امروزه، راه‌های متعددی برای کسب سود از نوسانات قیمت رمزارزها وجود دارد که دیگر به خرید و فروش مستقیم خود کوین‌ها محدود نمی‌شود. این مسیرها را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: خرید مستقیم، که در آن شما مالک واقعی دارایی دیجیتال می‌شوید و سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، که در آن شما بدون در اختیار داشتن خود ارز، از نوسانات قیمت آن بهره‌مند می‌شوید.
هر یک از این روش‌ها، مزایا، معایب و پیامدهای خاص خود را از نظر مالکیت، امنیت، دسترسی و قوانین دارند. درک تفاوت‌های این دو رویکرد، به شما به عنوان یک سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا آگاهانه‌ترین تصمیم را بر اساس اهداف، سطح دانش فنی و میزان ریسک‌پذیری خود اتخاذ کنید. این مقاله به مقایسه جامع این دو روش می‌پردازد تا چشم‌انداز روشنی از گزینه‌های پیش روی شما ترسیم کند.
خرید مستقیم ارز دیجیتال؛ مالکیت واقعی، مسئولیت کامل
در روش خرید مستقیم، شما خودِ ارز دیجیتال (مانند بیت‌کوین، اتریوم یا تتر) را خریداری کرده و آن را در یک کیف پول دیجیتال که کلیدهای خصوصی آن در اختیار شماست، نگهداری می‌کنید. این روش، اصیل‌ترین شکل تعامل با دنیای کریپتو است.
۱. خرید از صرافی‌های متمرکز (CEX)
این رایج‌ترین، ساده‌ترین و محبوب‌ترین روش برای ورود به بازار است. در این شیوه، شما در یک صرافی آنلاین ثبت‌نام کرده، فرآیند احراز هویت (KYC) را طی می‌کنید، حساب خود را با پول رایج (مانند ریال) شارژ کرده و سپس اقدام به خرید ارز دیجیتال مورد نظر خود می‌نمایید. این روش که محبوب‌ترین شیوه برای خرید ارز دیجیتال از نوبیتکس و سایر پلتفرم‌های معتبر داخلی و خارجی است، مزایا و معایب مشخصی دارد.
مهم‌ترین مزیت‌های این روش شامل سهولت استفاده برای کاربران مبتدی، نقدشوندگی بالای این پلتفرم‌ها که امکان خرید و فروش سریع با قیمت منصفانه را فراهم می‌کند و تنوع گسترده دارایی‌های قابل معامله است. علاوه بر این، پس از خرید، شما این قابلیت را دارید که دارایی دیجیتال خود را به کیف پول شخصی منتقل کرده و کنترل و مالکیت کامل آن را در دست بگیرید.
با این حال، این روش معایبی نیز دارد. اصلی‌ترین عیب آن، ریسک امانتداری (Custodial Risk) است؛ یعنی تا زمانی که دارایی شما در کیف پول صرافی قرار دارد، شما به امنیت آن پلتفرم اعتماد کرده‌اید و در صورت وقوع هک یا ورشکستگی صرافی، ریسک از دست رفتن دارایی وجود دارد. همچنین، نیاز به احراز هویت برای پیروی از قوانین، ممکن است برای برخی افراد که به دنبال سطح بالایی از حریم خصوصی هستند، یک نقطه ضعف تلقی شود.
۲. معاملات شخص-به-شخص (P2P)
در این روش، افراد به صورت مستقیم با یکدیگر معامله می‌کنند. پلتفرم‌های P2P معمولاً به عنوان یک واسطه برای اتصال خریداران و فروشندگان و ارائه یک سیستم امانی (Escrow) برای افزایش امنیت عمل می‌کنند. این شیوه ممکن است به دلیل نیاز کمتر به احراز هویت، حریم خصوصی بیشتری را فراهم کند و امکان استفاده از روش‌های پرداخت متنوع‌تری را نیز در اختیار کاربران قرار دهد.
اما این مزایا به بهای پذیرش ریسک‌های به مراتب بالاتر به دست می‌آید. ریسک کلاهبرداری، حتی با وجود سیستم امانی، در این روش بسیار بالاتر از صرافی‌های متمرکز است. همچنین، نقدشوندگی در این بازارها کمتر بوده و یافتن طرف معامله برای حجم‌های بالا دشوارتر است و قیمت‌ها نیز ممکن است به اندازه صرافی‌های بزرگ، رقابتی و منصفانه نباشد.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم؛ تعامل با بازار بدون در اختیار داشتن کلیدها
در روش غیرمستقیم، شما به جای خرید خودِ ارز دیجیتال، ابزارهای مالی سنتی را خریداری می‌کنید که قیمت آنها به قیمت ارزهای دیجیتال وابسته است. این روش برای سرمایه‌گذارانی که با بازارهای مالی سنتی آشناتر هستند و نمی‌خواهند درگیر پیچیدگی‌های فنی نگهداری ارز دیجیتال شوند، جذاب است.
۱. صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETFs)
صندوق قابل معامله در بورس یا ETF ارز دیجیتال (مانند ETFهای اسپات بیت‌کوین که در آمریکا تایید شده‌اند)، نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که خودِ ارز دیجیتال را خریداری و نگهداری می‌کند. شما به عنوان سرمایه‌گذار، سهام این صندوق را از طریق یک کارگزاری بورس سنتی خریداری می‌کنید. این روش مزایای قابل توجهی مانند دسترسی آسان از طریق حساب‌های کارگزاری موجود، قانون‌مندی بالا تحت نظارت نهادهای مالی دولتی و عدم نیاز به نگرانی در مورد مدیریت کیف پول و کلیدهای خصوصی را ارائه می‌دهد.
اما این سهولت، معایب مهمی نیز دارد. شما مالک واقعی خودِ ارز دیجیتال نیستید و تنها سهام یک صندوق را در اختیار دارید؛ این یعنی نمی‌توانید از دارایی خود برای پرداخت، ارسال به دیگران یا شرکت در اکوسیستم دیفای استفاده کنید. علاوه بر این، صندوق‌های مذکور سالانه کارمزد مدیریت دریافت می‌کنند، ساعات معامله آنها محدود به ساعات کاری بازار بورس است و مهم‌تر از همه، دسترسی مستقیم به این ابزارهای مالی برای سرمایه‌گذاران داخل ایران فراهم نیست.
۲. سهام شرکت‌های مرتبط با کریپتو
روش دیگر، خرید سهام شرکت‌های سهامی عامی است که فعالیت آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم با بازار ارزهای دیجیتال گره خورده است. این شرکت‌ها می‌توانند شامل شرکت‌های ماینینگ، شرکت‌هایی که مقادیر زیادی بیت‌کوین در ترازنامه خود دارند، یا صرافی‌های سهامی عام باشند. مزیت این روش، فعالیت در یک بازار کاملاً قانون‌مند و دسترسی از طریق کارگزاران بین‌المللی است.
با این حال، این روش یک همبستگی ناقص با بازار کریپتو دارد. قیمت سهام این شرکت‌ها علاوه بر قیمت ارز دیجیتال، به عوامل دیگری مانند کیفیت مدیریت شرکت، هزینه‌های عملیاتی، رقابت در صنعت و شرایط کلی بازار سهام نیز بستگی دارد. بنابراین، رشد قیمت بیت‌کوین لزوماً به معنای رشد متناسب قیمت سهام یک شرکت ماینینگ نیست و شما علاوه بر ریسک بازار کریپتو، در معرض ریسک کسب‌وکار آن شرکت خاص نیز قرار دارید.
جدول مقایسه روش مستقیم در مقابل غیرمستقیم
| معیار | خرید مستقیم (از طریق صرافی) | سرمایه‌گذاری غیرمستقیم (ETF/سهام) |
| مالکیت واقعی دارایی | بله، شما مالک واقعی کوین‌ها هستید. | خیر، شما مالک سهام یک شرکت یا صندوق هستید. |
| مسئولیت امنیت | بر عهده کاربر (در صورت انتقال به کیف پول شخصی) | بر عهده مدیر صندوق یا شرکت (ریسک طرف مقابل) |
| قابلیت استفاده در اکوسیستم کریپتو | بله (پرداخت، دیفای، استیکینگ و…) | خیر |
| سهولت دسترسی (برای کاربر ایرانی) | بسیار بالا (از طریق صرافی‌های داخلی) | بسیار پایین یا غیرممکن |
| قانون‌مندی | تحت چارچوب‌های داخلی | تحت قوانین سخت‌گیرانه بازارهای مالی سنتی |
| ساعات معامله | ۲۴ ساعته، ۷ روز هفته | محدود به ساعات کاری بازار بورس |
| کارمزدها | کارمزد معامله و برداشت | کارمزد مدیریت سالانه و کارمزد کارگزاری |
| پیچیدگی فنی | متوسط (نیاز به یادگیری مفاهیم کیف پول و امنیت) | پایین (مشابه خرید و فروش سهام) |
کدام مسیر برای شما مناسب‌تر است؟
انتخاب بین روش خرید مستقیم و غیرمستقیم ارز دیجیتال به اهداف، دانش و شرایط شما بستگی دارد.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم برای سرمایه‌گذاران سنتی و نهادی در خارج از ایران که به دنبال راهی ساده، قانون‌مند و بدون درگیری با پیچیدگی‌های فنی برای کسب سود از نوسانات بازار هستند، گزینه‌ای عالی است. این روش، راحتی و امنیت را در اولویت قرار می‌دهد اما کنترل و مالکیت واقعی را از شما سلب می‌کند.
خرید مستقیم، رویکردی اصیل‌تر و متناسب با روح واقعی دنیای کریپتو است. این روش به شما کنترل کامل بر دارایی‌هایتان را می‌دهد و امکان مشارکت فعال در این اکوسیستم نوآورانه را فراهم می‌کند، اما در عین حال، مسئولیت کامل امنیت آن را نیز بر عهده خود شما می‌گذارد.
برای اکثر قریب به اتفاق کاربران در ایران، با توجه به عدم دسترسی به ابزارهای مالی غیرمستقیم مانند ETFها، خرید مستقیم ارز دیجیتال از طریق صرافی‌های آنلاین معتبر داخلی، تنها مسیر منطقی، عملی و در دسترس است. پلتفرم‌هایی مانند نوبیتکس با فراهم آوردن بستری امن، کاربرپسند و با نقدشوندگی بالا، فرآیند ورود به این دنیا را تسهیل کرده و به کاربران اجازه می‌دهند تا با اطمینان، مالکیت واقعی دارایی‌های دیجیتال خود را به دست آورند. در نهایت، انتخاب این روش به معنای پذیرش مسئولیت و گام نهادن واقعی به دنیای اقتصاد غیرمتمرکز است.
قدوسی
تاریخ : 20 - جولای - 2025آیا نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول شخصی واقعاً ایمن‌تر از نگهداری آن در صرافی هست؟ چون شنیدم کیف پول‌ها هم ممکنه هک بشن.
کارشناس روابط عمومی
تاریخ : 20 - جولای - 2025بله، در صورتی که کیف پول شخصی به‌درستی مدیریت شود (مانند استفاده از کیف پول سخت‌افزاری و نگهداری آفلاین کلید خصوصی)، امنیت آن نسبت به نگهداری دارایی در صرافی بسیار بالاتر است. هک‌شدن کیف پول‌های شخصی عمدتاً به دلیل سهل‌انگاری کاربر (مثل فیشینگ یا افشای کلید خصوصی) اتفاق می‌افتد. در مقابل، صرافی‌ها اهداف بزرگی برای هکرها هستند و در گذشته بارها مورد حمله قرار گرفته‌اند. بنابراین، اگر دانش و دقت کافی داشته باشید، کیف پول شخصی ایمن‌ترین گزینه است.