اکوایران: رییس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد اعلام کردهاند که نوسان ارزی اخیر ریشه اقتصادی ندارد و ناشی از تحولات منطقهای است، ولی بانک مرکزی برای این مشکل یک راه کار اقتصادی به کار بسته که اگرچه در کوتاهمدت موثر است ولی در بلندمدت به دلیل شرایط خاص اقتصادی در شرایط تحریم میتواند مشکل آفرین باشد.
پول و نقدینگی حکم خون در رگ های اقتصادی جامعه را دارد، نقدینگی در رگهای اقتصادی جامعه جریان پیدا میکند و بخشهای مختلف به وسیله پول و نقدینگی با هم ارتباط برقرار میکند ، این نقدینگی در داخل کشور ریال و برای فعالیتهای اقتصادی خارج از کشور ارزهای خارجی است.
در چنین شرایطی باید نقدینگی در جامعه به نحوی در تعادل باشد که کمبود نقدینگی وجود نداشته باشد و فعالیتهای اقتصادی در جریان باشد و رکود ایجاد نشود و هم به قدری هم زیاد نباشد که بر تورم سنگین در جامعه دامن بزند و تقاضا به قدری رشد کند که جامعه دچار کمبود و تورم شود.
قرار گرفتن در مرز تعادل میان رکود و تورم بسیار سخت است ولی همواره مورد توجه بازارسازها در اقتصادهای مختلف است.
اهمیت سیاست گذاری اقتصادی در شرایط تحریم
ایران درگیر پدیده تحریم است، به همین خاطر فعالیتهای ارزی بینالمللی مانند تجارت و سرمایهگذاری خارجی کشور تحت فشار تحریم قرار گرفته است. در چنین شرایطی باید برای تامین بسیاری از نیازها به تولیدات و فعالیتهای اقتصادی داخل چشم دوخت. از طرفی که چون تحریم نفت ایران سختگیرانه تر است پس فعالیت اقتصادی و تجارت خارجی غیر نفتی در شرایط تشدید تحریم ها برای اقتصاد کشور بسیار حائز اهمیت است. چرا که هم در مصارف ارزی صرف جویی میشود و هم با صادرات غیر نفتی به منابع ارزی ایران اضافه میشود.
به همین خاطر اجرای سیاستهای انقباضی در کشور با احتیاط بیشتر انجام می شود تا هم مصارف ارزی افزایش پیدا نکند و هم رکود ایجاد نشود چرا که در رکود هزینه دولت افزایش پیدا میکند، تولید آسیب میبیند و با تثبیت ارز واردات رشد میکند.
افزایش نرخ سود بدون ریسک چه مشکلاتی برای بنگاهها ایجاد میکند؟
در نوسان ارزی اخیر نرخ بهره بدون ریسک افزایش پیدا کرد و در اوراق گواهی سپرده خاص به سی درصد رسید، سود بدون ریسک در اوراق خزانه اسلامی نیز افزایش پیدا کرده و در برخی از روزها به سی درصد رسیده است. این درحالی است که گزارشها نشان میدهد شرکتها دچار مشکل کمبود نقدینگی و سرمایه هستند. افزایش نرخ بهره بدون ریسک هزینه تامین مالی شرکتها را افزایش میدهد و سرمایه بخش خصوصی را نیز به جای ورود به تولید و سرمایه گذاری جذب سپرده میکند. چرا که وقتی در شرکتی سرمایهگذاری میشود به طور کلی اول باید دید این سرمایه گذاری بعد از چه مدت میتواند اصل پول سرمایهگذاری شده را برگرداند و علاوه بر آن پس از بررسی آن، مدت زمانیکه طرح سرمایه گذاری شده به سودآوری می رسد تخمین زده شود. در چنین شرایطی که برای همه بنگاهها حاکم است سود بدون ریسک سی درصدی از دوجهت به تولید آسیب میزند یکی هزینه تامین مالی را برای شرکتها و بنگاهها بالا میبرد و در شرایطی که شرکتهای بزرگی مشکل تامین نقدینگی دارند این اتفاق به تولید و تامین مالی بسیاری از شرکتها فشار وارد میکند چرا که پلن اجرایی همه شرکتها قدرت بازدهی سود سی درصدی در بازه کوتاهمدت یکسال را ندارد.
از طرفی با جذاب شدن سرمایهگذاری بدون ریسک ، این اتفاق سرمایه ها را از تولید خارج کرده و به سپرده گذاری سوق میدهد.
بررسی عامل زمان در سیاست گذاری پولی
به همین خاطر باید توجه داشت که سیاستگذاری هایی از جنس افزایش نرخ سود بدون ریسک در کوتاه مدت اگرچه موثر است ولی چون ریسک تحمیل شده بر بازار ارز ایران ریشه اقتصادی و داخلی ندارد، تداوم این رویکرد در بلندمدت به تولید، منابع و مصارف ارزی ضربه جدی میزند و با توجه به شرایط اقتصادی حاکم چینن سیاستهایی در بازه بلندمدت مطلوب نیست.
حباب درهم منفی شد
بررسی ها از حباب درهم نشان میدهد که در یک اتفاق غیر منتظره میانگین حباب درهم در هفته گذشته منفی شده است، این اتفاق نشان میدهد که دست بازارساز در معاملات درهم بازتر شده است و بازار را در هفته گذشته با اهرم درهم کنترل کرده است.
شرط صعودی شدن بازار سرمایه
با افزایش نرخ بهره بدون ریسک در هفته گذشته بازارسرمایه به عنوان دماسنج اقتصاد کشور حمایت متناظر با سقف سال ۹۹ را ازدست داد تا بازار سرمایه هم چنان از نظر کسب بازدهی از سایر بازارها عقب بماند، میزان ارزش معاملات خرد نیز کاهش پیدا کرده است که برای بازگشت و صعودی شدن شاخص کل باید روند صعودی به خود بگیرد.
در حال حاضر مهم ترین حمایت شاخص کل محدوده دومیلیون و ۵۰ هزار واحدی متناظر با سطح ۳۸ درصدی حمایت فیبوناچی است.
- نویسنده: اکوایران