معافیت مالیاتی یک مفهوم حقوقی است که به افراد یا سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا از پرداخت بخشی یا کلیه مالیات‌هایی که باید بر اساس قوانین مالیاتی کشور پرداخت می‌کردند، معاف شوند.
مالیات یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین درآمد برای دولت‌ها است. با جمع‌آوری مالیات از افراد و سازمان ها، دولت میتواند بودجه عمومی را تأمین کرده و خدمات عمومی را ارائه دهد. این خدمات شامل زیرساخت‌های عمومی، بهداشت، آموزش، امنیت، حمل و نقل، رفاه اجتماعی و سایر خدمات عمومی موردنیاز جامعه میشود. در واقع، پرداخت مالیات به قوه مجریه این امکان را می‌دهد تا به بهترین نحو ممکن از منابع موجود استفاده کند و برای توسعه و رشد اقتصادی برنامه‌ریزی مناسب انجام دهد. در ایران، مالیات به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود.
مالیات مستقیم، مالیاتی است که افراد حقیقی و حقوقی مستقیما از درآمد خود کسر کرده و به حساب سازمان امور مالیات واریز می‌کنند. تقریباً همه افراد موظف به پرداخت مالیات مستقیم هستند، مگر آنکه شرایط خاصی را برای استفاده از معافیت مالیاتی داشته باشند.
مالیات غیرمستقیم، مالیاتی است که بر کالاها و خدمات اعمال میشود. این نوع مالیات توسط عموم مردم پرداخت میشود؛ اما به طور مستقیم به اداره مالیات واریز نمی‌شود به همین دلیل به آن مالیات غیرمستقیم یا مالیات بر ارزش افزوده نیز گفته میشود.
انواع معافیت مالیاتی
معافیت مالیاتی یک مفهوم حقوقی است که به افراد یا سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا از پرداخت بخشی یا کلیه مالیات‌هایی که باید بر اساس قوانین مالیاتی کشور پرداخت می‌کردند، معاف شوند. معافیت مالیاتی میتواند در سطح ملی یا منطقه‌ای اعمال شود و به افراد حقوقی یا حقیقی ارائه شود.
بر اساس ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم که این نوع مشوق را در بر دارد، درآمد ابزاری مشمول مالیات ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی در مناطق کمتر توسعه یافته به میزان صد درصد (۱۰۰%) و به مدت ده سال از پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی معاف هستند.
معافیت مالیاتی اختراعات و اکتشافات
جهیزیه منقول و مهریه اعم از منقول و غیرمنقول و جوائز علمی و بورس‌های تحصیلی و همچنین درآمدی که بابت حق اختراع یا حق اکتشاف عاید مخترعین و مکتشفین می‌گردد به طور کلی و نیز درآمد ناشی از فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی مراکزی که دارای پروانه تحقیق از وزارت‌خانه‌های ذی‌صلاح می‌باشند به مدت ده سال از پرداخت مالیات معاف است.
قانون مالیات و معافیت کشاورزی، دامداری و باغداری
بر اساس ماده ۸۱ قانون مالیات های مستقیمدرآمد حاصل از کلیه فعالیت های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان داری، احیای مراتع و جنگلها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف می باشد.
معافیت مالیاتی بخش صادرات
طبق قانون ۱۴۱ قانون مالیاتی کشور صد در صد (۱۰۰%) درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی و بیست درصد (۲۰%) درآمد حاصل از صادرات مواد خام و کالاهای واسطه ایی نیمه خام مشمول مالیات با نرخ صفر می‌گردد.البته این قانون شامل دو تبصره است.
معافیت مالیاتی هزینه های درمانی
طبق موضوع ماده ۱۳۷ قانون مالیاتهای مستقیم، مودی میتواند هزینه‌های درمانی خود، پدر، مادر، همسر، اولاد، خواهر و برادر تحت تکفل خود را از میزان مالیات یک سال خود، کسر کند. شرط لازم برای کسر مالیات، این است که هزینه‌های درمانی که مودی پرداخت کرده است، به تاییدیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رسیده باشد.
معافیت مالیاتی سپرده‌های بانکی
مالیات سود سپرده بانکی، مالیاتی است که از سود سپرده بانکی اشخاص حقوقی، اخذ شده و بنابراین، اشخاص حقیقی، از پرداخت آن معاف می باشند. میزان این مالیات، ۲۵ درصد سود اخذ شده بوده و نحوه پرداخت آن نیز از طریق سامانه پرداخت قبض مالیاتی و با استفاده از شناسه سی رقمی نسیم می باشد.
معافیت مالیاتی مربوط به بخش‌های تعاون
طبق این ماده، شرکت‌هایی که تاسیسات نفتی و گازی در بیشتر مناطق غیر شهری را احداث و نگهداری می‌کنند، معاف از پرداخت مالیات بر درآمد (مزایای اشخاص حقوقی) هستند. همچنین، طبق ماده ۱۳۸ مکرر، برخی افراد و سازمان‌ها نیز از پرداخت مالیات بر درآمد (مزایای اشخاص حقیقی) معاف هستند.
معافیت حوزه‌های فرهنگی و هنری
طبق ماده ۱۳۹ قانون مالیاتی کشور، فعالیت‌های مطبوعاتی، انتشاراتی و قرآنی که دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند، از پرداخت مالیات معاف هستند. همچنین، فعالیت‌های فرهنگی و هنری که تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌شوند نیز مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند.
معافیت بیمه عمر و زندگی
ماده ۱۳۶ قانون مالیاتهای مستقیم سال ۱۳۶۶ وجوه پرداختی بابت بیمه عمر از طرف موسسات بیمه که به موجب قراردادهای منعقده بیمه عاید ذینفع می شود از پرداخت مالیات معاف است . به موجب بند ۳۳ ماده واحده قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱،عبارت «انواع بیمه های عمر و زندگی» جایگزین عبارت «بیمه عمر» شده است.
نتیجه گیری
در این گزارش به بررسی برخی از معافیت های مالیاتی که در قانون تعیین شده پرداختیم. مالیات یک مسئله مهم در تمام کشورهای جهان است و جزئی بسیار حیاتی از اقتصاد هر منطقه محسوب میشود. قوانین مالیاتی هر کشور، برخی کسب‌وکارها و فعالیت‌ها را به دلیل ماهیت کاری‌شان، از پرداخت مالیات معاف می‌کنند. معافیت مالیاتی یک ابزار قانونی است که برای تحریک رشد اقتصادی، ترویج بخش‌های خاص و ایجاد اشتغال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- نویسنده: گسترش نیوز
