با شروع رسمی فصل تابستان و افزایش شدید دمای هوا در مناطق مختلف کشور، بار دیگر نگرانی‌ها درباره احتمال قطعی گسترده برق در شهرهای گوناگون بالا گرفته است. در حالی‌که این بحران سال‌هاست در فصل گرما تکرار می‌شود، امسال هم زمزمه‌هایی جدی از قطع برق نه‌تنها در مناطق مسکونی، بلکه در بخش‌های صنعتی کشور شنیده می‌شود. موضوعی که اگر به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است تبعات اقتصادی گسترده‌ای به‌ویژه در بازار مسکن به همراه داشته باشد.
گسترش نیوز: یکی از بخش‌هایی که بیش از دیگران از این قطعی‌های مکرر آسیب می‌بیند، صنایع مرتبط با ساختمان‌سازی است؛ به‌خصوص کارخانه‌هایی که در تولید مصالح اساسی همچون سیمان، گچ، فولاد و بتن فعالیت می‌کنند. طی روزهای گذشته، گزارش‌هایی درباره خاموشی و توقف تولید در برخی کارخانه‌های سیمان‌سازی منتشر شده که زنگ خطر را برای فعالان حوزه ساخت‌وساز به صدا درآورده است.
توقف موقت یا کاهش ظرفیت تولید، در کوتاه‌مدت منجر به کاهش عرضه در بازار مصالح ساختمانی شده و در بلندمدت می‌تواند قیمت‌ها را به شدت افزایش دهد.
سیمان یکی از ارکان بنیادین پروژه‌های ساختمانی است و کوچک‌ترین خلل در تأمین آن، می‌تواند پروژه‌های عمرانی را با تأخیر مواجه کرده و هزینه‌های جانبی را افزایش دهد. تجربه‌های سال‌های گذشته نشان داده‌اند که نوسانات در بازار سیمان، به سرعت به دیگر مصالح سرایت می‌کند و این مسأله در نهایت خود را در قیمت تمام‌شده واحدهای مسکونی نشان می‌دهد. متأسفانه بسیاری از پروژه‌های انبوه‌سازی به دلیل همین بحران‌های مقطعی دچار رکود شده‌اند.
در این میان، کارشناسان حوزه مسکن هشدار می‌دهند که ضعف در برنامه‌ریزی و نبود مدیریت مصرف انرژی، عامل اصلی بروز این بحران‌هاست. از یک‌سو نیروگاه‌های کشور به دلیل فشار بیش از حد و نبود تجهیزات مدرن با افت راندمان مواجه‌اند و از سوی دیگر، سیاست‌های حمایتی و اولویت‌بندی‌های مصرف برق چندان شفاف و مبتنی بر نیازهای حیاتی بخش تولید نیست. در چنین وضعیتی، اقتصاد مسکن که از پیش با چالش‌های متعددی مانند رکود تورمی مواجه بود، اکنون زیر ضربه کمبود برق قرار گرفته است.
از سوی دیگر، دولت باید توجه داشته باشد که قطعی برق در صنایع ساختمانی تنها یک بحران فنی نیست، بلکه تبعات اجتماعی نیز دارد. افزایش هزینه ساخت به معنی افزایش اجاره‌بها و قیمت خرید برای مردم است، به‌ویژه برای اقشاری که امید خود را به طرح‌هایی چون نهضت ملی مسکن دوخته‌اند. اگر زنجیره تأمین مصالح دچار اختلال شود، امکان اجرای به‌موقع و مقرون‌به‌صرفه این طرح‌ها از بین خواهد رفت و بحران مسکن وارد مرحله‌ای جدید و نگران‌کننده‌تر می‌شود.
بنابراین، ضروری است که مدیریت بحران برق در اولویت فوری دولت قرار گیرد. تخصیص برق پایدار به واحدهای صنعتی کلیدی، بازنگری در الگوی مصرف شهری، ارتقاء ظرفیت تولید برق، و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند از گسترش این بحران جلوگیری کند. بازار مسکن، پیش از آنکه در آمارها دچار جهش قیمتی شود، در ذهن و زندگی روزمره مردم ناپایدار شده و دولت باید بداند که این بازار با جان میلیون‌ها خانواده گره خورده است.
گسترش نیوز در این راستا، گفتگویی با نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس انجام داده است که در ادامه می خوانید.
خاموشی کارخانجات؛ زنگ خطر برای بازار مسکن
رمضانعلی سنگدوینی در خصوص نگرانی های عمومی بابت قطعی برق در روزهای آینده گفت: هرگونه اختلال در تأمین انرژی کارخانه‌هایی که مستقیماً در چرخه تولید مصالح ساختمانی نقش دارند، می‌تواند تبعات سنگینی برای بخش مسکن و معیشت مردم به دنبال داشته باشد. صنعت ساختمان یکی از پیشران‌های کلیدی اشتغال در کشور است که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم، بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ حوزه شغلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این‌رو، بی‌توجهی به نیازهای حیاتی این صنعت، چیزی فراتر از یک چالش فنی است و در واقع، ضربه‌ای به اشتغال، معیشت و آرامش اجتماعی خواهد بود.
او ادامه داد: به‌ویژه در فصل گرما، که مصرف برق در اوج خود قرار دارد، تکرار قطع برق یا محدودیت در تأمین انرژی می‌تواند ضربه‌های جدی به کارخانه‌های تولید سیمان، فولاد، آجر و سایر مصالح اصلی ساختمان وارد کند. چنین اختلالاتی نه‌تنها روند ساخت‌وساز را کند می‌کند، بلکه در نهایت، خود را در قالب افزایش هزینه‌ها به خریداران و مستأجران تحمیل خواهد کرد. به گفته کارشناسان، افزایش قیمت مصالح ساختمانی ناشی از کمبود تولید یا توقف موقت کارخانه‌ها، می‌تواند قیمت تمام‌شده مسکن را تا دو برابر افزایش دهد.
سنگدوینی افزود: در این میان، مسئولیت وزارت نیرو بسیار کلیدی است. این وزارتخانه باید با مدیریت هوشمندانه بار مصرف و پیش‌بینی دقیق زمان‌های اوج مصرف، از وارد آمدن فشار به صنایع حساس جلوگیری کند. یکی از راهکارهای پیشنهادی این است که کارخانه‌های بزرگ، به‌ویژه در حوزه مصالح ساختمانی، شیفت‌بندی مناسبی داشته باشند تا بخشی از فعالیت‌های خود را در ساعات شب انجام دهند. این تدبیر ساده، علاوه بر تداوم تولید، باعث کاهش فشار روی شبکه برق در ساعات پیک خواهد شد.
گرانی مصالح، مسیر خانه‌دار شدن را دورتر می‌کند
وی درادامه به گسترش نیوز گفت: تقسیم عادلانه مصرف انرژی در طول شبانه‌روز می‌تواند موجب صرفه‌جویی گسترده‌ای در مصرف برق شود و از سوی دیگر، به پایداری تولید مصالح کمک کند. تخمین زده می‌شود که با چنین برنامه‌ریزی، تا ۵۰ درصد از برق مصرفی کارخانه‌ها می‌تواند به بخش‌های دیگر شبکه اختصاص یابد؛ موضوعی که به تداوم خدمت‌رسانی در سایر حوزه‌ها نیز کمک می‌کند.
نماینده مردم گرگان در مجلس اضافه کرد: در نهایت باید گفت، عدم مدیریت دقیق در تأمین انرژی صنایع ساختمانی، نه‌تنها بر رشد قیمت مسکن اثرگذار خواهد بود، بلکه اعتماد عمومی به پروژه‌های ساخت‌وساز از جمله نهضت ملی مسکن را نیز متزلزل خواهد کرد. وقتی مصالح گران می‌شوند، پروژه‌ها کندتر پیش می‌روند، اقشار ضعیف عقب‌تر می‌مانند و شکاف طبقاتی در حوزه مسکن عمیق‌تر می‌شود. بنابراین، مدیریت انرژی در حوزه تولید مصالح، مستقیماً با اقتصاد خانوار و ثبات اجتماعی پیوند دارد و نمی‌توان از کنار آن به‌سادگی گذشت.
در صورت تمایل به پیگیری اخبار روز حوزه انرژی کشور، سرویس انرژی پایگاه خبری گسترش نیوز را دنبال کنید.
سهیل مافی
- نویسنده: گسترش نیوز
