اکوایران: عربستان سعودی در میان کشورهای گروه ۲۰، دارای بیشترین یارانه اختصاص‌یافته به سوخت به ازای هر نفر از شهروندان است و قصد دارد به صورت مرحله به مرحله به چشم‌انداز حذف کامل این یارانه‌ها تا سال ۲۰۳۰ برسد.
به گزارش اکوایران، یارانه‌های اختصاص‌یافته عربستان سعودی به سوخت، طی دو سال گذشته با افزایش قابل توجهی روبه‌رو بوده است. گزارش صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد عربستان سعودی در میان کشورهای گروه ۲۰، دارای بیشترین یارانه اختصاص‌یافته به سوخت (سوخت‌های فسیلی شامل بنزین، گازوئیل و …) به ازای هر نفر از شهروندان است.
به نوشته بلومبرگ، طبق گزارش این صندوق، عربستان حدود هفت هزار دلار به ازای هر فرد به یارانه‌های آشکار و پنهان سوخت اختصاص داده که معادل ۲۷ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است.
دولت‌ها اصولا دو نوع یارانه به مردم پرداخت می‌کنند؛ یکی یارانه آشکار و دیگری یارانه پنهان. یارانه آشکار همان مبالغ نقدی و اعتباری است که ماهانه به حساب مردم واریز می‌شود و یارانه پنهان نیز یارانه‌ای است که دولت روی برخی کالاها می‌پردازد تا آن کالاها ارزان‌تر به دست مردم برسد؛ مانند یارانه بنزین، یارانه آب، برق، گاز و دارو.
به دنبال حمله روسیه به اوکراین، یارانه‌های سوخت‌های فسیلی در سراسر جهان به شدت افزایش یافت و در سال ۲۰۲۲ به عدد هفت تریلیون دلار (هفت هزار میلیارد دلار) رسید. دلیل افزایش این یارانه‌ها نیز تلاش دولت‌ها برای محافظت از مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها در مقابل افزایش قیمت حامل‌های انرژی بوده است.
طبق تخمین‌ها، کاهش یارانه‌های سوخت می‌تواند به پایین آمدن میزان دی‌اکسید کربن در اتمسفر و کاهش مرگ‌ومیرهای ناشی از آلودگی هوا کمک کند و درآمد دولت‌ها را افزایش دهد.
کارشناسان صندوق بین‌المللی پول معتقدند قیمت‌گذاری سوخت‌های فسیلی در بسیاری از کشورها نادرست است؛ قیمت‌هایی که به اندازه کافی مانع از زیان‌های زیست‌محیطی سوخت‌های فسیلی نمی‌شوند.
چین در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲٫۲ تریلیون دلار برای یارانه سوخت‌های فسیلی هزینه کرده که از این حیث در جایگاه نخست جهان قرار دارد. پس از چین، آمریکا و روسیه به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند. عربستان سعودی نیز به طور کلی ۲۵۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به یارانه سوخت‌های فسیلی اختصاص داد.
صندوق بین‌المللی پول از عربستان سعودی خواسته اقداماتی در راستای کاهش یارانه‌های دولتی انجام دهد؛ اما تاکید کرده که با شیوه‌های دیگری مانند کمک‌های مالی، خانواده‌های کم‌درآمد را یاری کند. یارانه‌های عربستان برای سوخت‌های فسیلی باعث شده این کشور یکی از ارزان‌ترن بنزین‌های جهان را داشته باشد.
در سال ۲۰۲۱، دولت عربستان برای حمایت از خانوارهای کم‌درآمد در برابر افزایش هزینه‌های زندگی، یک «سقف قیمت» برای بنزین تعیین کرد؛ یعنی چند ماه پیش از آنکه قیمت هر بشکه نفت به ۱۰۰ دلار افزایش پیدا کند.
صندوق بین‌المللی پول در سال گذشته میلادی اعلام کرده بود تلاش عربستان سعودی برای کاهش یارانه‌های سوخت به شکل اقدامات مرحله به مرحله ادامه دارد که باعث حذف کامل این یارانه‌ها تا سال ۲۰۳۰ خواهد شد.
طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول، ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی ۱۶۳ میلیارد دلار به یارانه‌های سوخت اختصاص داد که معادل ۲۷٫۲ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بوده است.
- نویسنده: اکوایران
