مهمترین ظرفیت های تجاری ایران در مقطع کنونی اوراسیا و کریدورهای تجاری متصل به چین هستند که می‌توانند از مسیر منطقه آزاد انزلی به سمت اروپا و کشورهای غرب آسیا منتقل شوند.
به گزارش بازار، اقتصاد ایران در مقطع کنونی که زیر فشارهای حداکثری تحریم‌ها قرار گرفته‌است در چنین شرایطی نیازمند راهبردهای منطقه با تمرکز بر مزیت‌هاست. یکی از اقداماتی که ایران در سالهای اخیر روی آن تمرکز کرده پیوستن به سازمانهای منطقه همچون است، اما هنوز نتوانسته ظرفیت این بخش را فعال کند که بخشی از این مسأله ناشی از ضعف زیرساخت‌ها و بخشی نیز تحت تأثیر قوانین و مقررات دست و پاگیر است.
در سالهای اخیر که روسیه درگیر جنگ اوکراین بود این کشور به همکاری با کشورهای منطقه متمایل شد و از آنجایی که روابط نزدیکی با ایران دارد تصور بر توسعه تجارت ایران با این کشور و سایر کشورهای منطقه شود.
هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه، در گفتگو با خبرنگار بازار درباره ظرفیت صادراتی ایران به این کشور گفت: با وجود همکاری دیرینه‌ای که بین دو کشور وجود دارد اما صادرات کالاهای ایرانی به روسیه کم است در حالی که ظرفیت‌های صادراتی ایران بسیار بالاتر است. به همین دلیل باید تدابیری برای توسعه صادرات و رفع موانع پیش روی صادرکنندگان اتخاذ شود.
تیزهوش تابان با تاکید بر اینکه بازار اوراسیا و روسیه جزو اولویت‌های صادراتی کشور باید باشد گفت: به طور قطع توسعه زیرساخت‌های تجاری و لجستیکی گیلان به ویژه منطقه آزاد انزلی در تسهیل صادرات موثر هستند. از طرف دیگر برگزاری رویدادهای تجاری و نمایشگاه‌های اختصاصی با هماهنگی تشکل‌های اقتصادی بین ایران و روسیه میتواند به شناسایی نیازهای طرفین و حرکت به سمت توسعه صادرات کمک کند.
امکان جابه‌جایی ۱۵ میلیون تن کالا
مدیرعامل منطقه آزاد انزلی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به نقش مناطق آزاد کشور در دورزده تحریم‌ها گفت: در حال حاضر حضور شرکتهای ایران در بازارهای خارجی از مهمترین اولویت‌هاست. به همین دلیل رویکرد ما تمرکز به تحقق آن از طریق جذب سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌ها است. به طور قطع اتمام پروژههای که نیمه کار مانده‌اند یا اجرای برنامه‌های که کمک به توسعه متوازن منطقه و کشور می کند اولویت است. به طور کلی می توان گفت در حال حاضر نخستین قدم ما در منطقه آزاد انزلی باز کردن گره‌های است که به دلیل بی ثباتی ایجاد شده و سرمایه گذارانی که نتوانسته‌اند پروژههای خود را به آنان برسانند دومین گام توسعه لجستیک منطقه است.
مصطفی طاعتی مقدم تاکید کرد تاکنون حدود ۶۳ هزار تن کالا از مسیر ریل جابه‌جا شده و بعد از مذاکراتی که با وزیر راه داشتیم موضوع ساخت ایستگاه راه‌آهن دنبال شده که حدود ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد و سازمان برنامه و بودجه قول داده در زمینه تامین اعتبار به صورت اسنادی یه شرکت ساخت کمک کند
مصطفی طاعتی مقدم تاکید کرد: کریدور حمل کالا از کریدور چین قزاقستان به کاسپین قبلا فعال بود و چین یک سوبسیدی ارائه می کرد که حدود ۲۰۰ دلار هزینه هر کانتینر را کاهش می‌دهد که متاسفانه بعد این سوبسید حذف شد با این حال ما همچنان توانسته‌ایم این کریدور را زنده نگهداریم از طرف دیگر ترانزیت محصولات پتروشیمی ترکمنستان به کشورهای غربی فعال شده‌است. همچنین با تکمیل پروژه راه آهن موضوع انتقال کالای کانتینری روسیه به هند که حجم آن حدود ۷۰ هزار کانتینر است از این مسیر میتواند فعال شود.»
وی افزود: تاکنون حدود ۶۳ هزار تن کالا از مسیر ریل جابه‌جا شده و بعد از مذاکراتی که با وزیر راه داشتیم موضوع ساخت ایستگاه راه‌آهن دنبال شده که حدود ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد و سازمان برنامه و بودجه قول داده در زمینه تامین اعتبار به صورت اسنادی یه شرکت ساخت کمک کند.
روسیه اعلام کرده که حدود ۳۰ میلیون تن کالا میتواند از مسیر ایران جابه‌جا کند. هم اکنون زیر یک میلیون تن کالا از این مسیر ترانزیت می‌شود حالا اگر حدود ۱۵ میلیون تن کالا از این مسیر جابه‌جا شود میتواند منطقه را متحول کند. در مقطع کنونی بندر آزاد انزلی ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۱ میلیون تن کالا دارد که با تعریف چند پست اسکله امکان افزایش ظرفیت تا ۱۵ میلیون تن کالا وجود دارد
مدیرعامل منطقه آزاد انزلی گفت: روسیه اعلام کرده که حدود ۳۰ میلیون تن کالا میتواند از مسیر ایران جابه‌جا کند. هم اکنون زیر یک میلیون تن کالا از این مسیر ترانزیت می‌شود حالا اگر حدود ۱۵ میلیون تن کالا از این مسیر جابه‌جا شود میتواند منطقه را متحول کند. در مقطع کنونی بندر آزاد انزلی ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۱ میلیون تن کالا دارد که با تعریف چند پست اسکله امکان افزایش ظرفیت تا ۱۵ میلیون تن کالا وجود دارد.
طاعتی مقدم تاکید کرد: بندر کاسپین آخرین بندری خواهد بود که در دریای خزر از حیض انتفاع خارج خواهد شد. این بندر ظرفیت جابه‌جایی ۱۱ هزار تن کالا دارد اما هنوز از این ظرفیت بهره‌برداری نشده‌است.
وی در راستای تقویت ظرفیت سرمایه گذاری تصریح کرد: یک صندوق برای تامین مالی سرمایه‌گذاران باید در نظر گرفته شود که میتواند برای توسعه اقتصاد دیجیتال در نظر گرفته شود. به طور کلی در شرایط کنونی ظرفیت‌های منطقه آزاد انزلی برای جذب سرمایه‌گذار در تولیدات صنعتی و گردشگری را نباید نادیده گرفت. در راستای تحقق این موضوع باید به تکمیل کریدورها توجه کرد.
وی افزود: نیمه کاره ماندن تصمیمات به دلیل بی ثباتی مدیریتی از مهمترین معضلات منطقه آزاد انزلی است. البته بی ثباتی مدیریتی در تمام مناطق کشور وجود دارد. بنابراین برای اینکه بتوانیم سرمایه‌گذار جذب کنیم باید ثبات و یکپارچگی مدیریتی ایجاد شود، برای نمونه سرمایه‌گذار باید بداند که با منطقه آزاد مواجه است یا مدیریت شرکت شهرکهای صنعتی.
براساس این گزارش می‌توان ادعا کرد که گرچه در سالهای اخیر ایران تاکید ویژه ای بر فعالسازی کریدور شمال جنوب و تقویت تجارت با کشورهای همسایه شمالی همچون روسیه داشته‌است اما در عمل ضعف زیرساخت‌های بندری و نبود اراده کافی برای فعالسازی تجارت از مناطق شمالی کشور باعث شده تا این ظرفیت مغفول بماند. هرچند مدیرعامل منطقه آزاد انزلی تاکید ویژه ای بر ظرفیت‌های بندری و ریلی برای حرکت در مسیر توسعه تجارت دارد.
- نویسنده: تحلیل بازار
