، یکی از مهم ترین اقداماتی است که چرخه اقتصاد را فعال و پویا نگه داشته و توانسته است تاکنون، باوجود شرایط تحریم، صادرات خود را حفظ کند. افزایش تولید و حفظ مشتریان قدیمی که چین هم یکی از همین کشورهاست، نتیجه اعمال تخفیف های خوب به مشتریان خوش حساب ایران بوده است.
فروشندگان ایرانی اخیرا به خریداران چینی از کاهش تخفیف‌ها اطلاع دادند و این موضوع کام خریداران چینی را تلخ کرده است. میزان کاهش تخفیف‌های ایران به گفته رویترز تنها به حدود ۴دلار در هر بشکه رسیده، اما برخی خریداران در چین این قیمت‌های بالاتر را پذیرفته‌اند.
معامله‌گران گفتند که تخفیف‌ها ممکن است بیشتر کاهش یابد، زیرا آخرین پیشنهاد شنیده‌شده ۴دلار بوده و این در حالی است که میانگین تخفیف سال‌گذشته برای نفت سبک ایران حدود ۱۳دلار بود.
یکی از خریداران مستقر در شاندونگ گفت: «خریداران همچنان در تلاش برای یافتن راه‌حل هستند زیرا قیمت‌های جدید بسیار بالا هستند، اما از آنجاکه آنها انتخاب‌های محدودی دارند و طرف ایرانی بسیار سرسخت است، فضا برای مذاکرات قیمت محدود و به نفع خریداران چینی نیست.»
پالایشگاه‌های مستقل چین از زمان اولین خرید نفت ایران در اواخر سال۲۰۱۹ به مشتریان اصلی تهران تبدیل شده‌اند. آنها جایگزین پالایشگاه‌های دولتی شده‌اند که به دلیل نگرانی در مورد نقض تحریم‌های آمریکا، معامله با ایران را متوقف کردند. منابع تجاری می‌گویند پالایشگاه‌های مستقل حدود ۹۰درصد از کل صادرات نفت ایران را خریداری می‌کنند. در میان کشمکش‌ها بر سر قیمت‌ها، کل صادرات ایران و واردات چین از ایران کاهش یافته‌است.
ردیاب Vortexa Analytics تخمین می‌زند که چین در ماه گذشته حدود یک‌میلیون و ۱۸۰هزار بشکه در روز نفت ایران را وارد کرد که از یک‌میلیون و ۲۲۰هزار بشکه در روز در نوامبر و از رکورد یک‌میلیون و ۵۳۰هزار بشکه‌در روز در ماه اکتبر کمتر بود. عمده صادرات نفت‌خام ایران از طریق دریا صورت می‌گیرد و یکی دیگر از ردیاب‌ها، Kpler، آن را یک‌میلیون و ۲۳۰هزار بشکه در روز برای دسامبر تخمین می‌زند که از یک‌میلیون و ۵۲۰هزار بشکه در روز در نوامبر کمتر بوده‌است. کپلر می‌گوید؛ ذخیره‌سازی نفت در نفتکش‌ها در آب‌های ایران و آب‌های مجاور با حدود ۲میلیون بشکه افزایش به ۱۵میلیون و ۵۰۰هزار بشکه در هفته گذشته رسیده است.
طبق آمار مؤسسات خارجی، درآمد حاصل از صادرات نفت ایران به چین بعد از امضای سند همکاری ۲۵ ساله و احیای روابط ۲ کشور، ۳۰ میلیارد دلار افزایش داشته و نسبت به سال ۲۰۲۰ ، حدود ۱۰ برابر شده است.
آمار موسسات ردیابی نفتکش‌ها نیز نشان می‌دهد که دولت چین پس از خروج ترامپ از برجام دیگر حاضر نشد که با دولت ایران همکاری کرده و ریسک تجارت نفتی با ایران را همانند دوره اول تحریم‌ها بپذیرد و هر چند چین همچنان تنها مسیر تنفس نفتی ایران باقی ماند اما با کاهش سطح همکاری‌ها، ایران درآمدی معادل ۱۴ میلیارد دلار را از دست داد.
طبق گزارش اکونومیست، از ۱۰۲ نفتکش فوق‌العاده بزرگی که نفت ایران را در سال ۲۰۲۳ به چین حمل کرده‌اند، ۴۲ نفتکش تازه به ناوگان ایران اضافه شده‌اند و ۲۷ نفتکش هیچ‌گونه سابقه حمل نفت خام را نداشته‌اند که این موضوع شبکه قاچاق نفت ایران را پیچیده کرده و امکان تحریم‌پذیر را کاهش داده است.
- نویسنده: گسترش نیوز
