یکی از مهمترین چالشهای جزیره زیبا و گردشگری قشم در جنوب ایران ، مقوله تامین آب است؛کمبود منابع آب شیرین، شوری آب‌های زیرزمینی و وابستگی شدید به دستگاه‌های آب شیرین‌کن، این جزیره را با معضلی به نام کم‌آبی مواجه کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قشم، قشم به دلیل قرارگیری در منطقه‌ای گرم و خشک با کمبود منابع آب شیرین طبیعی مواجه است. بارندگی سالانه در این جزیره بسیار کم بوده و منابعی مانند رودخانه‌ها و چشمه‌ها به ندرت یافت می‌شوند. این موضوع باعث شده تا تامین آب شرب و کشاورزی به یکی از دغدغه‌های اصلی ساکنان و مسئولان در این جزیره زیبا تبدیل شود.
به دلیل شرایط موجود ، تامین آب شیرین در جزیره قشم به شدت به دستگاه‌های آب شیرین‌کن وابسته است و این دستگاه‌ها انرژی‌بر بوده و هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری بالایی دارند و در صورت خرابی یا کاهش عملکرد آمخت، بحران‌های جدی در تامین آب شرب مردم جزیره ایجاد می‌شود.
قشم به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران، با افزایش جمعیت موقت و دائمی روبرو است که این رشد جمعیت فشار بیشتری بر منابع آب محدود جزیره وارد کرده و نیاز به مدیریت دقیق‌تر منابع آبی را بیش از پیش ضروری ساخته است.
کارشناسان معتقدند که برای مقابله با این بحران، باید از فناوری‌های نوین آب شیرین‌کن با راندمان بالاتر استفاده شود و از سویی دیگر ، مدیریت بهتر منابع آب، بازیافت فاضلاب تصفیه شده برای مصارف غیرشرب و آموزش مردم در زمینه صرفه‌جویی در مصرف آب نیز می‌تواند به کاهش این چالش‌ها کمک کند.
به اعتقاد نگارنده ، بحران آب در قشم نیازمند توجه فوری و همکاری همه جانبه دولت، بخش خصوصی و جامعه محلی است و بدون اقدامات سریع و موثر، این چالش‌ها می‌توانند آینده این جزیره زیبا و گردشگری را با مخاطراتی مواجه کند.
آنچه مسوولان از وضعیت آب قشم می‌گویند
جزیره قشم که از ۲۲ کشور دنیا بزرگتر است، شامل دو محدوده «منطقه آزاد» با وسعت ۳۰۰ کیلومتر مربع و «منطقه ویژه اقتصادی» با وسعت ۱۲۰۰ کیلومتر مربع است.
تأمین و توزیع آب در محدوده منطقه آزاد بر عهده شرکت آب، برق و تأسیسات قشم است، در حالی که در محدوده منطقه ویژه، این خدمات، توسط دستگاه‌های اجرایی استان هرمزگان با محوریت شرکت آبفا ارائه می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب، برق و تاسیسات قشم با اشاره به چالشهای موجود در تأمین آب برای قشموندان و گردشگران، گفت: جزیره قشم فاقد سد یا آب‌بند مناسب است و به دلیل توپوگرافی زمین و کمبود بارش، امکان تأمین پایدار آب از طریق منابع سطحی وجود ندارد. همچنین، تعداد چاه‌های آب شیرین تقریباً به صفر رسیده و اکثر چاه‌های موجود، آب شور یا لب‌شور دارند.
شهرام داوری با ارایه آماری از آخرین وضعیت جمعیتی جزیره جهانی قشم، اظهار داشت: در محدوده شهر قشم که تحت مدیریت سازمان منطقه آزاد قرار دارد، شماری افزون بر ۷۰ هزار نفر به عنوان جمعیت ثابت زندگی می‌کنند که در فصول گردشگرپذیر به ویژه زمستان و تعطیلات عید نوروز، این رقم چهار تا پنج برابر افزایش می‌یابد.
وی بیان داشت: رشد جمعیتی از پیش‌بینی‌ها فراتر رفته و اکنون جمعیت جزیره قشم به ۱۸۰ هزار نفر رسیده است و این افزایش ناگهانی، کمبودهایی را در حوزه زیرساخت‌ها نمایان کرده است.
مدیرعامل شرکت آب، برق و تاسیسات قشم تصریح کرد: این شرایط موجب شده است که تنها منبع تأمین آب شرب جزیره، ایجاد کارخانه‌های نمک‌زدایی و شیرین‌سازی آب دریا باشد.
داوری گفت: این روش، با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های موجود (اسمز معکوس RO یا فناوری تبخیر چند مرحله ای MED)، هزینه بالایی دارد و دولت، برای به صرفه کردن هزینه‌های تولید آب شیرین تامین شده از دریا، ناچار به پرداخت یارانه یا خرید تضمینی آب از کارخانه‌های آبشیرینکن است.
به گفته وی در محدوده منطقه ویژه، این یارانه توسط وزارت نیرو و در منطقه آزاد توسط سازمان منطقه آزاد تأمین می‌شود تا آب با قیمت مناسب به دست ساکنان جزیره برسد.
افزایش یک و نیم برابری تولید آب در قشم
مدیرعامل شرکت آب، برق و تاسیسات قشم با اشاره به اقدامات انجام شده جهت افزایش تولید آب در این جزیره، گفت: تا سال ۱۳۹۲، ظرفیت تولید آب در محدوده منطقه آزاد و شهر قشم، ۱۸ هزار و ۹۰۰ مترمکعب در شبانه روز بود که تا پایان سال ۱۴۰۰، این ظرفیت تولید با وجود افزایش چشمگیر جمعیت، تغییر چندانی نداشت.
داوری ادامه داد: اما از سال ۱۴۰۱ تاکنون، با بهره‌گیری از توان متخصصان داخلی، ظرفیت تولید آب ۱٫۵ برابر شده و به ۲۸ هزار و ۹۰۰ مترمکعب در روز رسیده است و تاکنون هدف‌گذاری تعیین‌شده در طرح جامع توسعه منطقه آزاد قشم در زمینه تولید آب شیرین محقق شده است.
وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده و اتخاذ تمهیدات ویژه برای مدیریت توزیع آب، گفت: در سه سال اخیر، علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، خدمات‌رسانی به ۳۲هزار مشترک این شرکت در محدوده منطقه آزاد بهبود یافته و برخی از شبکه‌ها و خطوط انتقال نیز اصلاح شده‌اند.
خروج ۶ روستا از تنش آبی
این مقام مسوول خاطرنشان کرد: همچنین، در راستای سیاست‌های توسعه‌ای سازمان منطقه آزاد، دایره خدمات‌رسانی به جامعه محلی گسترش یافته و شش روستا (تولا، کابلی، دفاری، حمیری، تلنبو و تورگان) از محدوده منطقه ویژه به منطقه آزاد ملحق شدند که قرار گرفتن این روستاها زیر چتر خدمات‌رسانی شرکت آب و برق قشم، ساکنان این روستاها و شهرک‌های همجوار، به طور کامل از مدار بحران ساز «تنش آبی» خارج شدند.
داوری اظهار کرد: در حال حاضر، در بخش عملیاتی «تولید آب» شهر قشم و شش روستای حومه آن، به پایداری نسبی دست یافته‌ایم، در حوزه «ذخیره‌سازی و توسعه منابع نگهداری آب» نیز پروژه‌های متعددی را طبق طرح جامع آبی اجرا کرده‌ایم و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۴، در بخش ساخت مخازن ذخیره‌سازی نیز به اهداف تعیین‌شده دست یابیم.
انتهای پیام/۷۵۵۸
- نویسنده: تسنیم tasnimnews
